1. O Λευτέρης ήταν 12,5 ετών και φοιτούσε στην Στ’ Δημοτικού με κακή σχολική επίδοση λόγω μαθησιακών δυσκολιών. Ήταν το «πειραχτήρι» της τάξης, μιλούσε, γελούσε και ενοχλούσε τους συμμαθητές του κατά τη διάρκεια του μαθήματος. H λειτουργική ανάλυση της συμπεριφοράς του οδήγησε στο συμπέρασμα ότι οι διασπαστικές συμπεριφορές είχαν ως αποτέλεσμα να γίνεται το επίκεντρο της προσοχής. H κακή σχολική του επίδοση είχε ως αποτέλεσμα να μην κερδίζει την προσοχή στην τάξη με θετικές συμπεριφορές (π.χ. να λέει καλά το μάθημα), με αποτέλεσμα να χρησιμοποιεί τις διασπαστικές συμπεριφορές για να ξεχωρίσει και να κερδίσει την προσοχή (έστω και αρνητική).
Όταν ο Λευτέρης άρχισε να παρακολουθεί το τμήμα ένταξης με αποτέλεσμα να αρχίσει να βελτιώνεται η επίδοση του και όταν δόθηκαν οδηγίες στον δάσκαλο να ενισχύει συστηματικά τα βήματα προόδου και τις μικρές επιτυχίες του στον μαθησιακό τομέα και να του δείχνει προσοχή, αλλά και να τον επιβραβεύει κάθε φορά που ήταν ήσυχος και συνεργάσιμος, οι διασπαστικές συμπεριφορές άρχισαν να εξασθενούν.
2. O Πάνος ήταν 16 ετών και φοιτούσε στην A’ Λυκείου. Παρουσίαζε κινητικά προβλήματα, μαθησιακές δυσκολίες και είχε ελλιπείς κοινωνικές δεξιότητες. H καθηγήτρια του, προκειμένου να τον κινητοποιήσει να κάνει τις ασκήσεις, οι οποίες ήταν εντός των πλαισίων των δυνατοτήτων του, του είπε ότι, αν τις έκανε τη Δευτέρα και την Τρίτη, την Τετάρτη θα τον έπαιρναν στην εκδρομή στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (ο Πάνος δεν συμμετείχε μέχρι τότε στις ομαδικές δραστηριότητες της τάξης λόγω των κινητικών του προβλημάτων).
O Πάνος δεν προσπάθησε να κάνει τις ασκήσεις καμία από τις δύο μέρες και δεν πήγε στην εκδρομή. H αντίδραση του υπέδειξε ότι η συγκεκριμένη εκδρομή δεν αποτέλεσε κίνητρο για τον Πάνο, γεγονός που μπορεί να οφειλόταν στις ελλιπείς κοινωνικές του δεξιότητες που δεν του επέτρεπαν να περνάει καλά με τους συνομηλίκους του, αλλά και στα κινητικά του προβλήματα τα οποία καθιστούσαν τις μετακινήσεις του δύσκολες και κουραστικές.
3. Η Μάρω φοιτούσε στην Γ’ Γυμνασίου. Την ώρα των σιωπηρών ασκήσεων συνέχεια σήκωνε το κεφάλι της και κοιτούσε έξω από το παράθυρο. H καθηγήτρια, κατόπιν συνεννόησης με την ψυχολόγο του σχολείου, άρχισε να δίνει προσοχή και να χτυπάει φιλικά στον ώμο τη Μάρω όσο ήταν σκυμμένη στο γραπτό της επιδοκιμάζοντας την. Ωστόσο η ώρα που η Μάρω παρέμενε συγκεντρωμένη στο γραπτό της δεν αυξανόταν, γεγονός που οδήγησε την ψυχολόγο σε μία διεξοδική συζήτηση με την καθηγήτρια.
Από τη συζήτηση προέκυψε ότι η καθηγήτρια αισθανόταν αρκετά αγχωμένη με τον χειρισμό των προβλημάτων της τάξης, με αποτέλεσμα να χαϊδεύει τη Μάρω μηχανικά, χωρίς να μετέχει συναισθηματικά και να εκφράζει επιδοκιμασία μέσω των κινήσεων της. To αποτέλεσμα ήταν το άγγιγμα της καθηγήτριας να μην αποτελεί θετική ενίσχυση για το παιδί.
Κατόπιν αυτής της επισήμανσης, η καθηγήτρια προσπάθησε να εκδηλώνει με πιο αυθεντικό τρόπο την επιδοκιμασία της απέναντι στη Μάρω, όταν αυτή παρέμενε συγκεντρωμένη στο γραπτό της, με αποτέλεσμα ο χρόνος συγκέντρωσης της να αρχίσει να αυξάνεται.
4. O Νίκος ήταν 13 ετών και φοιτούσε στην A’ Γυμνασίου. Έκανε κινήσεις σεξουαλικού περιεχομένου προς την καθηγήτρια, με αποτέλεσμα να εισπράττει συνεχώς επιπλήξεις από τη ίδια, να παραπέμπεται στον Γυμνασιάρχη, να καλούν τους γονείς του στο σχολείο και όλοι να είναι ιδιαιτέρως προβληματισμένοι με τη συμπεριφορά του. Όλοι θεωρούσαν την κατάσταση αδιέξοδη, καθότι αισθάνονταν ότι δεν υπήρχε κάποια επιπλέον αρνητική συνέπεια που θα μπορούσαν να του επιβάλλουν για τη συμπεριφορά του.
To γεγονός όμως ότι η συμπεριφορά αυτή επαναλαμβανόταν οδήγησε στο συμπέρασμα ότι τα αποτελέσματα της (επιπλήξεις, παράπονα κ.λ.π.) λειτουργούσαν ως θετικοί ενισχυτές για το Νίκο.
5. O Χάρης ήταν 13 ετών και φοιτούσε στο Γυμνάσιο. Ζωγράφιζε συνεχώς, αρνούμενος να ακολουθήσει το ρέον πρόγραμμα της τάξης του και να εμπλακεί σε άλλες δραστηριότητες. H καθηγήτρια, κατόπιν συνεννοήσεως με τον ψυχολόγο του σχολείου, συμφώνησε με το Χάρη να του δίνει τα υλικά για να ζωγραφίσει μόνο αφού θα είχε συμμετάσχει σε κάποια από τις άλλες δραστηριότητες της τάξης. Για παράδειγμα, μόλις ολοκλήρωνε μια δραστηριότητα, η καθηγήτρια του έδινε χαρτιά και μαρκαδόρους για να ζωγραφίσει. Δεν του δίνονταν τα υλικά για τη ζωγραφική παρά μόνο όταν εκδήλωνε την επιθυμητή συμπεριφορά (να συμμετάσχει σε κάποια άλλη δραστηριότητα).
Αυτό λειτούργησε ως κίνητρο και ο Χάρης άρχισε να συμμετέχει σε διάφορες δραστηριότητες της τάξης. Κάθε φορά που συμμετείχε σε κάποια από αυτές, είχε ως αποτέλεσμα τη δυνατότητα να ζωγραφίσει, αλλά και την αυθόρμητη αντίδραση επιδοκιμασίας της καθηγήτριας. Με αυτό τον τρόπο άρχισε να συμμετέχει και να δείχνει ολοένα και μεγαλύτερο ενδιαφέρον και για τις υπόλοιπες δραστηριότητες.
6. H Σοφία ήταν 15 ετών και φοιτούσε στην Γ’ Γυμνασίου. Δεν συμμετείχε καθόλου στην τάξη και δεν σήκωνε ποτέ το χέρι της. Στην αρχή της παρέμβασης συμφωνήθηκε με τη Σοφία ότι θα κέρδιζε κάτι κάθε φορά που θα σήκωνε το χέρι της, ανεξάρτητα από την απάντηση που θα έδινε. H Σοφία έτσι άρχισε να σηκώνει το χέρι της και η καθηγήτρια, ενώ της το έδινε, της χάιδευε το κεφάλι και την επιβράβευε λεκτικά.
Αφού σταθεροποιήθηκε η συμπεριφορά, η καθηγήτρια επισήμανε στη Σοφία την πρόοδο της και συμφώνησε μαζί της να κερδίζει διπλάσια, αν έχει σηκώσει τουλάχιστον δύο φορές το χέρι της, ενώ εξακολούθησε να της δίνει λεκτική επιβράβευση κάθε φορά που το έκανε. Στη συνέχεια, συμφώνησε μαζί της να μη χρησιμοποιούν πλέον την υλική επιβράβευση, ενώ η κοινωνική ενίσχυση (π.χ. τη χτυπούσε φιλικά στην πλάτη, της έκλεινε το μάτι κ.λ.π.) συνεχίστηκε (κάθε φορά που σήκωνε το χέρι της). Κατά την τελική φάση η καθηγήτρια άρχισε να χρησιμοποιεί ένα πρόγραμμα μερικής ενίσχυσης μεταβλητής αναλογίας, κατά το οποίο ενίσχυε τη Σοφία ορισμένες μόνο από τις φορές —με τυχαία συχνότητα—που σήκωνε το χέρι της.
7. O Αλέξης ήταν 14 ετών και φοιτούσε στη B’ Γυμνασίου. Κατά τη διάρκεια του διαλείμματος εμφάνιζε σωματική και λεκτική επιθετικότητα προς τους συμμαθητές του. Παράλληλα με άλλες παρεμβάσεις (εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες, συμβουλευτική γονέων), ο καθηγητής συμφώνησε μαζί του μετά τα διαλείμματα να κάνουν έναν απολογισμό και, σε περίπτωση που δεν θα είχε εκδηλώσει επιθετικές συμπεριφορές, να κερδίζει ένα αυτοκόλλητο το οποίο το κολλούσαν σε έναν ειδικά διαμορφωμένο πίνακα.
Σε περίπτωση που ο Αλέξης δεν εκδήλωνε επιθετικές συμπεριφορές σε κανένα διάλειμμα, στο τέλος της σχολικής ημέρας δικαιούταν, πριν πάει στο σπίτι του, να περάσει από το κατάστημα όπου εργαζόταν η μητέρα ενός κοριτσιού για το οποίο έτρεφε ιδιαίτερη συμπάθεια. Επιπλέον κέρδιζε μία σφραγίδα και είχε συμφωνηθεί με τον καθηγητή, όταν κερδίσει σφραγίδες για πέντε συνεχόμενες μέρες, να του αγοράζει η μητέρα του μία καινούργια βιντεοταινία. Σε περίπτωση που για μία ημέρα δεν κέρδιζε σφραγίδα, η καταμέτρηση των σφραγίδων ξεκινούσε από την αρχή. Σταδιακά, όταν άρχισε να εμφανίζεται πρόοδος στη συμπεριφορά του Αλέξη, οι απαιτούμενες συνεχόμενες σφραγίδες για την αγορά της βιντεοταινίας έγιναν επτά, στη συνέχεια δέκα κ,ο.κ.
