Για την πιο δύσκολη και παράλληλα πιο ευχάριστη δουλειά του κόσμου – την ανατροφή ενός παιδιού – μιλάει το βιβλίο «Ρίζες και φτερά- γράμματα σε γονείς», που κυκλοφόρησε η ψυχοθεραπεύτρια Ανθή Δοξιάδη από τις εκδόσεις Ποταμός.
Είναι 533 σελίδες με σημειώματα που έγραψε από το 1980 έως το 2009 στο εβδομαδιαίο περιοδικό «Γυναίκα», στη στήλη «Σαν μητέρα προς μητέρα».
Πρόκειται για συμβουλευτικά κείμενα οδηγιών γραμμένα σχεδόν τρεις δεκαετίες, με ύφος κουβεντιαστό, θίγοντας τα αιώνια ζητήματα που απασχολούν τους γονείς.
Όχι. Μην περιμένετε θέσφατα. Περισσότερο θα βρείτε έναν φιλικό άνθρωπο που διαθέτει ευγενική λογική και ατόφια πείρα, παρά άνωθεν κατηγορηματικότητα.
Ναι. Είναι μια επιτομή απαντήσεων στους προβληματισμούς που κατατρύχουν τους γονείς οι οποίοι- αν μάλιστα είναι και, πρωτάρηδες- αγχώνονται με ερωτηματικά για τα πιο απλά. Που, όμως, μπορεί να τους φανούν τα πιο σύνθετα.
Μια σταχυολόγηση των θεματικών κεφαλαίων αναδεικνύει την εγκυκλοπαιδικότητα της θεματογραφίας η οποία καίει γονείς και κηδεμόνες.
Ιδού ενδεικτικά κεφάλαια του τόμου και ταυτόχρονα τίτλοι για συζήτηση:
ΣΑΝ ΜΗΤΕΡΑ ΠΡΟΣ ΜΗΤΕΡΑ – ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΑ.Η ανατροφή του παιδιού: τέχνη ή επιστήμη; Πόσο «ειδικοί» είναι οι ειδικοί. Βάλτε προτεραιότητες στην ανατροφή του παιδιού σας. Ιδανικοί γονείς δεν υπάρχουν. Τα λάθη που κάνουμε με τα παιδιά μας. Οι δέκα εντολές είναι… οι είκοσι!
ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΞΕ ΓΕΛΑΣΕ. Ο αρχικός δεσμός. Η πρώτη αγάπη είναι η… δεύτερη. Με την ψυχή τι γίνεται; Με το παίξε-γέλασε… «Κι αν σε γυρέψει και βυζί, σκύψε και βύζαξέ το». Πιπίλα ή δάχτυλο; Η μάχη γύρω από το φαγητό. Κανείς δεν μπορεί να κακομάθει ένα μωρό. Πες μου ένα παραμύθι.
ΜΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΗΜΑ. Τι πρωτομαθαίνει ένα μωρό. Κάθε εμπόδιο για καλό. «Δεν πάω να κοιμηθώ». Εκπαίδευση τουαλέτας. «Για χάρη μου» Ερωτήσεις και απαντήσεις. «Μαμά… νερό». Οι επισκέψεις στους γιατρούς. Τα αρνητικά του οιδιπόδειου συμπλέγματος. Το παιχνίδι. Τα περίφημα παιδιά της γειτόνισσας.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ. Πέρα από το «μαμ και το νάνι». Μικρά παιδιά με μεγάλες ανάγκες. Μαθησιακή δυσκολία ξανά και ξανά. Η μικρή Χρυσάνθη κάθεται και κλαίει. Γιατί; Κάθε αλλαγή μπορεί να είναι μια καινούργια αρχή. Όταν πονάει η κοιλιά του το πρωί. Κρίση νεύρων. Τα αναγκαία αληθινά ψέματα. Συναισθηματικές διαταραχές στα μικρά παιδιά.
ΠΩΣ ΜΙΛΑΜΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΛΥΠΗΤΕΡΑ. Μιλάμε για τη σιωπή. Στόμα έχει και μιλιά δεν έχει. Οικογενειακό μυστικό. Παρηγοριά. Όταν ο κόσμος χάνεται για ένα παιδί. Η κατάθλιψη «του καλού παιδιού»
ΜΙΚΡΕΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΕΣ. Το ξύλο βγήκε (εκδιώχθηκε) από τον παράδεισο; Γιατί την πληρώνουν πάντα οι αθώοι; «Ποιον ν’ αγαπήσω από τους δύο;». Όλα όσα σπάνε ή χάνονται. Η υπερπροστασία είναι κι αυτή μια κακοποίηση. Η μαζική κακοποίηση των παιδιών.
ΤΑ ΟΧΙ. Τι είναι οι «κακές συνήθειες». Η επιθετικότητα. Οι υποσχέσεις που πρέπει, πάση θυσία, να τηρούνται. Περί «τιμωρίας». Και ναι και όχι. Μια ζωή αποφάσεις. Να τα μάθουνε από μικρά τι σημαίνει ευθύνη.
ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΑΜΑΤΑ. Μάθηση δίχως άγχος, παρακαλώ. Αφήστε το να διαβάσει μόνο του. Σχολικό στρες. Έντεκα και μια αιτίες για το παιδί που δεν πάει καλά στο σχολείο. Δείκτης νοημοσύνης. Όχι στην τηλεόραση, εκτός αν την υποτάξετε… Προετοιμασία για το σχολείο της ζωής.
ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΑΓΑΠΗ. Δεν φτάνει να τ’ αγαπάμε, πρέπει να τους το δείχνουμε. Το παιδί στο κλουβί. Για το χάδι που κάνει τα παιδιά ν’ ανθίζουν. Η δημιουργικότητα βοηθάει τα παιδιά να ζήσουν πιο όμορφα. Τι θα απογίνει το παιδάκι που έμεινε με το φιλί στο στόμα. Δώστε στο παιδί αυτοπεποίθηση.
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΔΩΡΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ. Αυτές τις μέρες ας τους μιλήσουμε γι’ αγάπη. Εσύ, ο Άγιος Βασίλης.
ΛΙΓΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ. Τα παιδιά θέλουν να τους μιλάνε οι γονείς τους για το σεξ. Η παραμελημένη ήβη. Απαγορευμένη περιοχή. Μικρές Αφροδίτες
ΠΩΣ Η ΕΦΗΒΕΙΑ ΑΠΕΚΤΗΣΕ ΤΗ ΦΗΜΗ ΤΗΣ. Η αναγκαία εφηβική επανάσταση. Οι γονείς των εφήβων. Φοβάται ο Γιάννης το θεριό. Ο απαραβίαστος χώρος των εφήβων: αν δεν υπάρχει στο σπίτι τους, θα τον βρουν κάπου αλλού. Τα τηλεφωνήματα των εφήβων. Δίνει κανείς ξύλο σ’ έναν έφηβο; Πότε είναι αρκετά μεγάλα τα παιδιά για να πάνε διακοπές μόνα τους; Η «παρέα» των εφήβων. Πόσο αποτελεσματική είναι η φοβέρα; AIDS: Η επιδημία του τρόμου είναι εξίσου σοβαρή με την επιδημία της αρρώστιας; Προ-προφυλακτικά.
«Έγραψα με την πεποίθηση ότι οι γονείς χρειάζονται υποστήριξη και παρέα σε αυτήν τη δύσκολη και σημαντική δουλειά τους. Φτιάχνουν ανθρωπάκια με αυτά που τους έδωσε η βιολογία» σημειώνει η Ανθή Δοξιάδη στην εισαγωγή του βιβλίου. Και συνεχίζει για τον μεγάλο απόντα- παρόντα, τον πατέρα:
«Ίσως αντί μητέρα έπρεπε να λέω κάθε φορά μητέρα και πατέρας ή γονείς στα μικρά αυτά κείμενα. Με βασανίζει ακόμα η παράλειψη. Γιατί ο πατέρας παίζει αποφασιστικό ρόλο στην ανατροφή των παιδιών φυσικά. Και ο πατέρας κάνει μια γυναίκα καλή μητέρα. Εδώ σας θέλω να το βρείτε πώς»…
Συνήθως, σε τέτοιου είδους βιβλία οδηγιών ο συγγραφέας παραθέτει μια λίστα από συμπυκνωμένες συνταγές συμπεριφοράς. Εκείνη το αποφεύγει γιατί, όπως δηλώνει και στα κείμενά της, είναι λίγα αυτά για τα οποία είναι πάρα πολύ σίγουρη – με την έννοια ότι οι επιτακτικές προτροπές αποδεικνύονται σχετικές.
Δεν διστάζει όμως να παραθέσει έξι… εντολές για τις οποίες φαίνεται πολύ σίγουρη. Ποιες; Σημειώστε:
– Η τηλεόραση κάνει κακό.
– Το ξύλο απαγορεύεται διά… ροπάλου!
– Όχι μόνο πρέπει να τα αγαπάμε τα παιδιά, αλλά και να τους το δείχνουμε.
– Οι τέλειοι γονείς ασφυκτιούν μόνο ανάμεσα στις σελίδες βιβλίων.
– Οι καλύτεροι γονείς είναι οι απλοί, φυσικοί, αληθινοί.
– Η επιθυμία για μάθηση και η κριτική σκέψη είναι οι πιο σοβαροί στόχοι της εκπαίδευσης.
Η Ανθή Δοξιάδη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα , «την εποχή που περνούσαν γιασεμιά στις βελόνες του πεύκου», κατά πως γράφει η ίδια. Σπούδασε και πήρε διδακτορικό στην Αμερική.
Ξεκίνησε το «Περιβολάκι», πρότυπο κέντρο για παιδιά με σοβαρές συναισθηματικές διαταραχές, και κάνει ψυχοθεραπεία με ενήλικες. Έχει δύο γιους «που της έμαθαν τα πιο σημαντικά απ’ όσα ξέρει»…
Το βιβλίο της είναι ένας διδακτικός τόμος αλλά χωρίς κηρυγματικό διδακτισμό. Κατάλληλο βοήθημα για τα σύγχρονα μεγάλα παιδιά. Δηλαδή τους γονείς…
Οι οποίοι μεγαλώνουν μεγαλώνοντας παιδιά. Αυτά που αύριο θα κυβερνούν, θα εφευρίσκουν, θα διδάσκουν, θα παράγουν, θα υπακούουν , αλλά και θα αρνούνται…
Πηγή: Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων
