Είναι σημαντικό να εμφυσήσουμε στα παιδιά μας το αίσθημα υπευθυνότητας. Αυτό θα αποτελέσει εχέγγυο για τη δική τους ευημερία και για το καλό της κοινωνίας μας, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

Κάποια παιδιά μεγαλώνουν με την  ιδέα ότι δεν είναι υπεύθυνα για τις πράξεις τους και ό,τι δεν θα υπάρχει συνέπεια για αυτές.

Ενδεχομένως αυτό να σχετίζεται με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά παιχνίδια στα οποία οι ήρωες έχουν… εννιά ζωές! Ό,τι κι αν ενισχύει αυτή την ιδέα, ότι, δηλαδή, δεν αναλαμβάνουμε την ευθύνη των πράξεων μας, είναι στο χέρι εμάς των γονιών να την αποκαταστήσουν άμεσα!

Να αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω!   Νίκος Καζαντζάκης “Ασκητική”

■ Ξεκινήστε νωρίς: Είναι σημαντικό να ξεκινήσετε νωρίς να «ενισχύετε» τις αρχές της ατομικής ευθύνης. H αποφυγή της ευθύνης είναι ευκολότερη και τα παιδιά τείνουν να την αποφεύγουν έως ότου αναγκαστούν να ανταποκριθούν. Μπορείτε να ξεκινήσετε από την ηλικία των 2 ετών να τους αναθέτετε μικροδουλειές στο σπίτι και να δημιουργήσετε ένα πλαίσιο συνεπειών εφόσον δεν ανταποκρίνονται. Οι έφηβοι είναι σημαντικό να εμπλέκονται σε συγκεκριμένες υποχρεώσεις που αφορούν στη λειτουργικότητα της οικογένειας (π.χ. πλυντήριο ρούχων και πιάτων, πότισμα λουλουδιών) αντίστοιχα.

■ Γίνετε το ζωντανό παράδειγμα: Είναι σημαντικό να κινείστε αντίστοιχα στο ίδιο πλαίσιο που απαιτείτε από τα παιδιά σας. To να ζείτε αναλαμβάνοντας την ευθύνη των πράξεων σας, το να είστε συνεπείς στις οικονομικές και προσωπικές σας υποχρεώσεις, βοηθά τους απογόνους σας να εκτιμήσουν την αξία της υπευθυνότητας.

■ Μιλήστε τους για τις επιλογές τους με παραδείγματα: Υπάρχουν πολλά παραμύθια και ιστορίες που διδάσκουν την αξία της υπευθυνότητας, Για παράδειγμα το παραμύθι: «Τα τρία γουρουνάκια» μιλά για την επιλογή και τη συνέπεια της. Στις ταινίες της Ντίσνεϊ, όπως «Η μικρή γοργόνα», μπορούμε να εστιάσουμε στη συνέπεια της πράξης… Και ο «Μουλάν» είναι ένα καλό παράδειγμα προσωπικού κουράγιου με στοιχεία δέσμευσης και υπευθυνότητας. Δείτε μαζί τους τις ταινίες, διηγηθείτε τους ιστορίες και κατα-λήξτε με τη βοήθεια τους στο ηθικό δίδαγμα!

■ Μείνετε σταθεροί στις συνέπειες: Είναι εξαιρετικά σημαντικό να είστε συνεπείς σε όσα συμφωνείτε με τα παιδιά εφόσον δεν τηρούν τις συμφωνίες.

■  Δώστε έμφαση σε ευκαιρίες που αφορούν στην κοινωνική υπευθυνότητα των παιδιών:
H ατομική ευθύνη περιλαμβάνει την ανάληψη της ευθύνης για πράγματα που αφορούν εμάς και τον περίγυρα μας, ωστόσο η τοποθέτηση θα πρέπει να εστιάζει και λίγο παραπέρα.

Είναι σημαντικό να ενισχύετε το αίσθημα της συλλογικότητας και της υπευθυνότητας. Για παράδειγμα, η ανακύκλωση των προϊόντων που καταναλώνουμε στο σπίτι συμβάλλει καθοριστικά στη μείωση του περιβαλλοντικού προβλήματος. Προσπαθήστε να ενισχύσετε στα παιδιά ότι οι μικρές δικές τους ενέργειες συμβάλλουν στο συλλογικό καλό.