Δεν είναι ποτέ νωρίς για να διδάξουμε σε ένα παιδί την σπουδαιότητα του να βοηθάει και να υποστηρίζει τους άλλους, ιδιαίτερα εκείνους που το έχουν περισσότερο ανάγκη.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει μάλιστα έρευνα του Stanford Report (2008), η οποία παρουσιάζει παιδιά δύο χρονών να λειτουργούν «αλτρουιστικά» στο πλαίσιο ψυχολογικών πειραμάτων. Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως είναι σχεδόν απίθανο ο αλτρουισμός των παιδιών να έχει επηρεαστεί από τους γονείς. Αντίθετα, είναι κάτι με το οποίο γεννιόμαστε, κάτι που έχουμε μέσα μας. Στην πορεία όμως αυτό επηρεάζεται και διαμορφώνεται από το πώς αντιλαμβανόμαστε το περιβάλλον μας και τον τρόπο που μας αποδέχονται ή όχι οι άλλοι. Με τον καιρό φαίνεται δηλαδή να γίνεται σημαντικότερη, σύμφωνα με την έρευνα, η ταύτιση μας με ότι επικρατεί γύρω μας και η ανάγκη να ενταχθούμε σε μια ομάδα.

Το να βοηθάμε τους άλλους μας κάνει να αισθανόμαστε καλύτερα. Ενισχύει την ικανότητα του να μοιραζόμαστε εμπειρίες και κοινούς στόχους. Επίσης, σύμφωνα με ερευνητές, το να βοηθάμε τους άλλους συμβάλλει στη γενική βελτίωση της υγείας μας και ενισχύει σημαντικά την αυτοεκτίμηση μας. Επιπλέον, και ιδιαίτερα για τα παιδιά, φαίνεται να βοηθάει στην κοινωνικοποίηση και στην ανάπτυξη χρήσιμων δεξιοτήτων, τόσο για την προσωπική, όσο και τη μελλοντική επαγγελματική ζωή.

Ιδιαίτερα σήμερα, η ίδια η πραγματικότητα μας προσφέρει –δυστυχώς- πολλές ευκαιρίες για να διδαχτούμε και να διδάξουμε τα παιδιά μας να βοηθούν όσους το έχουν ανάγκη.

• Βρείτε λοιπόν ευκαιρίες να μιλήσετε στα παιδιά σας για το τι συμβαίνει στον κόσμο και για το πώς μια μικρή βοήθεια και λίγος χρόνος από τον καθένα μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά.

• Καθιερώστε κάποιες συνήθειες, που θα προσφέρουν στα παιδιά εμπειρίες και θα τα διδάξουν να βοηθούν τους άλλους: μια επίσκεψη μια φορά τον μήνα σε κάποιο ηλικιωμένο συγγενή ή γείτονα, η προσφορά κάθε Χριστούγεννα παλιών παιχνιδιών, βιβλίων και ρούχων σε παιδιά που τα έχουν ανάγκη, η συμμετοχή σε εκδηλώσεις φιλανθρωπικού χαρακτήρα κτλ.

• Μιλήστε στα παιδιά, ανάλογα με την ηλικία τους, για την έννοια της κοινωνικής ευθύνης και τη σπουδαιότητα της αλληλοβοήθειας.

• Εκφράστε με κάθε ευκαιρία και με σαφήνεια στα παιδιά σας το πόσο υπερήφανοι αισθάνεστε για αυτά που κάνουν και προσφέρουν στους άλλους.

• Ενισχύστε την αυτοπεποίθηση τους και δώστε έμφαση σε όσα κάνουν, τοποθετώντας στρατηγικά στο σπίτι σχετικές φωτογραφίες (παίρνοντας μέρος σε κάποιο αγώνα φιλανθρωπικού συλλόγου, πακετάροντας τα παλιά παιχνίδια, φτιάχνοντας χειροτεχνίες για φιλανθρωπικό bazaar).

Τέλος, μην ξεχνάμε πως όπως και σε πολλά άλλα πράγματα, ο αποτελεσματικότερος τρόπος να διδάξουμε τα παιδιά να βοηθούν εκείνους που το έχουν ανάγκη, είναι να δώσουμε πρώτα οι ίδιοι το παράδειγμα. Ένας γονιός ευαισθητοποιημένος απέναντι στις ανάγκες των συνανθρώπων του, αποτελεί πρότυπο που τα παιδιά θαυμάζουν και πιθανότατα θα μιμηθούν.

Ελίνα Παυλάκη