φιλοσοφία

Πως τα μαθηματικά και η φιλοσοφία διατηρούν μια ιδιαίτερη ερωτική σχέση –Η έννοια της λογικής ενώνει τις δύο επιστήμες

Εχοντας αμέτρητα πράγματα να «χωρίσουν», οι θεωρητικές και οι θετικές επιστήμες αποτελούν ξεχωριστή επιλογή κάθε μαθητή του λυκείου που έρχεται στην δύσκολη θέση να διαλέξει μεταξύ… δύο βασικών κλάδων της επιστήμης. [...]

Ο σοφιστής Γοργίας .

Ένας από τους σημαντικότερους σοφιστές φιλοσόφους και ρήτορες της κλασικής ελληνικής αρχαιότητας καταγόμενος από τους Λεοντίνους της Σικελίας, όπου γεννήθηκε το 485 π. Χ.. [...]

Η Απολογία του Σωκράτη

Η κατηγορία που προσαρτήθηκε το 399 π.Χ εναντίον του Σωκράτη ήταν αφενός για ασέβεια προς τους θεούς και αφετέρου για διαφθορά των νέων: ότι ο Σωκράτης πιστεύει σε θεούς που η πόλη δεν πιστεύει, ότι εισάγει καινούριους θεούς και θεότητες και ιδέες περί αυτών, οπότε βάσει αυτού διαφθείρει τους νέους με νέες νοοτροπίες. [...]

Γιατί τα φιλοσοφικά δοκίμια γίνονται ανάρπαστα στις μέρες μας

Ο Σωκράτης, αυτός ο αρχετυπικός φιλόσοφος της αρχαίας αγοράς, ο άνθρωπος που δεν έγραψε τίποτα και δεν εξέλαβε τίποτα ως δεδομένο, είναι αυτός που θα αναζητούσες σήμερα δίπλα σου σε κάθε σου πρόβλημα. Μαζί του θα έβαζες τα ερωτήματα για το τι συμβαίνει όταν είσαι πραγματικά ερωτευμένος (Συμπόσιο), όταν αναζητάς την ουσιαστική Ψυχή (Φαίδρος), όταν αναρωτιέσαι αν υπάρχει ιδανικό πολίτευμα (Πολιτεία). [...]

Η Αρχή, η Αιτία και η Διάνοια του Giordano Bruno

Όταν μιλάμε για τον Θεό σαν πρώτη αρχή και πρώτη αιτία, εννοούμε το ίδιο πράγμα από άλλη άποψη. Όταν μιλάμε για αρχές και αιτίες στη Φύση, μιλάμε για πολλά και διαφορετικά πράγματα από πολλές και διαφορετικές απόψεις. Μιλάμε για τον Θεό σαν πρώτη αρχή, στο βαθμό που όλα τα πράγματα προέρχονται από αυτόν κατά ένα ορισμένο σύστημα, άλλα πριν και άλλα μετά σύμφωνα με τη φύση τους, τη διάρκειά τους ή την αξία τους. Μιλάμε για τον Θεό σαν πρώτη αιτία στο βαθμό που όλα τα πράγματα είναι χωριστά από αυτόν, όπως είναι το αποτέλεσμα από την ικανή αιτία και το πράγμα που παράγεται από αυτό που το παράγει. Και αυτές οι δύο απόψεις διαφέρουν, εφόσον ό,τι προηγείται και είναι πιο πολύτιμο δεν είναι πάντα η αιτία αυτού που έπεται και είναι λιγότερο πολύτιμο. Και ό,τι είναι η αιτία δεν προηγείται πάντα ούτε είναι πιο πολύτιμο από το αιτιατό, όπως είναι φανερό σε κάθε προσεκτικό συζητητή. [...]

Ηράκλειτος: ο φιλόσοφος της αέναης κίνησης και μεταβολής

Ο αινιγματικός Ηράκλειτος από την αρχαιότητα κιόλας είχε κερδίσει το τίτλο ο “σκοτεινός” και “αινικτής”. Τη φιλοσοφία του τη διατύπωσε στο σύγγραμμά του Περί φύσεως, χωρίς ακριβείς αποδείξεις, με χτυπητούς αφορισμούς, σύντομους, που να μοιάζουν σαν χρησμοί. Για το ύφος του αυτό τον ονόμασαν “σκοτεινό”. Οι αρχαίοι τον θεωρούσαν από τους πιο βαθυστόχαστους φιλοσόφους στην εποχή του, αλλά και σήμερα τον κατατάσσουν, μαζί με το Δημόκριτο, στους προδρόμους των σύγχρονων φυσικών επιστημών. [...]

Φιλοσοφία των Μαθηματικών

Είναι γνωστή η άποψη ότι ένας καλός φιλόσοφος πρέπει να ξέρει μαθηματικά. Όπως και ένας καλός μαθηματικός πρέπει να έχει γνώσεις φιλοσοφίας τουλάχιστον γύρω από το αντικείμενο του. Πολύ περισσότερο μάλιστα αν θέλει να είναι ταυτόχρονα καλός παιδαγωγός [...]

Η αξία της αυταπάτης

Oι φίλοι και η οικογένειά σας και ακόμη περισσότερο ο δάσκαλος της μουσικής- λένε ότι δεν έχετε ιδιαίτερο ταλέντο στο πιάνο αλλά εσείς είστε πεπεισμένος ότι είστε ο Ραχμάνινοφ. Πιστεύετε ότι όλοι κάνουν λάθος και επιμένετε να επιδεικνύετε καθημερινά τη δεξιοτεχνία σας μη ξεκολλώντας τα δάχτυλά σας από τα πλήκτρα. Είστε παράλογος; [...]

Η φιλοσοφία και οι σχολές στην ελληνιστική εποχή

H Ύστερη Αρχαιότητα (ελληνιστική εποχή) έχει ως κύρια χαρακτηριστικά της τις θρησκευτικές αμφιβολίες, την πολιτιστική παρακμή και το γενικότερο κλίμα απαισιοδοξίας. Κατά τη γνώμη των ανθρώπων εκείνης της εποχής, «ο κόσμος είχε πια γεράσει». [...]

Η ψευδαίσθηση της ελεύθερης βούλησης

Πρόσφατα επιστημονικά πειράματα αποδεικνύουν πως ο εγκέφαλος μας παίρνει την απόφαση για δράση λίγα δευτερόλεπτα πριν αντιληφθούμε καν ότι … πήραμε απόφαση. Αυτό σαν ιδέα είναι λίγο περίεργη. Βασικά σημαίνει πως το να νομίζουμε πως η συμπεριφορά μας οφείλεται στην θέλησή μας είναι λάθος. Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλος μας είναι αυτός που αποφασίζει και η συνειδητή μας απόφαση (που ακολουθεί) είναι απλά μια ψευδαίσθηση που δημιουργείται από τον εγκέφαλό μας. [...]

Ένα Σύμπαν από το τίποτε

Στο Ένα Σύμπαν από το τίποτε αυτό που επιχειρεί ο Lawrence Krauss είναι να αποδείξει πως, στην περίπτωση του Σύμπαντος, η δημιουργία δεν απαιτεί δημιουργό. Να αποδομήσει, δηλαδή, την κυρίαρχη άποψη πως ex nihilo nihil, πως από το μηδέν το μόνο που μπορεί να γεννηθεί είναι το μηδέν. [...]

Νόμιμος μοραλισμός

Υπάρχει ένας τρόπος σκέψης που εξισώνει τη νομιμότητα με την ηθική. Η ουσία του είναι: «Αν κάτι είναι νόμιμο, είναι και ηθικό». Ευτυχώς, βεβαίως θέλουμε οι νόμοι μας να αντικατοπτρίζουν τις ηθικές μας αρχές. [...]