Στον “ιστό” της ανορεξίας

Αποκλείεται να μην έχετε ξανακούσει για την ανορεξία. Μπορεί να μην ξέρετε τι είναι αλλά την λέξη αυτή την ακούμε συνεχώς να συνδέεται με αστέρια του κινηματογράφου, τα πιο γνωστά μοντέλα ανά το παγκόσμιο, τραγουδιστές και άλλους διάσημους.

lindsay-lohan_anorexia Στην πραγματικότητα όμως η ανορεξία δεν βρίσκεται μόνο στον κόσμο των "αστεριών" αλλά υπάρχει παντού και είναι τόσο κοντά μας που μπορεί να την συναντήσουμε και στο ίδιο μας το σπίτι.

Τι είναι η ανορεξία;

 

Κλινική εικόνα της νευρικής ανορεξίας

● Απώλεια βάρους (πάνω από 10% του αρχικού) σχετιζόμενη με μία έντονη επιθυμία ισχνότητας

● Εσφαλμένη εκτίμηση (διαστρέβλωση) για το βάρος και τη μορφή του σώματός της σε βαθμό που να μπορεί να δει το ‘λίπος’ της ακόμα και όταν το σώμα της είναι αποστεωμένο

● Αμηνόρροια (απουσία 3 τουλάχιστον εμμήνων ρύσεων)

● Συμπληρωματικά συμπτώματα

● Καταθλιπτική διάθεση, απόσυρση, αϋπνία, ευερεθιστότητα, μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας αλλά και καθαρά σωματικά συμπτώματα, όπως κοιλιακοί πόνοι, δυσανεξία στο ψύχος, δυσκοιλιότητα.

Μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα ο όρος αλλά και η έννοια της νευρικής ανορεξίας ήταν σχεδόν άγνωστη. Το 1873 στη Γαλλία πρωτοακούγεται ο όρος ‘υστερική ανορεξία’ και την ίδια χρονιά ο William Gull στη Μ. Βρετανία την ονομάζει ‘ανορεξία νερβόζα’ (όπως λέγεται και σήμερα). Όμως, ήταν από το 1960 και έπειτα όπου η ανάπτυξη του νέου πολιτισμού των ΜΜΕ φέρνει την εικόνα του ισχνού, αποστεωμένου, σχεδόν άφυλου σώματος, στο σπίτι μας και επηρεάζει τις επόμενες γενιές των νέων κοριτσιών. Είναι απλά θέμα μιμητισμού και επιρροής ή συγκεκριμένη πάθηση; Φυσικά και όχι.

Πρόκειται για ψυχογενή κατάσταση, ένα σύνδρομο αυτοεπιβαλλόμενης ασιτίας. O ασθενής εκουσίως περιορίζει την πρόσληψη τροφής φοβούμενος την αύξηση του βάρους. Η νευρική ανορεξία είναι η ασθένεια που συνίσταται στον παράλογο φόβο του πάχους και εκδηλώνεται με την ψυχαναγκαστική άρνηση να δεχτεί κανείς τροφή. Ας τονιστεί ότι η λέξη ‘ανορεξία’ είναι αποπροσανατολιστική στο μέτρο που το σύνδρομο δεν αφορά σε διαταραχή της όρεξης του ασθενή (η όρεξη δεν προσβάλλεται παρά μόνο αργά στην πορεία της νόσου).

Η νευρική ανορεξία μπορεί να εκδηλωθεί σε όλες τις ηλικίες, εντούτοις είναι συχνότερη στην εφηβεία μεταξύ 13 και 20 ετών (1 αγόρι στα 10 κορίτσια που πάσχουν).

anorexia2 Εφ’ εξής νομιμοποιούμεθα να χρησιμοποιούμε λοιπόν την λέξη ‘η ασθενής’ και να αναφερόμαστε σ’ αυτές τις ηλικίες.

Η ανορεξία είναι λοιπόν μια ασθένεια που δεν προκαλείται από κανένα ιό ή μικρόβιο αλλά από το ίδιο το ανθρώπινο μυαλό! Η ολοκληρωμένη ονομασία της είναι νευρική ανορεξία.

Συμβαίνει συνήθως σε γυναίκες και κορίτσια νεαρής ηλικίας, τα οποία θεωρούν τον εαυτό τους χοντρό, είτε είναι στην πραγματικότητα είτε όχι. Αναπτύσσουν μια αποτροπή προς το φαγητό και γυμνάζονται ασταμάτητα με την προσδοκία να φτάσουν το "ιδανικό βάρος".

Αντί όμως να φτάσουν στο βάρος που είναι ιδανικό για τις ίδιες, ανάλογα με το σώμα τους, συνεχίζουν τις δίαιτες μέχρι που φτάνουν στο σημείο να τρώνε π.χ. μόνο ένα μήλο την ημέρα ή και καθόλου έτσι ώστε να θέτουν σε κίνδυνο την ίδια τους τη ζωή!

Γιατί έχουν αυτή την εντύπωση για τον εαυτό τους; Γιατί δεν βλέπουν στον καθρέφτη αυτό που τους δείχνει πραγματικά, ότι είναι απόλυτα φυσιολογικές; Κι αν είναι λίγο "γεματούλες" γιατί δεν μπορούν να αποδεχτούν τον εαυτό τους όπως είναι ή έστω να χάσουν λίγο βάρος ώστε να φτάσουν στο πραγματικά φυσιολογικό τους βάρος και όχι να λιμοκτονήσουν;

Αυτά είναι κάποια από τα ερωτήματα που ακόμη και οι επιστήμονες δυσκολεύονται να απαντήσουν! Ποιοί είναι οι λόγοι που το μυαλό αρχίζει να καθοδηγεί το σώμα προς την αυτοκαταστροφή;

Αυτό που επηρεάζει περισσότερο τα κορίτσια αυτά είναι ο συνεχής συσχετισμός του "λεπτού" με το "ωραίο". Τα μοντέλα που υποτίθεται αποτελούν το πρότυπο ομορφιάς, γίνονται όλο και πιο λεπτά έτσι ώστε να χαρακτηρίζεται κανείς όμορφος μόνο όταν είναι λεπτός.

Αν δούμε όμως τα μοντέλα αυτά με μάτια ορθάνοιχτα θα καταλάβουμε πως δεν είναι τίποτα άλλο παρά "κινούμενα κόκαλα"!

Επίσης, άτομα που ασχολούνται με αθλητισμό, μπαλέτο, πατινάζ έχουν την τάση να χάνουν βάρος αφού ξέρουν πως όλοι παρακολουθούν το σώμα τους και πιστεύουν πως χάνοντας βάρος μπορούν να γίνουν ακόμη πιο τέλειοι.

Τι γίνεται όταν κάποιος έχει ανορεξία;

anorexia1 Τα άτομα που πάσχουν από αυτή την ψυχική ασθένεια αρχίζουν να μισούν το φαγητό, αρνούνται την πείνα, αποφεύγουν τα γεύματα βρίσκοντας διάφορες δικαιολογίες και εξασκούνται συνεχώς με πολύ έντονους ρυθμούς προσπαθώντας να καταναλώσουν ακόμη και εκείνα τα λίγα που έφαγαν.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το σώμα να μην παίρνει την ενέργεια που χρειάζεται για να λειτουργεί κανονικά.

Γι’ αυτό και τα άτομα που πάσχουν από ανορεξία έχουν συχνά πονοκέφαλους, κρυώνουν ενώ η θερμοκρασία είναι κανονική, η πίεση του αίματος χαμηλώνει, τα νύχια αδυνατούν και ραγίζουν εύκολα, τα μαλλιά αρχίζουν να πέφτουν και σε κάποιο στάδιο αρχίζουν να παθαίνουν βλάβες οι νεφροί, το συκώτι και η καρδία!

Φανταστείτε λοιπόν να αδυνατίσουμε τόσο πολύ το σώμα μας ώστε να αρχίσουν να πέφτουν τα μαλλιά μας… Είμαστε τώρα λεπτοί αλλά καταφέραμε να φτάσουμε το "πρότυπο ομορφιάς" μας χωρίς να έχουμε μαλλιά;

Εκτός όμως από αυτό, επειδή τα άτομα αυτά ξέρουν πως ο τρόπος σκέψης και η συμπεριφορά τους δεν είναι κανονική, νιώθουν τύψεις με αποτέλεσμα όχι μόνο να μην επανέρχονται πίσω σε φυσιολογική κατάσταση, αλλά να παθαίνουν κατάθλιψη και να απομακρύνονται από την οικογένεια και τους φίλους τους.

Το πιο σημαντικό είναι ότι 20% των ατόμων που πάσχουν από ανορεξία οδηγούνται στον θάνατο επειδή φτάνουν στο σημείο να έχουν αδυνατίσει τόσο πολύ το σώμα τους ώστε να μην μπορεί πια να λειτουργήσει.

Τι κάνουμε αν πιστεύουμε πως βρισκόμαστε σε μια κατάσταση επικίνδυνη;

Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα είναι να αναγνωρίσουμε πως κάτι δεν πάει καλά. Το επόμενο είναι να μιλήσουμε με τους γονείς μας και να ζητήσουμε επαγγελματική βοήθεια.

Το να επανέλθει κάποιος από κατάσταση ανορεξίας πίσω σε μια φυσιολογική ζωή είναι αρκετά δύσκολο αλλά όχι και "mission impossible" (αποστολή αδύνατη)!

Πώς θα αποφύγουμε την ανορεξία;

Το καλύτερο είναι να αποδεχτείτε τον εαυτό σας ακριβώς όπως είναι. Δεν μπορούμε όλοι να είμαστε οι ίδιοι… φανταστείτε πόσο ανιαρός θα ήταν ο κόσμος εάν είχαμε όλοι το ιδανικό σώμα και τα ίδια εντελώς συμμετρικά πρόσωπα…

Είναι αλήθεια πως τα άτομα που έχουν το φυσιολογικό βάρος για το σώμα τους βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση υγείας παρά τα άτομα που είναι παχύσαρκα (και εδώ δεν μιλούμε για 1- 2 κιλάκια παραπάνω!) αλλά όχι και να λιμοκτονήσουμε για να είμαστε… υγιείς!

Αν οι φίλοι σας έχουν ως θέμα συζήτησης το πώς θα χάσουν βάρους ή αν ακόμη σας κοροϊδεύουν για τα επιπλέον κιλά που ίσως έχετε ή νομίζουν πως έχετε, προσπαθήστε πολύ απλά να αποφύγετε το θέμα ή να βρείτε καινούργιους φίλους που να έχουν πιο… ενδιαφέροντα θέματα συζητήσεων!

Αν γνωρίζετε κάποιον που έχει ανορεξία, δεν υπάρχει λόγος να τον αποφύγετε διότι η ανορεξία δεν είναι μεταδοτική, δεν υπάρχει περίπτωση να "κολλήσετε". Αντίθετα, αυτό που χρειάζονται περισσότερο απ’ όλα τα άτομα που πάσχουν από αυτή την ασθένεια, είναι η υποστήριξη των φίλων και της οικογένειας.

Προσπαθήστε να μιλήσετε με το άτομο αυτό, ή ακόμη καλύτερα να το αφήσετε να μιλήσει σε εσάς για αυτά που νιώθει και να του δώσετε έξυπνες συμβουλές.

Με το να βοηθήσετε κάποιον άλλο με υποστήριξη να ξεπεράσει το πρόβλημα του, ενδυναμώνεται και τον εαυτό σας!

Αποσπάσματα από το Medlook – Πληροφορίες: κέντρο ημέρας ΑΝΑΣΑ