Συχνά βρισκόμαστε μπροστά στο ακόλουθο δίλημμα που μας ταλανίζει «Να συμβιβαστώ με αυτό που μπορώ να αποκτήσω εύκολα ή να επιμείνω σε αυτό που πραγματικά θέλω;». Σημαντικές αποφάσεις που αφορούν, είτε την σταδιοδρομία μας, είτε τα άμεσα μελλοντικά μας σχέδια, μπορούν να γίνουν ιδιαίτερα βασανιστικές και αγχογόνες και να τελματώσουν τη ζωή μας για μακρύ χρονικό διάστημα.
Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, που οι οικονομικές συγκυρίες δεν ευνοούν τα ανοίγματα προς το άγνωστο και την ανάληψη ρίσκου, οι αποφάσεις αυτές γίνονται όλο και πιο ψυχοφθόρες. Ο συμβιβασμός φαίνεται, μεν ως η πιο ασφαλής λύση, αλλά βιώνεται ως μια ανεπανόρθωτη ήττα. Η επιμονή προς το στόχο καθιστά πιθανή την επίτευξη των ονείρων μας, αλλά ποιός μπορεί να μας το εγγυηθεί; Ας δούμε όμως τα πράγματα και από τις δύο πλευρές…
Να συμβιβαστώ;
Με την λέξη «συμβιβασμός» εννοώ τη λήψη αποφάσεων, οι οποίες δεν στοχεύουν στην εκπλήρωση των ονείρων μας, δεν πραγματώνουν τους στόχους μας και πιθανώς δεν αξιοποιούν τα ταλέντα και τις κλίσεις μας. Απλώς μας βοηθούν να διατηρήσουμε μια σταθερότητα στη ζωή μας, κάνοντας κάτι που κατά βάση δεν μας αρέσει. Συμβιβασμός μπορεί να θεωρηθεί το να μείνουμε σε μια δουλειά, που δεν μας ικανοποιεί, μόνο και μόνο για τα χρήματα, το να μείνουμε σε μια σχέση, που δεν μας καλύπτει, απλώς και μόνο επειδή μας έγινε συνήθεια, το να μην τολμήσουμε ένα νέο επαγγελματικό ή ακαδημαϊκό ξεκίνημα λόγω του φόβου του τι θα γίνει αν αποτύχουμε.
«Ναι», ο συμβιβασμός οδηγεί σε μια σχετική σταθερότητα. Και αναφέρω το χαρακτηρισμό «σχετική», γιατί κανείς δεν μπορεί να σας διασφαλίσει… ότι στο μέλλον δεν θα αλλάξουν τα πράγματα από εξωγενείς παράγοντες (δεν θα απολυθείτε ή δεν θα σας αφήσει ο σύντροφος σας κ.τ.λ.)! Σε αυτήν την περίπτωση, η απόφαση του συμβιβασμού φαντάζει ως μια ανούσια θυσία, ως χρόνος χαμένος από τη ζωή μας. Η απόφαση να μην ταρακουνήσουμε τα νερά συνοδεύεται συνήθως από το φόβο της αντιμετώπισης του αγνώστου, από την απροθυμία να αναλάβουμε ρίσκα, από την δυσκολία να διαχειριστούμε ή να αντιμετωπίσουμε τις πιθανές επιπτώσεις της απόφασης μας στους άλλους.
Ο συμβιβασμός διατηρεί ως έχουν τα πράγματα στη ζωή σας και δεν χρειάζεται να επιστρατεύσετε όλες σας τις δυνάμεις για να το καταφέρετε. Χρειάζεται, όμως, να ενεργοποιήσετε την υπομονή και την ικανότητα σας να βρίσκετε κάτι ευχάριστο και θετικό σε αυτό που κάνετε. Γιατί αν αποφασίσετε να συμβιβαστείτε (π.χ. με την παρούσα επαγγελματική σας κατάσταση), δεν χρειάζεται να υποφέρετε απαραίτητα από αυτό. Βρείτε τρόπο να την κάνετε ενδιαφέρουσα για εσάς. Ή ασχοληθείτε ταυτόχρονα ενεργά και συστηματικά με κάτι που σας προσφέρει ικανοποίηση ή εκπληρώνει το όνειρο σας με έμμεσο τρόπο. Μπορείτε να παραμείνετε στην δουλειά σας και να προσπαθήσετε να ασχοληθείτε με το όνειρο σας σε εθελοντική βάση (προσφέροντας ανιδιοτελές έργο ή παρακολουθώντας δωρεάν σεμινάρια).
Επίσης, ο συμβιβασμός δεν χρειάζεται να πάρει την ταμπέλα «εφόρου ζωής». Το ότι επιλέγετε σε αυτή την φάση να μην ανατρέψετε τραγικά τη ζωή σας, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν θα το κάνετε σε μεταγενέστερο χρόνο. Αφήστε ανοιχτά τα ενδεχόμενα του μέλλοντος και επιτρέψτε στο χρόνο να κάνει τη δουλειά του.
Σε κάθε περίπτωση αξίζει να προβληματιστείτε: Το όνειρο που «θυσιάσατε» το θέλατε τόσο πολύ; Μήπως το είχατε εξιδανικεύσει από τη στιγμή που αποτελούσε δύσκολο στόχο; Ήταν στα αλήθεια εξ’ αρχής δικός σας στόχος ή σας το επέβαλαν κάποιοι άλλοι;
Ή να κυνηγήσω το όνειρο μου;
Ωστόσο, η απόφαση να πάρετε ανατρεπτικές αποφάσεις για τη ζωή σας, μπορεί να αποδειχθεί εξίσου δύσκολη στην πράξη. Το να επενδύσετε χρόνο, κόπο, προσπάθεια και χρήμα σε έναν στόχο -όσο επιθυμητός και αν είναι- δεν εξασφαλίζει την επίτευξη του. Βέβαια, όσο προσηλωμένοι είστε στους στόχους σας και όσο συστηματικά και μεθοδικά τους προσεγγίζετε, τόσο αυξάνετε τις πιθανότητες να τους πετύχετε.
Αν ο στόχος σας έχει αυξημένο βαθμό δυσκολίας, ίσως χρειαστεί να αφοσιωθείτε ολοκληρωτικά σε αυτόν και να θυσιάσετε χρόνο από άλλες σας δραστηριότητες. Προετοιμαστείτε για το άγνωστο. Ίσως χρειαστεί να περιμένετε πολύ προκειμένου να φτάσετε στο επιθυμητό σημείο και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γεμίσετε με υπομονή, εσωτερική κινητοποίηση και επιμονή. Διαμορφώστε ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του στόχου σας. Προσπαθήστε να προβλέψετε αντιξοότητες, καθώς και το πώς θα τις αντιμετωπίσετε. Φανείτε ευέλικτοι στα μέσα που χρειάζονται, αλλά και σταθεροί στο στόχο σας. Μην αφήνετε τον εαυτό σας να επηρεάζεται από αρνητικούς ανθρώπους και ιδιαίτερα από αυτούς που είναι γενικά απρόθυμοι να πάρουν ρίσκα ή να τολμήσουν στη ζωή τους. Αντί να ψάχνετε δικαιολογίες, ψάξτε αιτίες και αντί να αναλώνεστε σε εμπόδια, αναζητήστε λύσεις.
Θέλετε πολύ να σπουδάσετε κάτι και δεν έχετε τα απαραίτητα χρήματα; Τότε χρειάζεστε ένα χρονοδιάγραμμα. Ρωτήστε τον εαυτό σας: Πως μπορείτε να εξασφαλίσετε τα χρήματα και πόσο καιρό θα χρειαστεί να αποταμιεύετε; Τι εργασίες μπορείτε να κάνετε συγκεντρώσετε αυτά τα χρήματα; Έχετε την υπομονή και το σθένος;
Η σφοδρή επιθυμία είναι σίγουρα υπέρ σας. Από μόνη της, όμως, δεν αρκεί. Αν αφήσετε πολλά πράγματα στην τύχη, ίσως βιώσετε μεγάλη απογοήτευση και αρχίσετε να μετανιώνετε για την απόφαση σας. Ακόμα όμως και στην περίπτωση που το εγχείρημα σας δεν στεφθεί με επιτυχία, μην απογοητευτείτε. Οι αποτυχίες είναι κομμάτι της ζωής μας και αυτές είναι που κάνουν τις επιτυχίες μας πιο ενδιαφέρουσες. Προσπαθήστε να διδαχθείτε κάτι από αυτήν την εμπειρία. Επιβραβεύστε τον εαυτό σας για το θάρρος και την τόλμη σας, για την προσπάθεια που κατέβαλλε και στη συνέχεια, επανασχεδιάστε το μέλλον σας, συνυπολογίζοντας όλα αυτά που διδαχθήκατε…
Βάλια Παυλίδου, Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια και flowmagazine.gr