Μεγαλώνουμε θεωρώντας ότι η ζήλεια είναι κάτι κακό και κατακριτέο: «μην ζηλεύεις τον αδερφό σου, μην ζηλεύεις τη συμμαθήτριά σου, μην ζηλεύεις αυτά που βλέπεις στην τηλεόραση». Ένας απαγορευμένος καρπός που γίνεται γιγάντιος στο μυαλό σου κι αν τον δαγκώσεις χάθηκες. Θα σε φάει το μαύρο φίδι. Και στο σουρεαλιστικό σύμπαν του life style, τα ίδια: από παντού δηλώσεις τυχάρπαστων πλην όμως φωταγωγημένων ατόμων που μας διαβεβαιώνουν ότι «η ζήλεια είναι κάτι αρρωστημένο.
Αν δεν έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, αποκλείεται να έχεις εμπιστοσύνη στον άνθρωπό σου. Από κει ξεκινούν όλα». Με τις σουηδικές σημαίες να ανεμίζουν ανέμελα κι εσένα να απαρνιέσαι τον αλμοδοβαρικό εαυτό σου που θα ζηλέψει-θα φωνάξει-θα γρατζουνίσει-θα ξεσπάσει, στην προσπάθειά σου να φανείς πολιτικά ορθή μέσα στη σχέση σου, ξεχνάς ένα πολύ βασικό συστατικό που μπορεί να την κρατήσει ζωντανή για πολλά χρόνια: το πάθος. Μήπως τελικά η ζήλεια-όταν φυσικά δεν σε κάνει να μοιάζεις με τη Γκλεν Κλόουζ στην «Ολέθρια σχέση»-δεν πρέπει να είναι και τόσο ανεπιθύμητη;
Η Πενέλοπε Κρουζ ως ηφαιστειογενής Μαρία-Ελενα στην ταινία «Vicky Christina Barcelona». Θηλυκός τυφώνας Κατρίνα ή μια απλή «κατίνα»;
Η δαιμονοποίηση της ζήλειας είναι χαρακτηριστικό του δυτικού πολιτισμού. Μεσογειακές χώρες όπως η αφεντιά μας, αλλά και η Ιταλία και η Ισπανία, υποτίθεται ότι είχαν ξεφύγει από τον κανόνα, τελευταία όμως, οι «ζηλιάρες» αντιμετωπίζονται παντού ως καρικατούρες: Κατίνα με κ κεφαλαίο (made in Greece), απατηθείσα σύζυγος του Μπερλουσκόνι (made in Italy), ηφαιστειογενής ηρωίδα σε ταινία του Αλμοδόβαρ (made in Spain). Σε πρόσφατη έρευνα που έγινε στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης για τη ζήλεια, οι 9 στους 10 αρνήθηκαν να απαντήσουν στο ερωτηματολόγιο. Όταν οι υπεύθυνοι το μετονόμασαν από «Σχέσεις ζήλειας» σε «Σχέσεις τρυφερότητας», είχαν 10 στους 10 απαρτία.
Η φροϋδική σχολή της ψυχανάλυσης έρχεται άλλωστε να απενοχοποιήσει τις απανταχού ζηλιάρες αλλά και ζηλιάρηδες, δίνοντάς τους σαφή επιχειρήματα που νανουρίζουν το πράσινο τερατάκι που λαγοκοιμάται μέσα τους: όποιος αγαπάει ζηλεύει, είναι απολύτως φυσιολογικό, ή μάλλον, ανθρώπινο. Οι γυναίκες ζηλεύουν τους άνδρες γιατί μια ζωή διεκδικούσαν τον πατέρα τους από τη μητέρα τους και αντιστοίχως, οι άνδρες διεκδικούσαν τη μαμά από το μπαμπά. Μεγάλη σπαζοκεφαλιά.
Φυσικά το μέτρο πρέπει να μπαίνει και εδώ. Δεν γίνεται να σου λέει ο άλλος ότι πηγαίνει βόλτα με τους φίλους του κι εσύ να τον φαντάζεσαι περικυκλωμένο από χαρέμι. Δεν γίνεται να προσπαθείς να ξεμοναχιάσεις το κινητό ή τη σελίδα του στο facebook με κάθε ευκαιρία. Ούτε και να νιώθεις απειλημένη ακόμη και από κάποια που δεν σου φτάνει ούτε στο μικρό σου μανικιουρισμένο δαχτυλάκι. Επειδή όμως ο έρωτας, σε καμία περίπτωση δεν έχει σκανδιναβική υπηκοότητα, είναι πολύ πιο υγιές να λες στον άνθρωπό σου «ζηλεύω, ανησυχώ, φοβάμαι», από το να φτιάχνεις σενάρια επιστημονικής φαντασίας στο κεφάλι σου, τα οποία μοιράζεσαι αποκλειστικά με τους κουρασμένους φίλους σου.
Σκηνή από την ταινία Broken Embraces που έχει ως κύριο θέμα της την ζήλεια
Όταν ένας άνδρας ζηλεύει, θεωρείται ακόμη πιο νοσηρό απ’ ότι αν το κάνει μια γυναίκα. Οι άνδρες λοιπόν, κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους, αφήνοντας τη ζήλεια να περάσει στα πρακτικά ως γυναικεία λόξα. Κάτι σαν το πεντικούρ: «δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να το κάνεις κάθε βδομάδα, αλλά αφού σου αρέσει, με γεια σου και χαρά σου». Η αλήθεια είναι ότι αν πετύχεις άνδρα ζηλιάρη, ωχριά απέναντι και στην πιο λυσσασμένη μαινάδα. Θα σχολιάζει το ντύσιμό σου απ’ την κορφή ως τα νύχια, σίγουρος ότι στολίζεσαι και παρφουμαρίζεσαι για να τον απατήσεις με κάποιον από το γραφείο. Δεν καταλαβαίνει ο γλυκούλης, ότι μία γυναίκα που έχει χαλαρώσει μέσα στη σιγουριά της σχέσης, σημαιοστολίζεται συνήθως για να μπει στο μάτι των υπόλοιπων γυναικών και όχι για να βρει τον επόμενο.
Η κτητικότητα εμπεριέχει πάθος και το πάθος φέρνει ζήλεια. Σε έναν κόσμο που αγκομαχείς και ψυχορραγείς ώσπου να γνωρίσεις έναν άνθρωπο αλλιώτικο απ’ τους άλλους, η εξομολόγηση «φοβάμαι μη σε χάσω», είναι μερικές φορές πιο ουσιαστική από ένα χιλιοειπωμένο «σ’ αγαπώ». Και δεν είναι άσχημο να ακούγεται τόσο από γυναικεία, όσο και από ανδρικά χείλη.
Μακριά από μαχαίρια και λοιπά αιχμηρά αντικείμενα, όταν σε πιάνει ένας πανικός κάθε φορά που είσαι μακριά του, μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο δημιουργικό συναίσθημα από μία στρατηγική που ίσως σε κάνει να ακούγεσαι σα life style συνέντευξη, αλλά σε τελική ανάλυση, δεν θα έχεις σε κανέναν να πεις πόσο πολύ, πόσο αθεράπευτα, πόσο εμμονικά ζηλεύεις τα πλακάκια του μπάνιου του.
Λαζαρίδου Αστερόπη – Βήμα
