Πένθος για τη δουλειά μας, για τα όνειρά μας, για τις αξίες μας, πένθος για την απώλεια ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής που είχε οργανώσει ο καθένας μας. Οι αλλαγές είναι κατακλυσμιαίες υπό μορφήν σοκ… Μοιάζει με την αναγγελία ενός αιφνίδιου θανάτου… κι ας είχαμε σημάδια, ενδείξεις και προβλέψεις καιρό πριν.
Εφησυχαζόμασταν και πιστεύαμε ότι θα την γλυτώσουμε όπως συμβαίνει με την ασθένεια και το θάνατο: «θα συμβεί στον διπλανό μας, αλλά όχι σε μας». Συνέβη όμως.. και βρεθήκαμε αντιμέτωποι με την ματαίωση και το πένθος.
Στο πένθος η πρώτη αντίδραση είναι η άρνηση, μετά όμως ακολουθούν συναισθήματα θυμού, οργής, πόνου, θρήνου, φόβου και τελικά: δραστηριοποιούνται μηχανισμοί άμυνας που οδηγούν στην αποδοχή της απώλειας και την συνέχιση της ζωής.
Αναφερόμενη στην αποδοχή της απώλειας δεν εννοώ μόνον την απώλεια χρημάτων, εργασίας και αγαθών, αλλά εννοώ και εύχομαι και την αποδοχή της απώλειας ενός συγκεκριμένου σκεπτικού.
Όταν ξέσπασε η κρίση η Ελλάδα έγινε το σύμπτωμα ενός νοσούντος οργανισμού, διότι βεβαίως το πρόβλημα ήταν και είναι παγκόσμιο. Πολλοί είπαν ότι λειτουργούμε για τα άλλα κράτη ως ένα παράδειγμα προς αποφυγήν. Έκτοτε διοικούμεθα μέσω της πολιτικής του εκφοβισμού, των απαγορεύσεων και του διωγμού, ως εκ τούτου μέχρι πρότινος η απάντηση του λαού ήταν η εκφοβιστική κινητοποίηση ενός φοβισμένου, διωκόμενου και οργισμένου λαού.
Τώρα όλοι δείχνουν παγωμένοι, σχεδόν ακίνητοι, βουτηγμένοι στο φόβο, στην καρδιά του θρήνου και του πένθους, που δυστυχώς δείχνει ότι θα κρατήσει πολύ.
Αυτή τη μακρά περίοδο πένθους, λοιπόν, χρειαζόμαστε, περισσότερο από ποτέ, σκεπτόμενους ανθρώπους απ’ όλους τους χώρους, που να αντιτάξουν την σκέψη, την δημιουργικότητα και τις προτάσεις τους στον εκφοβισμό και τη βία, που να προτρέψουν τους ανθρώπους να ‘ναι αλληλέγγυοι, να συνεχίσουν να ονειρεύονται, να μην απομονώνονται, να σκέπτονται, να μιλούν, να αλλάζουν.
Όλο το σύστημα – και όχι μόνο η Ελλάδα – έχει μπει σε τροχιά αλλαγής. Το ποιά δυναμική θέση θα κερδίσει είναι απρόβλεπτο, σίγουρα όμως θα υπάρξουν απώλειες. Όλοι οι άνθρωποι πάνω στη γη πρέπει να αντιληφθούμε: Ότι σήμερα ζούμε μέσα στην απεριόριστη υποτίμηση παντός ηθικού δεδομένου, μέσα στη διαδικασία αύξουσας απώλειας αξιών και νοήματος, κατά την οποία το κυνήγι για το κέρδος καθιερώθηκε ως το υπέρτατο κριτήριο για τη ζωή και το οποίο, αν συνεχίσει έτσι, δεν είναι δυνατόν να τερματιστεί παρά μόνον καθιστώντας «έναν άνθρωπο» απόλυτο κύριο όλων των πραγμάτων.
Ο Γκορ Βιντάλ το περιέγραψε λακωνικά ως: «δεν μου αρκεί να κερδίσω, πρέπει ο άλλος να χάσει… να χάσει ει δυνατόν τα πάντα! Και μάλιστα μέσα από έναν σαδιστικό τρόπο».
Ο Πλάτων στους Νόμους λέει ότι ο άνθρωπος λόγω των αναγκών και των ικανοτήτων του, θέλει να χρησιμοποιήσει τo κάθε τι και γι’ αυτό καταλήγει να αποστερεί όλα τα πράγματα από την ουσιαστική τους αξία και έτσι γίνεται ο άνθρωπος χρήστης και όχι ο άνθρωπος του λόγου, της πράξης και του στοχασμού.
Και η ανθρωπότητα εξελίσσεται αργά ως προς τον εκπολιτισμό της. Διανύοντας αυτή την μακριά περίοδο αναταραχών, φτώχειας και απωλειών εύχομαι εμείς οι έλληνες να καταφέρουμε να προχωρήσουμε και να συμβάλλουμε σ’ ένα βήμα παρά πάνω ως προς την αλλαγή αυτού του σκεπτικού και τρόπου ζωής, ώστε τα παιδιά μας να μην εγκλωβιστούν στο πένθος, να μην βρουν μόνο καμένη γη και χρέη, αλλά και επίγνωση.
Ολόκληρη η οικονομία του πλανήτη είναι οικονομία σπατάλης, όπου έχει γίνει αναγκαίο να καταβροχθίζονται και να αχρηστεύονται τα πράγματα σχεδόν αμέσως μόλις παράγονται. Ο κόσμος, όμως, δεν συνίσταται μόνον από πράγματα που καταναλώνονται, αλλά και από πράγματα που χρησιμοποιούνται. Η φύση είναι μέγας χορηγός αγαθών, τα οποία φτάνουν για όλους, μακάρι η ανθρώπινη ζωή να μάθει να βολεύεται πάνω στη γη."
της Ελένης Νίνας (κλινικός ψυχολόγος και ψυχοθεραπευτής της Συστημικής Σχολής) στο tvxs.gr
