To πρόβλημα του άγχους

positivus

Το είδος του άγχους που νιώθουν οι περισσότεροι άνθρωποι  (αγχώνονται όταν πρόκειται να σχεδιάσουν ένα πρότζεκτ ή να δώσουν εξετάσεις ή στην δουλειά τους) είναι σύνηθες.  Ακόμη και εκείνοι οι οποίοι νομίζουν ότι δεν είναι αγχώδεις, ενδεχομένως κάποια στιγμή στη ζωή τους (θυμάστε την εφηβεία σας;) να ένιωσαν λίγο περισσότερο ανήσυχοι.

anguisted_woman Το άγχος δεν είναι αστεία υπόθεση και μπορεί να εμποδίσει τις προσπάθειες μας να επιτύχουμε έναν στόχο. Επηρεάζει τη συμπεριφορά μας καθώς δυσκολεύει την αυτοσυγκέντρωση μας και την ικανότητα μας να φέρουμε σε πέρας τα καθήκοντα μας, όποια κι αν είναι αυτά. To άγχος μπορεί να μας κάνει να ξεχάσουμε αυτά που μάθαμε, να χάσουμε το νόημα μιας συζήτησης ή να παραβλέψουμε τα σημεία-κλειδιά μιας πληροφορίας που μας χρειάζεται οπωσδήποτε για να κατανοήσουμε μια κατάσταση.

Όπως και ο φόβος, έτσι και το άγχος παρουσιάζει σωματικά συμπτώματα (ταχυπαλμία, πίεση, εφίδρωση και τρέμουλο) που είναι εμφανή στους άλλους και αντιληπτά σ’ εμάς. Το χρόνιο άγχος για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος, άρα να βλάψει την υγεία μας και να συρρικνώσει τη δυνατότητα μας για μια φυσιολογική ζωή.

H φοβία είναι μια ακραία μορφή άγχους, που μας οδηγεί στην αποφυγή των καταστάσεων που την προκαλούν. Οι κρίσεις πανικού, υπό τη μορφή μεγάλου άγχους, κάνει τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν αυτό που κάνουν άσχετα με το κόστος.

Για παράδειγμα, οι κλειστοφοβικοί άνθρωποι, που τρέμουν τους μικρούς κλειστούς χώρους, μπορεί ακόμη και να αυτοτραυματιστούν στην προσπάθεια τους να βγουν το γρηγορότερο δυνατόν από έναν τέτοιο χώρο. Από την άλλη, οι αγοραφοβικοί, που φοβούνται στους μεγάλους ανοιχτούς χώρους, μπορεί να παραμείνουν «φυλακισμένοι» στα σπίτια τους, αδυνατώντας να δρασκελίσουν το κατώφλι τους για να πάνε μέχρι το περίπτερο.

109685_6270 Και όμως, το άγχος, όπως και άλλα αρνητικά αισθήματα, εξυπηρετεί έναν σκοπό. H αυξημένη ψυχολογική διέγερση που προκαλείται από το άγχος και τον φόβο μπορεί να διευκολύνει μια «τολμηρή» απάντηση σε μια επικίνδυνη κατάσταση. H διέγερση εντείνει την προσοχή μας σε αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και στο περιβάλλον μας, με αποτέλεσμα να βελτιώνει τις επιδόσεις μας. Ωστόσο, προσοχή στις υπερβολές: ελάχιστη διέγερση ή μηδαμινή οδηγεί σε… υπνηλία, ενώ η υπερβολική διέγερση προκαλεί μικρές καταστροφές.

O βαθμός της διέγερσης διαφέρει από άτομο σε άτομο και από δραστηριότητα σε δραστηριότητα. Υποκειμενικά, ο καθένας μας μπορεί να κρίνει πότε νιώθει υπερβολική διέγερση, καθώς εμφανίζονται τότε συμπτώματα ταυτόσημα με το άγχος. Τις παραμονές των διακοπών μας ή ενός ωραίου ταξιδιού είμαστε ενθουσιασμένοι, όχι ανήσυχοι, σε αντίθεση με τον γείτονα μας που αναγκάζεται να πάρει ηρεμιστικά προτού αναχωρήσει για ένα σοβαρό επαγγελματικό ταξίδι. Συνήθως δεν θέλουμε να είμαστε σε υπερένταση – αυτό βέβαια δεν συμβαίνει πάντα, ίσως αυτό να μας αρέσει όταν ερωτευόμαστε!

Αν τελικώς δεν μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτά τα αισθήματα, θα πρέπει τουλάχιστον να βρούμε έναν τρόπο να εμποδίσουμε το άγχος να επηρεάζει αρνητικά τη συμπεριφορά μας.

Πώς μας επηρεάζει το άγχος;

anguisted_manΠώς επηρεάζεται η συμπεριφορά μας από το άγχος; Για παράδειγμα, μπορεί να μας τρέψει σε φυγή από την πηγή που το προκαλεί, πράγμα που δεν είναι και τόσο κακό. Το να αποφύγουμε έναν μαινόμενο συνάδελφο, που αδυνατεί να φερθεί ψύχραιμα και λογικά, ή να μην μπούμε στο υπερφορτωμένο ασανσέρ, είναι προφανώς η ενδεδειγμένη συμπεριφορά. Άλλες φορές, βέβαια, η φυγή δεν είναι η καλύτερη λύση. H ευθεία αντιμετώπιση ενός προβλήματος, παρά το άγχος μας, είναι μια πρόκληση: πρέπει να είμαστε ικανοί να ανεχθούμε το άγχος που εκδηλώνεται μέσα μας- κι αυτό δεν είναι πάντα εύκολο.

Δεν αντιμετωπίζουμε όλοι τόσο δύσκολες καταστάσεις κάθε μέρα. Ωστόσο, ακόμη και στην περίπτωση που το πρόβλημα είναι ο μαινόμενος συνάδελφος, ενδεχομένως να μην είναι εύκολο να ελέγξουμε το άγχος μας και να το αντιμετωπίσουμε ευθέως. Έτσι λοιπόν, το πρώτο πρόβλημα που πρέπει να λύσουμε είναι να παραμείνουμε στο παιχνίδι. Πρέπει να μπορέσουμε να ανεχθούμε και να υπομείνουμε την ένταση που γεννιέται και να μην εγκαταλείψουμε τον «αγώνα». O Γούντι Άλεν το συνειδητοποίησε απόλυτα, όταν είπε ότι: «Το 80% της επιτυχίας στη ζωή είναι απλώς να εμφανίζεσαι!»

Ακόμη κι αν τα καταφέρουμε να μην το βάλουμε στα πόδια, τι κάνουμε μετά, με το άγχος που μένει και μας κατακλύζει; Τα σαρδάμ και τα κομπιάσματα ενοχλούν το κοινό και καταστρέφουν τη δημόσια εικόνα του ομιλητή. Οι καλεσμένοι που χύνουν το κρασί και χασκογελάνε στο τραπέζι λόγω κοινωνικής αδεξιότητας χαλάνε την ατμόσφαιρα σε ένα επίσημο δείπνο. Για να μην αναφέρουμε, φυσικά, τους χειρουργούς ή τους οδοντίατρους που τρέμει το χέρι τους…

woman_stress To άγχος προκαλεί κάτι παραπάνω από τα εμφανή σωματικά συμπτώματα. Προκαλεί διανοητική σύγχυση καθώς επηρεάζει την ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης του ατόμου. Οι μαθητές που δίνουν εξετάσεις δεν αποτυγχάνουν επειδή τρέμουν τα χέρια τους, αλλά επειδή ξεχνούν την ύλη από τον φόβο τους, όπως και οι ηθοποιοί ξεχνούν τα λόγια του ρόλου τους από το τρακ. Άρα, ακόμη κι αν δεν το βάλουμε στα πόδια, θα πρέπει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να ελέγξουμε το άγχος μας και να συγκεντρωθούμε σε αυτό που πρέπει να κάνουμε.

Από την άλλη, δεν θα πρέπει να υπερβάλλουμε όταν επικεντρωνόμαστε σε ένα θέμα, χάνοντας έτσι τη συνολική του έποψη και όλες τις εναλλακτικές λύσεις.

Για παράδειγμα, ο ηθοποιός δεν πρέπει να θυμάται μόνο τα λόγια του ρόλου του, αλλά και τις κινήσεις, διατηρώντας την αίσθηση του χώρου και των συμπρωταγωνιστών του. Όλα αυτά, βέβαια, αφού κατορθώσει να ξεπεράσει το τρακ του και βγει στη σκηνή! Το ίδιο και ο εξεταζόμενος μαθητής: όχι μόνο θα πρέπει να θυμηθεί την ύλη, αλλά να μπορέσει να εκθέσει τις γνώσεις του εντός των απαιτούμενων χρονικών ορίων. H στενή θεώρηση ενός θέματος επηρεάζει τη δημιουργικότητα και την ικανότητα αντίληψης όλων των δυνατοτήτων σε μια δεδομένη κατάσταση.

συνεχίζεται….

της Julie Norem

Διαβάστε και τα επόμενα άρθρα για το άγχος και στρες

Σχετικές αναρτήσεις