Για το ερώτημα του νοήματος της ζωής

 

franklΟ Viktor Frankel, ένας ψυχοθεραπευτής που επέζησε το ολοκαύτωμα και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το θέμα αυτό, συγκεντρώνει τις σκέψεις και έρευνές του σε τρεις προτάσεις:

Η πρώτη είναι ότι το νόημα δεν επινοείται αλλά ανακαλύπτεται. Βρίσκεται στον έξω κόσμο και είναι έργο του κάθε ατόμου να το βρει στις συγκεκριμένες περιστάσεις της ζωής του.

Η δεύτερη αναφέρεται στο υπέρτατο νόημα, το οποίο όντως υπάρχει και είναι προσιτό στον καθένα εφόσον έχει επίγνωση ότι, παρά το φαινομενικό χάος, υπάρχει τάξη στο σύμπαν και ότι αυτός αποτελεί μέρος αυτής της τάξεως.

Η ύπαρξη του υπέρτατου νοήματος δεν μπορεί ν’ αποδειχτεί εκτός αν το άτομο κάνει τους δικούς του πειραματισμούς: δηλαδή ένα άτομο μπορεί να ζει ως εάν υπήρχε Νόημα, Τάξη, Σκοπός, Προσανατολισμός και Έργο (είτε βλέπει αυτές τις έννοιες με θρησκευτικό ή με αθεϊστικό πνεύμα), ή μπορεί να ζει ως εάν το κάθε τι να ήταν ένα αυθαίρετο χάος. Και να δει ποια απ’ αυτές τις εναλλακτικές υποθέσεις του γεμίζουν πιο πολύ τη ζωή. Η απόδειξη βρίσκεται στο αποτέλεσμα της έρευνας.

Η τρίτη πρόταση είναι η επίγνωση ότι υπάρχουν νοήματα και μπορούν, και μάλιστα πρέπει, να βρεθούν αν πρόκειται να πληρωθεί το υπαρξιακό κενό. Ακριβώς όπως δεν μπορεί κανείς να βρει την αλήθεια, αλλά πολλά αληθινά αξιώματα, με τον ίδιο τρόπο δεν μπορεί κανείς να βρει το νόημα, αλλά πολλές εμπειρίες γεμάτες με νόημα.

Δηλαδή δεν υπάρχει μια γενική απάντηση στο ερώτημα «Ποιο είναι το νόημα της ζωής». Ο καθένας από εμάς βρίσκεται σε μια κατάσταση με έναν συγκεκριμένο αριθμό προβλημάτων και προκλήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει.

Αυτό όμως που πρωτίστως καλείται να κάνει είναι να μην παραδοθεί στις όποιες δυσκολίες, αλλά μέσα από αυτές να αναζητήσει ένα καινούργιο νόημα στη ζωή του, ένα κίνητρο που θα τον ωθήσει να προχωρήσει. Ο συγγραφέας επιμένει ότι και μέσα στις χειρότερες συνθήκες πάντα θα υπάρχει ένα νόημα ζωής.

Η διαφορά με τους άλλους είναι ότι ο Φρανκλ και το αποδεικνύει με τις πράξεις του. Έτσι κατόρθωσε να επιβιώσει στο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Λόγω της εμπειρίας του ο Φρανκλ δίνει έμφαση στις πιθανότητες να βρει κανείς νόημα μέσω του πάσχειν.

Το νόημα της ζωής-Βίκτορ Φρανκλ