Είτε είστε εσωστρεφής άνθρωπος είτε είστε εξωστρεφής που αγαπάτε έναν εσωστρεφή ή εργάζεστε μαζί του, θα ωφεληθείτε αν διαβάσετε λίγες κουβέντες για την εσωστρέφεια και τους εσωστρεφείς.

Η ουσία είναι η αγάπη, η ομαδικότητα είναι προαιρετική. Να δείχνετε στοργή στα αγαπημένα σας πρόσωπα. Να συνεργάζεστε με συναδέλφους που συμπαθείτε και σέβεστε. Αναζητήστε ανάμεσα στις νέες γνωριμίες σας άτομα που θα εντάσσονταν στις παραπάνω κατηγορίες ή άτομα που θα χαιρόσασταν τη συντροφιά τους αυτή καθαυτή. Και μη σκέφτεστε ότι πρέπει να συναναστρέφεστε με τους πάντες. Οι σχέσεις μάς κάνουν όλους πιο ευτυχισμένους, ακόμα και τους εσωστρεφείς, όμως το προβάδισμα ανήκει στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα.

Το μυστικό της ζωής είναι να τοποθετήστε στον σωστό φωτισμό. Για κάποιους αυτό σημαίνει τα φώτα του Μπρόντγουεϊ. Για άλλους ένα λαμπατέρ σε κάποιο γραφείο. Χρησιμοποιήστε τα φυσικά σας πλεονεκτήματα -επιμονή, αυτοσυγκέντρωση, διαίσθηση και ευαισθησία-, κάντε πράγματα που αγαπάτε, κάντε πράγματα που έχουν νόημα. Δώστε λύσεις σε προβλήματα, αφιερωθείτε στην τέχνη, στοχαστείτε.

Βρείτε ποια μπορεί να είναι η δική σας συνεισφορά στον κόσμο και βεβαιωθείτε ότι συνεισφέρετε. Αν αυτό συνεπάγεται να δίνετε ομιλίες ή να δικτυωθείτε επαγγελματικά ή κάτι άλλο που σας κάνει να νιώθετε άβολα, κάντε το ούτως ή άλλως. Όμως αποδεχτείτε το γεγονός ότι δυσκολεύεστε, εξασφαλίστε την εκπαίδευση που χρειάζεστε για να σας γίνει ευκολότερο και επιβραβεύετε τον εαυτό σας όταν τα καταφέρνετε.

Παραιτηθείτε από τη δουλειά σας ως τηλεοπτικός παρουσιαστής και αποκτήστε πτυχίο βιβλιοθηκονομίας. Αν όμως σας αρέσει να είστε παρουσιαστής, φτιάξτε μια εξωστρεφή περσόνα για να αντεπεξέρχεστε στις απαιτήσεις της μέρας. Όσον αφορά τις εκδηλώσεις επαγγελματικού ενδιαφέροντος, ένας χρήσιμος εμπειρικός κανόνας είναι ο εξής: μια νέα ειλικρινής και εγκάρδια γνωριμία αξίζει όσο δέκα χούφτες επαγγελματικές κάρτες. Μετά πηγαίνετε στο σπίτι και αράξτε στον καναπέ σας. Δημιουργήστε τις δικές σας γωνιές για να ξαποστάσετε. Σεβαστείτε την ανάγκη για κοινωνικότητα αυτών που αγαπάτε αλλά και τη δική σας ανάγκη για μοναχικότητα (και το αντίστροφο, αν είστε εξωστρεφής).

Περάστε τον ελεύθερο χρόνο σας όπως εσείς θέλετε, όχι όπως νομίζετε ότι πρέπει. Μείνετε στο σπίτι σας την παραμονή της Πρωτοχρονιάς αν αυτό σας χαροποιεί. Μη δίνετε το παρών σε συναντήσεις επιτροπών. Περάστε στο απέναντι πεζοδρόμιο για να αποφύγετε μια άσκοπη κουβέντα με γνωστούς που θα συναντήσετε τυχαία. Διαβάστε. Μαγειρέψτε. Τρέξτε. Γράψτε μια ιστορία. Κάντε μια συμφωνία με τον εαυτό σας ότι θα πήγαινετε σε προκαθορισμένο αριθμό κοινωνικών εκδηλώσεων και, σε αντάλλαγμα, μη νιώθετε ενοχές όταν αρνείστε άλλες προτάσεις

Αν τα παιδιά σας είναι ήρεμα και εσωστρεφή, βοηθήστε τα να συμφιλιωθούν με καινούριες καταστάσεις και νέες γνωριμίες, κατά τα άλλα όμως αφήστε τα να είναι ο εαυτός τους. Απολαύστε την πρωτοτυπία της σκέψης τους. Νιώστε περηφάνια για την ευσυνειδησία τους και την πίστη τους στις φιλίες τους. Μην περιμένετε να βγαίνουν βόλτες με μεγάλες παρέες. Αντιθέτως, ενθαρρύνετέ τα να ασχοληθούν με τα ενδιαφέροντά τους. Γιορτάστε το όταν πετυχαίνουν σε πράγματα για τα οποία έχουν πάθος, ασχέτως αν αυτό σημαίνει να καθίσουν πίσω από την ντραμς, να βρεθούν στο γήπεδο του σόφτμπολ ή να σκύψουν πάνω από μια σελίδα χαρτί.

Αν είστε δάσκαλος, απολαύστε τους κοινωνικούς μαθητές σας που συμμετέχουν στην τάξη. Μην ξεχνάτε όμως να καλλιεργείτε τις δεξιότητες των ντροπαλών, ευγενικών, αυτόνομων μαθητών σας ή εκείνων με το μονοδιάστατο πάθος για τη χημεία ή την ταξινόμηση των παπαγάλων ή την τέχνη του 19ου αιώνα: είναι οι καλλιτέχνες, οι μηχανολόγοι και οι στοχαστές του αύριο.

Αν είστε μάνατζερ, θυμηθείτε ότι το ένα τρίτο έως το ένα δεύτερο των υπαλλήλων σας είναι πιθανότατα εσωστρεφείς, είτε αυτό φαίνεται είτε όχι. Σκεφτείτε προσεκτικά πώς σχεδιάζετε τους εργασιακούς χώρους της εταιρείας σας. Μην περιμένετε από τα εσωστρεφή άτομα να πετάξουν τη σκούφια τους για μια μονόχωρη αίθουσα γραφείου ή για ένα πάρτι γενεθλίων στο μεσημεριανό διάλειμμα ή σε εξορμήσεις εκτός εταιρείας για τη σύσφιξη των συναδελφικών σχέσεων. Αξιοποιήστε στο μέγιστο τα πλεονεκτήματα των εσωστρεφών ατόμων – είναι αυτά που μπορούν να σας βοηθήσουν να σκεφτείτε σε βάθος μια υπόθεση, να αναπτύξετε μια στρατηγική, να λύσετε πολύπλοκα προβλήματα και να εντοπίσετε κινδύνους που δεν έχουν ακόμα γίνει σαφείς·

Επίσης, να θυμάστε τους κινδύνους της Νέας Ομαδικής Σκέψης. Αν προσβλέπετε στη δημιουργικότητα, ζητήστε από τους υπαλλήλους σας να λύνουν τα προβλήματα μόνοι τους προτού μοιραστούν τις ιδέες τους. Αν επιθυμείτε να αντλήσετε από τη σοφία του πλήθους, συγκεντρώστε απόψεις ηλεκτρονικά ή γραπτά, και βεβαιωθείτε ότι ο ένας δεν μπορεί να δει τις ιδέες του άλλου μέχρι να έχουν όλοι την ευκαιρία να προσφέρουν κάτι.

Οι προσωπικές επαφές είναι σημαντικές επειδή προωθούν το κλίμα εμπιστοσύνης, αλλά η δυναμική των ομάδων εμπεριέχει αναπόφευκτα εμπόδια για τη δημιουργική σκέψη. Κανονίστε να γίνονται συναντήσεις ένας προς έναν και σε μικρές ομάδες. Μην κάνετε το λάθος και συγχέετε τη διεκδικητικότητα και την ευφράδεια με την ποιότητα μιας ιδέας. Αν έχετε υπαλλήλους που παίρνουν πρωτοβουλίες (και ελπίζω να έχετε), θυμηθείτε ότι μπορεί να αποδίδουν καλύτερα με έναν εσωστρεφή ηγέτη απ’ ό,τι με έναν εξωστρεφή ή χαρισματικό.

Όποιος και αν είστε, έχετε κατά νου πως αυτό που φαίνεται δεν είναι αυτό που ισχύει πραγματικά. Μερικοί άνθρωποι φέρονται σαν εξωστρεφείς, αλλά η προσπάθεια που κάνουν τους κοστίζει σε ενεργητικότητα, αυθεντικότητα, ακόμα και σε σωματική υγεία. Κάποιοι άλλοι μοιάζουν απόμακροι και κλεισμένοι στο καβούκι τους, αλλά ο εσωτερικός τους κόσμος είναι πλούσιος και γεμάτος δράματα. Έτσι λοιπόν, την επόμενη φορά που θα δείτε ένα άτομο με ατάραχη όψη και απαλή φωνή θυμηθείτε ότι στο μυαλό του μπορεί να λύνει μια εξίσωση, να συνθέτει ένα σονέτο, να σχεδιάζει ένα καπέλο. Δηλαδή, μπορεί να ξεδιπλώνει ^ΧΚ δυνάμεις της σιωπής.

Γνωρίζουμε από τους μύθους και τα παραμύθια ότι υπάρχουν άλλα είδη δύναμης στον κόσμο. Ένα παιδί μπορεί να κρατά στα χέρια του ένα φωτόσπαθο, ένα άλλο να είναι μαθητευόμενες μάγος. Το θέμα δεν είναι να συγκεντρώσει κανείς όλα τα διαθέσιμα είδη δύναμης, αλλά να χρησιμοποιήσει το είδος με το οποίο έχει προικιστεί.

Οι εσωστρεφείς άνθρωποι έχουν ένα κλειδί που ανοίγει ιδιωτικούς παραδείσους γεμάτους με κάθε λογής πλούτη. Όταν έχει κανείς ένα τέτοιο κλειδί είναι σαν την Αλίκη που γλιστρά σε μια λαγουδότρυπα. Η Αλίκη δεν διάλεξα να πάει στη Χώρα των Θαυμάτων – όμως μετέτρεψε την εμπειρία της σε μια περιπέτεια πρωτότυπη, φανταστική και ταιριαστή μ αυτό που η ίδια ήταν.

Και ο Λιοΰις Κάρολ ήταν εσωστρεφής, παρεμπιπτόντως. Χωρίς αυτόν δεν θα υπήρχε καν Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων. Εξετάζοντας το πιο βαθειά δεν θα πρέπει τελικά να μας προκαλεί έκπληξη.

Επιλογή από το βιβλίο Σσσσ! Η δύναμη των εσωστρεφών σ’ ένα κόσμο που δεν σταματάει να μιλάει της Susan Cain εκδ. Key Books