Σύμφωνα με μία νέα έρευνα ψυχολόγων του πανεπιστημίου Yale στο Connecticut τα βρέφη χαρακτηρίζονται από έναν βασικό κώδικά ηθικής και μπορούν να διακρίνουν το καλό από το κακό. Τα αποτελέσματα της έρευνας έρχονται σε αντίθεση με την άποψη πολλών ψυχολόγων που υποστηρίζει ότι η ανθρώπινη ηθική διαμορφώνεται από τους γονείς και τις εμπειρίες μας.
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους του Yale η διάκριση μεταξύ «καλού και κακού» ενδέχεται να καταγράφεται στον εγκέφαλο των ανθρώπων κατά τη γέννησή τους.
Κατά τη διάρκεια του πειράματος τα βρέφη παρακολούθησαν ένα θεατρικό παιχνίδι με μαριονέτες και στην συνέχεια οι ερευνητές μελέτησαν τις αντιδράσεις τους ως προς τους χαρακτήρες τις ιστορίας. Η έρευνα διεξήχθη σε βρέφη 6 μηνών έως ενός έτους.
Τα μωρά παρακολούθησαν αρχικά ένα κουκλοθέατρο στο οποίο ο ένας χαρακτήρας προσπαθούσε να ανέβει ένα βουνό. Σε ορισμένα σημεία μία δεύτερη μαριονέτα βοηθούσε την πρώτη να ανέβει, ενώ, σε κάποια άλλα σημεία της παράστασης, μία τρίτη επιχειρούσε να την εμποδίσει, σπρώχνοντάς την προς τα πίσω. Η παράσταση επαναλήφθηκε πολλές φορές και στο τέλος τα παιδιά έδειξαν μία σαφή προτίμηση προς την «καλή» μαριονέτα, ενώ απέρριψαν την «κακή».
«Στο τέλος, διαπιστώσαμε ότι τα βρέφη προτιμούν συντριπτικά την μαριονέτα που βοήθησε από εκείνη που εμπόδιζε», δηλώνει ο καθηγητής ψυχολογίας του πανεπιστημίου Yale και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Paul Bloom, μιλώντας στην εφημερίδα New York Times. «Δεν υπήρξε απλά μία μικρή στατιστική τάση προς την καλή μαριονέτα, αλλά μία καθολική επικράτησή της», προσθέτει.
Τα αρχικά αποτελέσματα επιβεβαίωσαν δύο ακόμη πειράματα. Στο δεύτερο πείραμα, οι ερευνητές επινόησαν ένα «μονόπρακτο ηθικής», στο οποίο μία κούκλα σκύλος προσπαθεί να ανοίξει ένα κουτί. Τον σκύλο βοηθά ένα αρκουδάκι, ενώ ένα άλλο κάθεται πεισματικά πάνω στο κουτί, ώστε αυτό να μην ανοίξει.
Στο τρίτο πείραμα-παράσταση, πρωταγωνιστές ήταν μία γάτα και δύο κουνέλια. Η γάτα πετούσε μία μπάλα στα κουνέλια, με το ένα να την επιστρέφει και το άλλο να την κρατάει και να φεύγει.
«Και στις δύο μελέτες, τα μωρά πέντε μηνών προτίμησαν το ‘καλό παιδί’, αυτόν που βοήθησε να ανοίξει το κουτί, αυτόν που επέστρεψε την μπάλα πίσω», είπε ο καθηγητής Bloom.
Μάλιστα όπως σημειώνει ο καθηγητής, όταν τα πειράματα πραγματοποιήθηκαν σε παιδιά 21 μηνών, ορισμένα όχι μόνο απέρριψαν τους «κακούς» αλλά επιπλέον επέλεξαν να τους τιμωρήσουν πετώντας τους μακριά. Μάλιστα ένα βρέφος χτύπησε στο κεφάλι τον «κακό».
«Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνθρωποι έχουν μια στοιχειώδη αίσθηση ηθικής από την αρχή της ζωής τους. Από τα πειράματα παρατηρείται μία αμυδρή ηθικής σκέψη, ηθική κρίση και ηθική αίσθηση, ακόμη και κατά το πρώτο έτος της ζωής τους».
«Τα πάντα εξαρτώνται από τι είναι φυσιολογικό και ποιος το ορίζει», σημειώνει η καθηγήτρια Nadja Reissland, του Πανεπιστημίου του Durham, εκφράζοντας επιφυλάξεις για τα συμπεράσματα της έρευνας. «Με το να υποστηρίζουν οι ερευνητές ότι η ανάβαση της κούκλας είναι το σωστό, πραγματοποιούν μία ηθική κρίση. Τα μωρά απλά θα μπορούσαν να θέλουν να βλέπουν τα αντικείμενα να πηγαίνουν προς τα πάνω και όχι προς τα κάτω», προσθέτει η Reissland.
«Στο δεύτερο πείραμα ίσως το αρκουδάκι να αποτρέπει το σκυλί να ανοίξει το κουτί, γιατί απλά υπάρχει ένας κίνδυνος εκεί μέσα, όπως η μητέρα προφυλάσσει τα παιδιά της από το να κάνουν κάτι που πιθανό να τα βλάψει», καταλήγει χαρακτηρίζονται από έναν βασικό κώδικά ηθικής και μπορούν να διακρίνουν το καλό από το κακό. Τα αποτελέσματα της έρευνας έρχονται σε αντίθεση με την άποψη πολλών ψυχολόγων που υποστηρίζει ότι η ανθρώπινη ηθική διαμορφώνεται από τους γονείς και τις εμπειρίες μας.
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους του Yale η διάκριση μεταξύ «καλού και κακού» ενδέχεται να καταγράφεται στον εγκέφαλο των ανθρώπων κατά τη γέννησή τους.
Κατά τη διάρκεια του πειράματος τα βρέφη παρακολούθησαν ένα θεατρικό παιχνίδι με μαριονέτες και στην συνέχεια οι ερευνητές μελέτησαν τις αντιδράσεις τους ως προς τους χαρακτήρες τις ιστορίας. Η έρευνα διεξήχθη σε βρέφη 6 μηνών έως ενός έτους.
Τα μωρά παρακολούθησαν αρχικά ένα κουκλοθέατρο στο οποίο ο ένας χαρακτήρας προσπαθούσε να ανέβει ένα βουνό. Σε ορισμένα σημεία μία δεύτερη μαριονέτα βοηθούσε την πρώτη να ανέβει, ενώ, σε κάποια άλλα σημεία της παράστασης, μία τρίτη επιχειρούσε να την εμποδίσει, σπρώχνοντάς την προς τα πίσω. Η παράσταση επαναλήφθηκε πολλές φορές και στο τέλος τα παιδιά έδειξαν μία σαφή προτίμηση προς την «καλή» μαριονέτα, ενώ απέρριψαν την «κακή».
«Στο τέλος, διαπιστώσαμε ότι τα βρέφη προτιμούν συντριπτικά την μαριονέτα που βοήθησε από εκείνη που εμπόδιζε», δηλώνει ο καθηγητής ψυχολογίας του πανεπιστημίου Yale και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Paul Bloom, μιλώντας στην εφημερίδα New York Times. «Δεν υπήρξε απλά μία μικρή στατιστική τάση προς την καλή μαριονέτα, αλλά μία καθολική επικράτησή της», προσθέτει.
Τα αρχικά αποτελέσματα επιβεβαίωσαν δύο ακόμη πειράματα. Στο δεύτερο πείραμα, οι ερευνητές επινόησαν ένα «μονόπρακτο ηθικής», στο οποίο μία κούκλα σκύλος προσπαθεί να ανοίξει ένα κουτί. Τον σκύλο βοηθά ένα αρκουδάκι, ενώ ένα άλλο κάθεται πεισματικά πάνω στο κουτί, ώστε αυτό να μην ανοίξει.
Στο τρίτο πείραμα-παράσταση, πρωταγωνιστές ήταν μία γάτα και δύο κουνέλια. Η γάτα πετούσε μία μπάλα στα κουνέλια, με το ένα να την επιστρέφει και το άλλο να την κρατάει και να φεύγει.
«Και στις δύο μελέτες, τα μωρά πέντε μηνών προτίμησαν το ‘καλό παιδί’, αυτόν που βοήθησε να ανοίξει το κουτί, αυτόν που επέστρεψε την μπάλα πίσω», είπε ο καθηγητής Bloom.
Μάλιστα όπως σημειώνει ο καθηγητής, όταν τα πειράματα πραγματοποιήθηκαν σε παιδιά 21 μηνών, ορισμένα όχι μόνο απέρριψαν τους «κακούς» αλλά επιπλέον επέλεξαν να τους τιμωρήσουν πετώντας τους μακριά. Μάλιστα ένα βρέφος χτύπησε στο κεφάλι τον «κακό».
«Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνθρωποι έχουν μια στοιχειώδη αίσθηση ηθικής από την αρχή της ζωής τους. Από τα πειράματα παρατηρείται μία αμυδρή ηθικής σκέψη, ηθική κρίση και ηθική αίσθηση, ακόμη και κατά το πρώτο έτος της ζωής τους».
Αντίλογος
«Τα πάντα εξαρτώνται από τι είναι φυσιολογικό και ποιος το ορίζει», σημειώνει η καθηγήτρια Nadja Reissland, του Πανεπιστημίου του Durham, εκφράζοντας επιφυλάξεις για τα συμπεράσματα της έρευνας. «Με το να υποστηρίζουν οι ερευνητές ότι η ανάβαση της κούκλας είναι το σωστό, πραγματοποιούν μία ηθική κρίση. Τα μωρά απλά θα μπορούσαν να θέλουν να βλέπουν τα αντικείμενα να πηγαίνουν προς τα πάνω και όχι προς τα κάτω», προσθέτει η Reissland.
«Στο δεύτερο πείραμα ίσως το αρκουδάκι να αποτρέπει το σκυλί να ανοίξει το κουτί, γιατί απλά υπάρχει ένας κίνδυνος εκεί μέσα, όπως η μητέρα προφυλάσσει τα παιδιά της από το να κάνουν κάτι που πιθανό να τα βλάψει», καταλήγει.
TVXS
