Είστε υπερβολικά ανεκτικοί και υποχωρητικοί με τα παιδιά σας και αρνείστε να τους βάλετε όρια στο όνομα του φιλελευθερισμού; Ο νευροψυχίατρος και ειδικευμένος σε θέματα συμπεριφοράς D.r David Sack, μας λέει γιατί οι φιλελεύθεροι γονείς είναι εξίσου επικίνδυνοι με τους αυταρχικούς!

Ο γνωστός φιλελεύθερος φιλόσοφος Μοντεσκιέ έλεγε: «Ελευθερία δεν είναι το να κάνει κανείς ό,τι θέλει αλλά το να μπορεί να κάνει ό,τι πρέπει». Σήμερα πολλοί γονείς βασιζόμενοι σε μια λανθασμένη ή ψεύτικη έννοια του φιλευθερισμού αναπτύσσουν μια υπερβολικά ανεκτική συμπεριφορά προς τα παιδιά τους, με καταστροφικά –πολλές φορές- αποτελέσματα.

Τα χαρακτηριστικά των φιλελεύθερων γονιών

• Οι ανεκτικοί και φιλελεύθεροι γονείς φοβούνται να υποστηρίξουν ανοικτά τις απόψεις και τα πιστεύω τους και  αποφεύγουν τη σύγκρουση με κάθε τρόπο.
• Αισθάνονται αδύναμοι να εμποδίσουν την προκλητική συμπεριφορά των παιδιών τους και  φτάνουν να την θεωρούν ένα αναγκαίο κακό.

Γιατί είναι λάθος

Το παιδί πρέπει να καταλάβει ότι οι γονείς του έχουν διαφορετικό ρόλο από εκείνο και ότι φροντίζουν για την ασφάλειά του. Τα όρια χρειάζονται γιατί κάποιος οφείλει να είναι υπεύθυνος και να φροντίζει τα πρέπει που είναι πιο σημαντικά από τα θέλω. Είναι πολύ τρομακτικό για ένα παιδί να σκέφτεται ότι κανείς δεν είναι υπεύθυνος για εκείνο σε ένα κόσμο που πιθανόν του φαίνεται τρομακτικός.

Όταν όλες οι επιθυμίες του παιδιού ικανοποιούνται ακόμα και εις βάρος κάποιου άλλου, εκείνο θεωρεί πως όλες οι σχέσεις λειτουργούν κατά αυτόν τον τρόπο. Αυτό θα του δημιουργήσει προβλήματα στη σύναψη φιλικών και ερωτικών σχέσεων αργότερα, αφού κάθε φορά θα θεωρεί τις δικές του επιθυμίες σημαντικότερες. Τα παιδιά που μεγαλώνουν κατ’ αυτόν τον τρόπο συνήθως καταλήγουν εγωκεντρικοί ενήλικες. 

Αν οι γονείς κάνουν τα πάντα για να μην στεναχωρήσουν το παιδί του, αυτό λαμβάνει το μήνυμα πως  δεν μπορεί να ανεχθεί την απογοήτευση και τη στενοχώρια. Σε όλη λοιπόν την ενήλικη ζωή του θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να αποφύγει συναισθήματα που θεωρεί ότι δεν μπορεί να αντέξει, όπως για παράδειγμα να αποφεύγει το ρίσκο

Ακόμα, με την υπερβολική ανεκτικότητα το παιδί δεν μαθαίνει ποτέ να θέτει όρια στον εαυτό του, μια δεξιότητα που είναι σημαντική την περίοδο του σχολείου και φυσικά στην ενήλικη ζωή του. Έτσι δεν αναπτύσσει αυτοπειθαρχία και δεν μπορεί να εργαστεί πάνω σε στόχους, που θα το βοηθήσουν να έχει μια χαρούμενη ζωή.

Με την συνεχή εκπλήρωση ακόμα και των πιο παράλογων επιθυμιών του, το παιδί δυσκολεύεται να αναπτύξει σεβασμό για τον εαυτό του. Η εσωτερική ευτυχία έρχεται όταν κάποιος αποδέχεται τον εαυτό του στην ολότητά του και κατανοεί και τα άσχημα συναισθήματά του, όπως τον θυμό, τη στενοχώρια ή την απογοήτευση. Οι γονείς που αντιδρούν με τρόπο που δείχνει ότι αποφεύγουν την «σκοτεινή» πλευρά του παιδιού του δίνουν το μήνυμα ότι η πλευρά αυτή δεν είναι αποδεκτή. Έτσι το παιδί αισθάνεται ότι δεν αγαπιέται ολοκληρωτικά.

Ο ανεκτικός τρόπος ανατροφής τελικά υποσκάπτει στη σχέση γονιού – παιδιού. Όταν το παιδί δεν εμπιστεύεται τον γονιό του για να το βοηθήσει να διαχειριστεί όλη τη γκάμα των συναισθημάτων του, δεν αισθάνεται δεμένο μαζί του. Έτσι γίνεται πιο απαιτητικό και προκλητικό και αναζητά το ίδιο όρια, αλλά και αποδείξεις ότι πράγματι το αγαπούν. Για τα παιδιά όμως η προκλητική συμπεριφορά δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια ασυνείδητη κραυγή αγωνίας προς τους γονείς του.  Ζητάει το δικαίωμά του να βοηθήσουν τη διαδικασία ανάπτυξής του. Δοκιμάζει τη σταθερότητά τους και την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες. Έτσι θέλει να εμπεδώσει μέσα του ότι ανήκει σε μια στέρεη και ασφαλή οικογένεια. Τότε μόνο μπορεί να νοιώσει ήρεμο και ασφαλές ώστε να προχωρήσει στο  δρόμο της ανεξαρτητοποίησης του χωρίς το άγχος του αποχωρισμού και την αίσθηση του αδύναμου.

Ελένη Χαδιαράκου