Σταύρος Κουγιουμτζής: ο αφανής δημιουργός του λαϊκού τραγουδιού μας

Σαν σήμερα στις 12 Μαρτίου του 2005 πέθανε 73 ετών ο μεγάλος δημιουργός του λαϊκού – έντεχνου τραγουδιού μας, ο Σταύρος Κουγιουμτζής. Μικρασιάτης στην καταγωγή γεννήθηκε το 1932 στη Θεσσαλονίκη. Με το χώρο της μουσικής ήρθε σε επαφή σε ηλικία 15 ετών, οπότε κι άρχισε τις σπουδές του στη Σχολή πιάνου του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης.

kougioymtzis

Το έργο του ανεκτίμητο. Δεκάδες υπέροχα τραγούδια με τις φωνές των Νταλάρα, Αλεξίου, Καλατζή, Μητροπάνου, Μοσχολιού, Καλογιάννη και άλλων πολλών σημαντικών ερμηνευτών, μας συντροφεύουν από την πρώτη στιγμή που φτερούγησαν στα γραμμόφωνα, στα πικάπ και στα cd players. Τραγούδια που η πορεία τους πια είναι προδιαγεγραμμένη. Είναι καταδικασμένα να ήσουν για πάντα, ήπιαν για τα καλά από το αθάνατο νερό.

Ο Σταύρος Κουγιουμτζής ήταν ένας μελαγχολικός συνθέτης. Και ένας μελαγχολικός άνθρωπος. Κάτι καθόλου κακό. Το αντίθετο. Λείπουν σήμερα οι μελαγχολικοί άνθρωποι. Γιατί ήταν ένας άνθρωπος που ρουφούσε μέσα του ένα σωρό συναισθήματα, αλλά και παθογένειες του κόσμου μας. Την αγάπη, τη θλίψη, τη νοσταλγία, την ανάγκη, την απομόνωση, τα όνειρα και τη μοναξιά των ανθρώπων γύρω του. Φαινόταν από τις μελωδίες του κι από τους στίχους που έγραφε ή που διάλεγε. Έδινε στέγη και τροφή σε αυτά τα συναισθήματα και μετά τα ελευθέρωνε πίσω σαν τραγούδια.

Το πρώτο τραγούδι του το έγραψε το 1960. Ήταν το «Περιστεράκι», με το οποίο συμμετείχε ένα χρόνο αργότερα στο Φεστιβάλ του ΕΙΡ, με ερμηνεύτρια τη Ζωή Κουρούκλη. Ακολούθησε μια σειρά από τραγούδια που έγιναν επιτυχίες, όπως «Αν δεις στον ύπνο σου ερημιά», «Μη μου θυμώνεις μάτια μου», καθώς και μια σειρά από συνεργασίες με μεγάλα ονόματα της μουσικής σκηνής: Γιάννης Βογιατζής, Γιάννης Πουλόπουλος, Γιώργος Ζωγράφος, Καίτη Χωματά κλπ.

Το 1966 μπήκε δυναμικά και στο χώρο του θεάτρου, γράφοντας τη μουσική για το έργο του Γιώργου Θεμελή «Το ταξίδι», το οποίο ανέβηκε από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας, σε σκηνοθεσία Ευγένιου Σπαθάρη.

Την επόμενη χρονιά μετακόμισε στην Αθήνα κι άρχισε μια μεγάλη συνεργασία με τη δισκογραφική εταιρεία ΜΙΝΟΣ και με τον ανερχόμενο τότε τραγουδιστή Γιώργο Νταλάρα, τη Χαρούλα Αλεξίου, τον Γιάννη Καλατζή και τη Βίκυ Μοσχολιού. Αυτή την περίοδο έγραψε μερικά από τα καλύτερα τραγούδια του, που έμειναν στην ιστορία του ελληνικού πενταγράμμου: «Κάπου νυχτώνει», «Πού ’ναι τα χρόνια», «Όλα καλά κι όλα ωραία», «Ο ουρανός φεύγει βαρύς».

Αν και εξαιρετικός στιχουργός των μεγαλύτερων επιτυχιών του, συνεργάστηκε με σπουδαίους στιχουργούς (Κ.Βίρβος, Σ. Τσώτου, Μ. Μπουρμπούλη, Μ. Ελευθερίου, Λ. Παπαδόπουλο) και ποιητές (Γ, Θέμελης, Ντ. Χριστιανόπουλος, Κ. Βάρναλης), δημιουργώντας για περισσότερο από 30 χρόνια κλασσικά λαϊκά τραγούδια, με ιδιαίτερη απήχηση στον κόσμο.

Ο Σταύρος Κουγιουμτζής είχε πει, σε συνέντευξή του, ότι το πιο αγαπημένο τραγούδι του είναι το «Μη μου θυμώνεις μάτια μου». Ο ίδιος όμως, έχει παραδεχτεί, στο βιογραφικό βιβλίο του «Χρόνια σαν βροχή», ότι η πρώτη του μεγάλη εμπορική επιτυχία ήταν το «Να ’τανε το ’21».

Ακολούθησε μια ηθελημένη σιωπή 11 ετών, κατά τη διάρκεια των οποίων επέστρεψε στη γενέτειρα του. Κατόπιν προτροπής του Γιώργου Νταλάρα, επανήλθε το 1998, με κομμάτια βασισμένα στη βυζαντινή υμνογραφία, που παρουσιάστηκαν και ηχογραφήθηκαν στο Μέγαρο Μουσικής, με τον Νταλάρα, την Αιμ. Κουγουμτζή και χορωδία, με τον τίτλο «Ύμνοι αγγέλων σε ρυθμούς ανθρώπων».