«Τα χρήματα δεν ήταν ποτέ μεγάλο κίνητρο για μένα, αλλά απλώς ένας τρόπος να “κρατάω σκορ”. Ο πραγματικός ενθουσιασμός κρύβεται στο παιχνίδι». Τάδε έφη Donald Trump, ο γνωστός μεγιστάνας που ποτέ δεν έχασε το κίνητρό του να «παίζει» επαγγελματικά, και φυσικά να πετυχαίνει. Εύκολο να το λέει ένας δισεκατομμυριούχος, θα πείτε εύλογα. Αλλά πριν προσπεράσετε τη σκέψη και γυρίσετε σε απαισιόδοξους συνειρμούς, σκεφτείτε για λίγα δευτερόλεπτα το «ζουμί» της διαπίστωσης του Trump.
Μήπως τελικά μπορείτε να εντοπίσετε σε αυτό τους λόγους που έχετε χάσει το ενδιαφέρον σας στην εργασιακή σας καθημερινότητα; Τι μπορείτε να κάνετε για να βρείτε το χαμένο σας κίνητρο για επαγγελματική δημιουργικότητα; Τι μπορεί να κάνει ένας εργοδότης για να ενισχύσει αυτή τη δημιουργικότητα και, κυρίως, όσοι έχετε βρεθεί στην άσχημη θέση να δηλώνετε άνεργοι, πώς θα καταφέρετε να μην χάσετε την ελπίδα για δουλειά; Ακολουθούν 25 προτάσεις, για να δείτε το εργασιακό ποτήρι μισογεμάτο.
Ζητείται ελπίς για ανέργους
*Ξεχάστε τους δείκτες ανεργίας.Καθημερινά εμφανίζεται κάποιο δημοσίευμα που θα προβλέψει πως ένας στους δύο Έλληνες δεν θα βρει δουλειά, ένας στους δέκα εργαζόμενους θα απολυθεί, η ανεργία θα φτάσει το 25% κ.ο.κ. Μην σπεύσετε να τοποθετήσετε τον εαυτό σας μέσα σε αυτούς τους αριθμούς. Δείτε το αλλιώς: Δεν είστε ένα ποσοστό, αλλά μια ξεχωριστή προσωπικότητα, που προσπαθεί με τα προσόντα και την όρεξη που διαθέτει να τα καταφέρει.
*Βρείτε τι πραγματικά αγαπάτε να κάνετε. Δείτε την ανεργία, όσο άσχημη κι αν είναι σαν περίοδος, ως ευκαιρία να ανακαλύψετε τι στ’ αλήθεια σας ενθουσιάζει. Το να βρει κανείς αυτό με το οποίο θα χαίρεται καθημερινά να ασχολείται είναι το κλειδί για να έχει κίνητρο, αφενός να ψάξει πιο εντατικά για δουλειά και αφετέρου να πείσει τους υποψήφιους εργοδότες και να έχει καλές επιδόσεις στην μελλοντική του εργασία.
*Μην χάνετε χρόνο. Όσο διαρκεί η ανεργία, άλλο τόσο χρόνο προϋπηρεσίας στερείται το βιογραφικό σας σημείωμα. Αναπληρώστε το χαμένο έδαφος, αξιοποιώντας κάθε ευκαιρία για επιμόρφωση, επιπλέον γνώσεις και άλλα προσόντα που θα εξοπλίσουν το CV σας. Δείτε στην σχετική στήλη του In2life οικονομικούς τρόπους να μάθετε ξένες γλώσσες, σεμινάρια διά βίου εκπαίδευσης που διοργανώνονται και άλλους τρόπους να μετατρέψετε τον ελεύθερο χρόνο σε επαγγελματικό όπλο.
*Μην τα παρατάτε. Μην σταματάτε ούτε για μία μέρα να ψάχνετε δουλειά και να εκμεταλλεύεστε κάθε μέσο που υπάρχει προς αυτό τον στόχο. Αγγελίες, social networking, εργασία στο εξωτερικό, ηλεκτρονικές συνεντεύξεις… Για κάθε περίπτωση υπάρχει το κατάλληλο εργαλείο – μάθετε περισσότερα εδώ και εδώ.
*Νικήστε την «ψυχολογία της ανεργίας». Η απαισιοδοξία, η χαμένη αυτοπεποίθηση, η αδράνεια είναι συμπτώματα που μπορεί εύκολα να παρουσιάσει κανείς όταν περνά από τον εργασιακό στίβο στο γήπεδο της ανεργίας. Δείτε σε παλιότερα δημοσιεύματα του in2life πώς να νικήσετε την άσχημη ψυχολογία και πώς μπορούν οι ειδικοί να βοηθήσουν σε αυτή σας την προσπάθεια.
Δουλειά υπάρχει, όρεξη όμως πώς βρίσκεις;
Ο μέσος εργαζόμενος έχει κάνει τουλάχιστον μια φορά (αν όχι καθημερινά) την παραπάνω σκέψη. Με τον φόβο των μειώσεων μισθού, των περικοπών κάθε εταιρίας, της πίεσης για απόδοση, πώς μπορεί κανείς να ξεπεράσει το άγχος και να βρει το κίνητρο να καθίσει κάθε πρωί με όρεξη στο γραφείο του και να δηλώσει έτοιμος για επιτυχία; Κι όμως, υπάρχουν τρόποι:
*Είναι ώρα να ξαναθυμηθούμε την ατάκα του Trump. Το πραγματικό κίνητρο δεν είναι απαραίτητα τα χρήματα. Ξεχάστε για λίγο τον μισθό σας και τα «κουρέματά» του. Εστιάστε στο «παιχνίδι» της δουλειάς, στην δημιουργικότητα, στο τι σας προσφέρει σαν διαδικασία. Θα διαπιστώσετε πως τελικά το μεγαλύτερο κίνητρο για να δουλέψει κανείς, είναι… η ίδια η δουλειά – ρωτήστε τους ανέργους να σας πουν.
*Αυτό που συχνά προκαλεί άγχος δεν είναι η εργασία, αλλά η… βαρεμάρα. Πηγαίνετε στην δουλειά σας και σκέφτεστε «άντε να περάσει η μέρα». Όταν, όμως, δεν ενθουσιάζεστε με αυτό που κάνετε, βλέπετε κάθε πτυχή της εργασίας σας σαν υποχρέωση. Τότε ακριβώς είναι που εδραιώνεται το άγχος.
*Εστιάστε στα θετικά της δουλειάς σας. Μην δίνετε περισσότερη σημασία στα λάθη σας από όση πρέπει – να έχετε στο μυαλό σας τις επιτυχημένες σας στιγμές, καθώς και την καλή πλευρά του εργασιακού σας περιβάλλοντος. Μην αφήνετε τους «γκρινιάρηδες» συναδέλφους ή τους στριμμένους προϊσταμένους να σας χαλάσουν την ημέρα – προτιμήστε να δώσετε περισσότερη σημασία σε όσους νιώθετε πιο «κοντά» στα δικά σας δεδομένα και αυτούς που σας κάνουν να χαμογελάτε.
*Χρησιμοποιήστε την εμπειρία σας για να εμπνευστείτε για την σημερινή κατάσταση. Πάντα το επαγγελματικό παρελθόν μπορεί να προσφέρει μια βάση, ένα κλίμα ασφάλειας, ώστε να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε καλύτερα τις δυσκολίες του παρόντος.
*Θέστε μικρούς στόχους, που μπορούν να πραγματοποιηθούν για παράδειγμα μέσα στην επόμενη ημέρα ή στην εβδομάδα. Έχετε, όμως, κάθε φορά στο μυαλό σας τον «απώτερο» στόχο σας, τον επαγγελματικό προορισμό σας, ώστε κάθε μικρό βήμα να βρίσκεται πάνω στον δρόμο που θέλετε να χαράξετε στην καριέρα σας. Ο σωστός προσανατολισμός και η επίγνωση του πού πατάτε είναι πάντα καλό κίνητρο για να μην βαρυγκωμάτε κάθε πρωί στον δρόμο προς τη δουλειά.
*Θέστε νέες προκλήσεις στον εαυτό σας. Πάρτε πρωτοβουλίες που θα αποδείξουν όχι μόνο στους προϊσταμένους σας πως έχετε όρεξη για δημιουργία αλλά και στον εαυτό σας πως είστε σε φόρμα και μπορείτε να εξελιχθείτε περαιτέρω. Όσο καλοί κι αν έχετε γίνει στην δουλειά σας, πάντα υπάρχει το επόμενο επίπεδο, και είναι μια καλή αφορμή για να είστε συνεχώς σε θετική εγρήγορση.
*Μην ξεχνάτε την προσωπική σας ζωή. Η δουλειά σας δεν είναι η ζωή σας. Επενδύστε στο προσωπικό σας περιβάλλον και αυτό θα γίνει το κατάλληλο καταφύγιο για να αντιμετωπίζετε ακόμη και τα επαγγελματικά σας προβλήματα, βοηθώντας σας να τα εκτονώσετε.
*Πάρτε φόρα. Η έλλειψη κινήτρου μπορεί να σημαίνει έλλειψη αυτοπεποίθησης. Πιστέψτε στις δυνατότητές σας, και σιγά-σιγά θα εφοδιαστείτε με την δύναμη να τις αξιοποιείτε.
*Η έλλειψη κινήτρου μπορεί επίσης να σημαίνει και φόβο για την αποτυχία. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει, όμως, αυτή η αίσθηση να σας πάει πίσω. Λάθη συμβαίνουν, και είναι αυτά από τα οποία μαθαίνουμε, γι’ αυτό, ο φόβος της αποτυχίας είναι κάτι που πρέπει να ξεπεράσετε.
*Σπάστε την ρουτίνα. Αλλάξτε το πρόγραμμα, αποφύγετε να κάνετε πράγματα μηχανικά και βρείτε ενδιαφέρουσες εναλλαγές για να εφαρμόζετε στον τρόπο που δουλεύετε, ώστε να αποφύγετε την ψυχολογική κούραση που αργά ή γρήγορα φέρνει μια προβλέψιμη εργασία.
*Γνωρίστε καλύτερα τους συναδέλφους σας. Αφιερώστε μια φορά το μήνα ένα απόγευμα μετά την δουλειά για έναν καφέ, ώστε να συζητήσετε και να γνωριστείτε μακριά από το εργασιακό σκηνικό. Η ουσιαστική επικοινωνία σας μαζί τους θα σας κάνει να δείτε με άλλο μάτι την καθημερινότητα στον εργασιακό χώρο – θα νιώθετε, τηρουμένων των αναλογιών πάντα, λίγο περισσότερο «οικογένεια».
*Αμέσως επόμενο βήμα, αφού έρθετε πιο κοντά με τους συναδέλφους σας, είναι ηαλληλοβοήθεια στην κινητοποίηση: Μπορείτε καθημερινά, όταν η ρουτίνα κινδυνεύει να σας πάρει από κάτω, να δίνετε ο ένας στον άλλο κίνητρα για να συνεχίζετε την προσπάθεια.
Και ο εργοδότης, τι κάνει;
Αν βρίσκεστε στη θέση του εργοδότη ή του προϊσταμένου, που παρ’ όλη την «εξουσία» με την οποία περιβάλλεται, δεν είναι και τόσο ευχάριστη υπό τις σημερινές συνθήκες, υπάρχουν επίσης αρκετοί τρόποι να δώσετε στους εργαζόμενους που δουλεύουν μαζί σας το κίνητρο που χρειάζονται για να μην απογοητευτούν.
*Δώστε κίνητρα που δεν σχετίζονται άμεσα με την δουλειά, αλλά δεν σας κοστίζουν τίποτα – ή σχεδόν τίποτα. Η δημιουργία ευχάριστου κλίματος, η λιγότερη αυστηρότητα περί των τύπων, η άρση τυχόν απαγορεύσεων, όπως λόγου χάρη η πρόσβαση σε social networks που έχουν εφαρμόσει πολλοί – εσφαλμένα κατά την άποψή μας – με την σκέψη ότι βλάπτεται η απόδοση, είναι μερικές ιδέες. Μια αίθουσα για τα διαλείμματα, θέσεις parking για τους ποδηλάτες της εταιρίας, είναι ακόμα μερικές κατευθύνσεις που θα κάνουν τους εργαζόμενους να νιώσουν πως δεν δουλεύουν σε ένα άψυχο και αδιάφορο περιβάλλον.
*Επικοινωνήστε με τους εργαζόμενους. Ενδιαφερθείτε αφενός για τις επαγγελματικές τους προοπτικές, αλλά και σε προσωπικό επίπεδο για αυτούς – το να μην θυμάστε για παράδειγμα τα μικρά ονόματα των συνεργατών σας είναι δείγμα έλλειψης ενδιαφέροντος. Κάντε τους εργαζόμενους να νιώσουν ότι είστε «ένας από αυτούς».
*Κάθε απόφασή σας σε σχέση με την ομάδα σας, φροντίστε να την συζητάτε μαζί τους, και όχι απλώς να την ανακοινώνετε ως ξερή «διαταγή».
*Δείξτε εμπιστοσύνη στους υφισταμένους σας. Ζυγίστε τις δυνατότητες, αναθέστε ευθύνες και βοηθήστε τους να «ανοίξουν» τα φτερά τους.
*Αναγνωρίστε τα λάθη σας. Η εμπιστοσύνη και η συμπάθεια του προσωπικού προς το πρόσωπο ενός προϊσταμένου πηγάζουν από την υπεύθυνη στάση του – κάθε προσπάθεια να περάσετε την δική σας άποψη, ακόμη κι αν γνωρίζετε πως είναι λανθασμένη, μόνο και μόνο για να κάνετε επίδειξη εξουσίας, κάθε άλλο παρά προσφέρει κίνητρα για επιπλέον ενδιαφέρον στην δουλειά.
*Δώστε feedback στους συνεργάτες σας. Φροντίστε να συζητάτε συχνά με τους εργαζομένους στην εταιρία σας σχετικά με την πρόοδό τους, για να γνωρίζουν πότε βρίσκονται στον σωστό δρόμο και πότε όχι, πότε εκτιμάται η δουλειά σας και πότε αγνοείτε τυχόν προβληματισμούς τους που θα έπρεπε να είχαν εντοπίσει οι «κεραίες» σας.
*Βρείτε τους «αδύναμους» κρίκους της εργασίας. Αν υπάρχουν εργαζόμενοι που «λουφάρουν» επιδέξια, αλλά πάντα την γλιτώνουν, οι υπόλοιποι δυσαρεστούνται, αφενός γιατί κάνουν περισσότερη δουλειά και αφετέρου γιατί δεν τους αναγνωρίζεται. Ένας προϊστάμενος οφείλει να έχει πλήρη «εποπτεία» των εργασιακών ισορροπιών και να «αποδίδει δικαιοσύνη» με τρόπο διακριτικό, αλλά σαφή.
*Αφήστε περιθώρια για έμπνευση. Η Google επιτρέπει στους εργαζόμενους να αφιερώνουν το 20% του εργασιακού τους χρόνου (στην ουσία μία ημέρα την εβδομάδα) σε ό,τι αυτοί θέλουν. Αποτέλεσμα της ελευθερίας αυτής ήταν projects όπως το Gmail και το Google Art Project, τα οποία μάλιστα αποδείχθηκαν εκ των πιο κερδοφόρων για την επιχείρηση. Το ίδιο συνέβη πολύ παλιότερα με την εταιρία 3M, από τα «15% projects» της οποίας προέκυψαν πρωτοποριακά προϊόντα όπως το σελοτέιπ και τα post-its. Φυσικά δεν ζητάμε να συγκριθείτε με κολοσσούς αυτού του βεληνεκούς, ούτε να αγνοήσετε τις αμείλικτες ανάγκες της ελληνικής αγοράς για αποδοτικότητα, αλλά καλό είναι να έχετε στο πίσω μέρος του μυαλού σας πως δεν φέρνει πάντα η πίεση την έμπνευση, αλλά η σχετική «ελευθερία».
