Στωικοί

Τρία διδάγματα από τους Στωικούς που μπορούν να συμβάλουν στην επούλωση του τοξικού μας πολιτικού πολιτισμού

Συναισθηματικός. Κατεσπαρμένος. Παράλογος: τρία επίθετα που μπορούν να χαρακτηρίσουν τον πολιτικό διάλογο του 21ου αιώνα. Oι πολιτικές συζητήσεις έχουν υποχωρήσει από την εποικοδομητική κριτική και την αμοιβαία κατανόηση στους προσωπικούς χαρακτηρισμούς, την αποδόμηση και τον αναχωρητισμό σε αίθουσες ηχούς. Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για μια πλουραλιστική κοινωνία. [...]

Max Exelman: Να χαμογελάτε σε κάθε ευκαιρία

«Υπάρχει κάποια αλήθεια ακόμα και στην άδικη κριτική. Έτσι κι αλλιώς, χρειάζεται μακροθυμία έναντι όσων μας κακολογούν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλοι οι άνθρωποι δίνουν σκληρή μάχη κι ότι όσοι κακολογούν τους άλλους αυτοδηλητηριάζονται. “Nemo malux felix” έλεγε ο Ρωμαίος σατυρικός ποιητής Γιουβενάλης: κανείς κακός δεν είναι ευτυχισμένος». [...]

Ζήνων: Έχουμε δύο αυτιά και ένα στόμα

Η ελληνιστική περίοδος αναφέρεται στην εποχή μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κατά την οποία οι στρατηγοί μοίρασαν τις κατακτήσεις του Μακεδόνα στρατηλάτη μεταξύ τους. Με άλλα λόγια: ο κόσμος μετατράπηκε σε μικρό χρονικό διάστημα ριζικά – «άλλαξε ο χάρτης» εν μία νυκτί. Εδώ κάπου εμφανίζεται χρονολογικά και ο πρώτος Στωικός φιλόσοφος, ο ελληνικής καταγωγής Ζήνωνας ο Κιτιεύς, ο οποίος διδάσκει στην «Ποικίλη Στοά» στην Αθήνα, από όπου πήρε το όνομά της η σχολή και οι ακόλουθοί της. [...]

Να προχωρείς θαρραλέα στη ζωή με εφόδιο τη φιλοσοφία

Η φιλοσοφία μάς προσκαλεί όταν έχουμε φτάσει στην άκρη του σχοινιού, στο μη περαιτέρω, όταν αισθανόμαστε ότι βρισκόμαστε σε αδιέξοδο. Το μυστικό είναι να μην κολλήσουμε τρέμοντας ή σταυρώνοντας τα χέρια αλλά να προχωρήσουμε αποφασίζοντας να θεραπεύσουμε τον εαυτό μας. Η φιλοσοφία μάς παροτρύνει να προχωρήσουμε προς το θάρρος. Κι όπως οι ιππείς προσπαθούν να μάθουν όσο περισσότερα μπορούν για τα άλογα, έτσι κι εμείς πρέπει να προσπαθούμε να μάθουμε όσο περισσότερα μπορούμε για τον εαυτό μας και τους άλλους ανθρώπους. [...]

Μάρκος Αυρήλιος: ο στωικός φιλόσοφος αυτοκράτορας

marcus_aureliusΟ Μάρκος Αυρήλιος (121 – 180 μ.Χ) ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας. Ήταν ο τελευταίος από τους τελευταίους πέντε καλούς Αυτοκράτορες (Νέρβας, Τραϊανός, Αδριανός, Αντωνίνος, Μάρκος Αυρήλιος) και θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς στωικούς φιλοσόφους. Η βασιλεία του χαρακτηρίζεται από πολέμους στην Ασία απέναντι στην επανακάμπτουσα Παρθική Αυτοκρατορία και με τις γερμανικές φυλές στη Γαλατία και τον Δούναβη, ενώ σημειώθηκε και μία στάση εναντίον του, στην Ανατολή, από τον Αβίδιο Κάσσιο, η οποία απέτυχε. [...]

Μόρφωση αντί για πλούτο

Μπορούμε να το διατυπώσουμε διαφορετικά: «Μη δίνεις στους ανθρώπους ψάρια. Μάθε τους πώς να ψαρεύουν». Οι γονείς έχουν υποχρέωση να φροντίζουν τα παιδιά τους μέχρι την ενηλικίωσή τους. Στη συνέχεια τα παιδιά πρέπει να μπορούν να σταθούν μόνα τους στον κόσμο. Πολλοί γονείς, από ανασφάλεια και υπερπροστατευτισμό, παρέχουν υπερβολικά υλικά μέσα στα παιδιά τους με αποτέλεσμα αυτά να αδρανούν, να τα βρίσκουν όλα έτοιμα, να τεμπελιάζουν, να γίνονται «κακομαθημένα». [...]

Ο μοναδικός δρόμος για την ευτυχία

Πολλοί από μας παραπονιούνται: «Αχ, αν είχα καλύτερο σπίτι… αν είχα καλύτερη εμφάνιση… αν είχα καλύτερη δουλειά» — και παραιτούμαστε από την απόλαυση και τη βελτίωση όσων έχουμε ήδη. Πολλοί ανησυχούμε — «τρωγόμαστε» — για πράγματα που δεν μπορούμε να αλλάξουμε. Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να αλλάξουμε το ότι είμαστε θνητοί ή το ότι τα αγαπημένα μας πρόσωπα έχουν ελαττώματα — κι ότι είναι επίσης ευάλωτα. [...]