Για τους περισσότερους από εμάς, τα παιδικά μας όνειρα σχετικά με το μελλοντικό μας επάγγελμα μένουν καλά κλεισμένα στο χρονοντούλαπο της μνήμης. Ο αστροναύτης, η μπαλαρίνα, ο νίντζα και η πριγκίπισσα μεταλλάσσονται σε επαγγέλματα είτε πολύ πιο… ρεαλιστικά είτε πιο προσοδοφόρα, κάτι που για τους περισσότερους αποτελεί απλά μία φυσική συνέχεια της ολοκλήρωσης των σπουδών τους, η οποία μπορεί να τους ικανοποιεί ή να τους απογοητεύει. Όσοι, όμως, κυνήγησαν το όνειρό τους, -έγιναν π.χ. πυρηνικοί φυσικοί, δάσκαλοι, πυροσβέστες- σήμερα νιώθουν ευτυχισμένοι που κάνουν αυτό που αγαπούν.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, τα άτομα που αγαπούν την δουλειά τους όχι μόνο είναι πιο παραγωγικά, άρα έχουν περισσότερες πιθανότητες επιβράβευσης και εξέλιξης, αλλά είναι και πιο ευτυχισμένα και υγιή στην προσωπική τους ζωή. «Ποιος δεν θα ήθελε να εργάζεται σε ένα περιβάλλον που τον γεμίζει χαρά;» λέει η σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού και συγγραφέας Dawn Rosenberg McKay, η οποία τονίζει την σημασία της σωστής επιλογής επαγγελματικού πεδίου ενώ το παιδί φοιτά ακόμα στο σχολείο. Δίνει έτσι χρήσιμες συμβουλές και λύσεις στους γονείς σχετικά με το πώς να βοηθήσουν το παιδί να επιλέξει το επάγγελμα που του ταιριάζει καλύτερα, άλλα πάνω από όλα αυτό που έχει περισσότερες πιθανότητες να κάνει το παιδί τους ευτυχισμένο.
Διακρίνοντας τα ταλέντα του
Το βασικό βήμα που έχετε να κάνετε για να βοηθήσετε το παιδί σας να αποφασίσει είναι να αναγνωρίσετε τους τομείς στους οποίους υπερέχει: τα ταλέντα, τις κλίσεις και τις ικανότητές του. Σίγουρα έχετε από μόνοι σας ανακαλύψει κάποια από αυτά τα ταλέντα παρατηρώντας τα ενδιαφέροντα του παιδιού σας. Όμως χρήσιμη θα φανεί και η άποψη των δασκάλων – καθηγητών του, οι οποίοι έχουν πλήρη εικόνα των σχολικών του επιδόσεων και των μαθημάτων στα οποία αριστεύει.
Για παιδιά που βρίσκονται στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου ή στην πρώτη του Λυκείου, ιδιαίτερα διαφωτιστικά μπορεί να αποδειχθούν και τα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού, τα οποία μπορεί κανείς να πραγματοποιήσει είτε μέσω κάποιου γραφείου συμβούλων σταδιοδρομίας (π.χ. Epaggelma.gr, Orientum) είτε μέσω αντίστοιχων ιστοσελίδων (π.χ. Look 4 Studies.com), οι οποίες σκοπό έχουν να ενημερώσουν και να βοηθήσουν τους μέλλοντες σπουδαστές στις επιλογές τους. Ακόμα, ένα δωρεάν και online τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού -αν και αμφίβολης αξιοπιστίας- θα βρείτε εδώ(ανοίγει μόνο με Microsoft Explorer).
Τα αποτελέσματα των παραπάνω τεστ θα προτείνουν περισσότερες από μία επαγγελματικές κατευθύνσεις, τις οποίες το παιδί σας θα μπορούσε θεωρητικά να ακολουθήσει. Μην σας κάνει, δηλαδή, εντύπωση αν από αυτά προκύψει κάποια κλίση στην ιατρική, καθώς και στα παιδαγωγικά: Και τα δύο είναι ανθρωπιστικά επαγγέλματα και εμμέσως συνδέονται. Με βάση τα αποτελέσματα αυτά, είναι τώρα μία καλή στιγμή να συζητήσετε με το παιδί σας τα δικά του ενδιαφέροντα. Μάθετε, λοιπόν, ποια από τα μαθήματα στα οποία αριστεύει προτιμά. Ποια του/της φαίνονται πιο δύσκολα ή πιο εύκολα. Ρωτήστε το την γνώμη του για το κάθε ένα από τα επαγγέλματα, τα οποία δείχνουν να του/της ταιριάζουν και αν θα μπορούσε να φανταστεί να το εξασκεί. Θα έχετε έτσι μία καλή πρώτη εικόνα για την κατεύθυνση προς την οποία θα πρέπει να κινηθεί το παιδί σας.
Δίνοντας σημασία στα ενδιαφέροντά του
Πέρα, όμως, από τις ικανότητες του παιδιού, είναι και τα ενδιαφέροντά του που θα πρέπει να παίξουν σημαντικό ρόλο στην επιλογή του επαγγελματικού του προσανατολισμού. Το γεγονός, δηλαδή, ότι ένα παιδί είναι καλό στα μαθηματικά, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το μάθημα αυτό του αρέσει. Το ότι θέλει να διαβάζει λογοτεχνικά βιβλία δεν προϋποθέτει ότι του αρέσει να γράφει εκθέσεις. Είναι πολύ πιθανό αυτό που ευχαριστεί το παιδί σας περισσότερο από οτιδήποτε άλλο να είναι κάποιο άθλημα, π.χ. να παίζει μπάσκετ, ή κάποιο χόμπι, π.χ. να ζωγραφίζει. Σκεφτείτε, λοιπόν, αν θα μπορούσε να ακολουθήσει κάποιο επάγγελμα που να περιέχει το ενδιαφέρον του αυτό. Μην αποκλείσετε το ενδεχόμενο να ακολουθήσει καριέρα που να βασίζεται σε αυτό το χόμπι.
Ακόμα, αν έχετε την δυνατότητα, φέρτε σε άμεση επαφή το παιδί με το επάγγελμα που πιθανώς το ενδιαφέρει. Αν, δηλαδή, θέλει να ακολουθήσει το επάγγελμα κάποιου συγγενή ή φίλου σας, αφήστε το να περάσει μερικές ημέρες με το άτομα αυτό στην δουλειά, να γνωρίσει ένα πραγματικό εργασιακό περιβάλλον, και ίσως έτσι βοηθηθεί ακόμα περισσότερο στην τελική του απόφαση.
Εμβαθύνοντας στην κλίση του
Όταν πλέον το παιδί σας και εσείς θα έχετε σχηματίσει μία πληρέστερη εικόνα για το πιθανό μελλοντικό επαγγελματικό του πεδίο, μπορείτε να αρχίσετε να εμβαθύνετε σε αυτό, αναζητώντας πληροφορίες σχετικά με αυτό, διαβάζοντας βιβλία ή μιλώντας με άτομα που το ασκούν. Χωρίς αυτό να αποτελέσει αποτρεπτικό παράγοντα, είναι σημαντικό να παρακολουθείτε τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας σχετικά με την προσφορά και την ζήτηση επαγγελμάτων. Τέτοιες έρευνες δημοσιεύονται ετησίως από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού Manpower καθώς και από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP) με σκοπό να ενημερώνουν τους νέους για τις ειδικότητες που βρίσκουν πιο εύκολα ή πιο δύσκολα δουλειά στην Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα.
Τέλος, φροντίστε πάντα να βοηθάτε και να ενθαρρύνετε το παιδί σας ως προς την τόσο σημαντική αυτή απόφαση της ζωής του, χωρίς να το πιέζετε να ακολουθήσει το επάγγελμα που εσείς επιθυμείτε (ή που εσείς ακολουθείτε). Αφήστε το να εξετάσει ελεύθερα τις εναλλακτικές του, χωρίς να περιμένετε από αυτό να κάνει όσα εσείς δεν καταφέρατε να κάνετε ή να επιτύχει όσα εσείς επιτύχατε. Πάνω από όλα, όμως, να είστε ρεαλιστές τόσο όσον αφορά τις ικανότητες του παιδιού σας όσο και σχετικά με την ίδια την αγορά εργασίας σήμερα, τους μισθούς και τις συνθήκες. Αυτό που πρέπει να έχει σημασία τόσο για εσάς όσο και για το παιδί είναι κάνει αυτό που αγαπά, γιατί μόνο έτσι έχει πιθανότητες να το κάνει καλά και με επιτυχία.
Έλενα Μπούλια www.in2life.gr
