Πιο πάνω από τα πλούτη και την εξουσία, οι φίλοι είναι πηγή ζωής, χαράς και θετικής ενέργειας. Είναι στήριγμα, διέξοδος και καταφύγιο σε κάθε δύσκολη στιγμή! Όσοι έχουν έστω κι έναν καλό φίλο είναι σίγουρα πολύ τυχεροί.
Αν πάλι είσαι πολύ τυχερός και έχεις πολλούς καλούς φίλους, τότε συγχαρητήρια! Καθόλου τυχαία ανήκεις σε μια σπάνια κατηγορία προνομιούχων ανθρώπων.
Σύμφωνα με τον Αλντέρ προϋπόθεση για την επίτευξη της ψυχικής υγείας είναι η ανάπτυξη κοινωνικότητας και η ικανότητα να συνάπτουμε φιλικές σχέσεις. Από τι όμως εξαρτάται η ικανότητα αυτή;
Μπορεί άραγε να είναι κάποιος καλός φίλος και να συνάπτει υγιείς φιλικές σχέσεις, όταν κάποια κομμάτια της προσωπικότητας του είναι δυσλειτουργικά; Μπορεί να είναι κάποιος καλός φίλος, όταν έχει μεγάλα ελαττώματα;
Το σωστό είναι να αποδεχόμαστε τους άλλους και τον εαυτό μας με τα ελαττώματα του και να δείχνουμε άνευ όρων αγάπη και σεβασμό στον πραγματικό εαυτό του. Πως όμως μπορούμε να διαχειριστούμε την ιδιαιτερότητα κάποιου, όταν ούτε ο ίδιος δεν μπορεί να τη διαχειριστεί προς όφελος του εαυτού του;
Είναι πολύ σημαντικό, ο κάθε ένας από εμάς ατομικά να φροντίζει να καλλιεργεί τον εαυτό του με τέτοιο τρόπο ώστε η συμπεριφορά του να κινείται σε ένα πλαίσιο αμοιβαίου σεβασμού και να μην κάνει τους άλλους να νιώθουν αρνητικά.
Αντίθετα όταν κρατάμε άκαμπτες τις δυσλειτουργικές συμπεριφορές μας και δεν προσπαθούμε να τις αλλάξουμε, συνειδητά ή ασυνείδητα δείχνουμε μια εγωκεντρικού τύπου αδιαφορία η οποία γίνεται αντιληπτή και ανεπιθύμητη.
Όλοι έχουμε πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και φυσικά κανείς δεν είναι τέλειος. Τι γίνεται όμως όταν κάποιο στοιχείο του χαρακτήρα μας είναι πολύ έντονο ή έντονα αρνητικό; Ποιες είναι εκείνες οι συμπεριφορές που πρέπει να αποφεύγουμε γιατί μας απομακρύνουν από τους γύρω μας; Ποιοί είναι οι πιο εκνευριστικοί τύποι φίλων στους δεν αξίζει να ανήκουμε;
Είναι ίσως ο πιο ανυπόφορος τύπος φίλου, αφού ότι και να του κάνεις, όπου κι αν τον πας, κάτι θα βρει για να δυσανασχετήσει και να χαλάσει τη διάθεση της παρέας. Έχει μια τάση αρνητική, βρίσκει παντού προβλήματα, προσελκύει αρνητικές καταστάσεις και διοχετεύει αρνητισμό σε όλους τους άλλους. Είναι δύσκολο θα τον χειριστείς και ακόμα δυσκολότερο να τον αντέξεις.
Ο τσιγκούνης
Τσιγκούνης στην τσέπη, τσιγκούνης και στην καρδιά, λέει η ρήση και πολλοί από εμάς το πιστεύουμε για αυτό και αποφεύγουμε εκείνους τους φίλους με τη μίζερη νοοτροπία. Η τσιγκουνιά ως συμπεριφορά δεν περιορίζεται στα χρήματα, αλλά αποτελεί ένα δείκτη προσωπικών επιλογών ακαμψίας που δύσκολα γίνεται ανεκτή. Διαφοροποιώντας βέβαια εκείνο το άτομο που δεν έχει χρήματα λόγω συνθηκών, από εκείνο που έχει αλλά δε θέλει διαθέσει για να περάσει ή να χαρεί, η τσιγκουνιά είναι ένα δύσκολα θεραπεύσιμο ελάττωμα.
Ο εγωκεντρικός
Οι εγωκεντρικοί αποτελούν μια εκνευριστική κατηγορία ατόμων ακριβώς επειδή νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα και ότι όλα κινούνται γύρω από αυτούς. Τα προβλήματα τους είναι πάντα πιο σοβαρά, τα θέλω τους πιο ισχυρά, τα ζητήματα τους πιο αξιόλογα, οι αποφάσεις τους πιο σωστές και η γνώμη τους η καλύτερη. Ο εγωκεντρικός φίλος μπορεί να έχει όλα τα πλεονεκτήματα του κόσμου, να είναι όντως το καλύτερο άτομο, τίποτα όμως δεν ξεπερνά την ισχυρογνωμοσύνη του και τη μανία του να έχει πάντα τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο. Μπορεί πραγματικά να είναι καλύτερος, πιο έξυπνος ή πιο ικανός, τίποτα όμως δεν υποσκελίζει την εγωκεντρική του τάση, η οποία και τον κατατάσσει στις πιο ανυπόφορες κατηγορίες φίλων.
Ο «αναίσθητος»
Η επαφή του με το χώρο, το χρόνο και γενικά την πραγματικότητα πάσχει σοβαρά. Ως εκ τούτου ο φαινομενικά «αναίσθητος» φίλος έχει πολλά πρόσωπα! Μπορεί να είναι ξεχασιάρης, μπορεί πάντα να αργοπορεί, να μην παίρνει τηλέφωνο, μπορεί να δείχνει συναισθηματικά αδιάφορος, μπορεί να συμπεριφέρεται σα να μη τον ενδιαφέρει τίποτα, σα να μη τον αγγίζει τίποτα. Σε κάθε περίπτωση ο αναίσθητος φίλος ανακαλύπτει πάντα ένα νέο τρόπο για να εκπλήσσει και να εκνευρίζει τους φίλους του.
Ο ανταγωνιστικός
Είναι από τους πιο εκνευριστικούς τύπους φίλων. Δύσκολα τον έχει κάνεις φίλο για μεγάλο χρονικό διάστημα αφού προσπαθεί με κάθε μέσο να ανταγωνιστεί τους φίλους του σε όλα τα επίπεδα. Επιδιώκει με κάθε τρόπο να είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της παρέας και στην κορυφή των επιδόσεων. Θέλει να είναι ο καλύτερος, ο ομορφότερος, ο εξυπνότερος, ο πιο επιτυχημένος. Επιθυμεί να έχει πρώτος τα καλύτερα και τα ακριβότερα. Το χειρότερο όμως είναι ότι ζηλεύει θανάσιμα όταν οι φίλοι του υπερτερούν. Για όλα αυτά ο ανταγωνιστικός μπορεί να γίνει ο χειρότερος φίλος.
Η ρήση «αγάπα το φίλο σου με τα ελαττώματα του» αποτελεί τη μια πλευρά του νομίσματος της φιλίας. Η άλλη πλευρά συμβουλεύει να προστατεύουμε τους φίλους μας από τα ελαττώματα μας…
Σε κάθε περίπτωση ας κρατήσουμε στη μνήμη μας ζωντανή τη συμβουλή του Γκαίτε «να μην εξαπατούμε τους φίλους μας… ακόμα κι αν εκείνοι μας εξαπάτησαν πρώτοι!».
Ειρήνη Μεσσήνη Συμβουλευτική Ψυχολόγος
