Τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί πολλές έρευνες, ιδιαίτερα από το πεδίο της Θετικής Ψυχολογίας, όσον αφορά στην ευγνωμοσύνη, ενώ παλιότερα το θέμα αυτό αφορούσε αποκλειστικά τις θρησκείες και την πνευματικότητα. Τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών έδειξαν, πέρα από κάθε αμφιβολία, πως η ευγνωμοσύνη αυξάνει το επίπεδο ευτυχίας και ικανοποίησης από τη ζωή και μειώνει σημαντικά τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Η ευγνωμοσύνη μας καθιστά ικανούς να λάβουμε και να ανταποδώσουμε το καλό που λάβαμε
Από τα οφέλη της ευγνωμοσύνης μπορούμε να ωφεληθούμε όλοι και όχι μόνο αυτοί που είναι από την φύση τους ευγνώμονες. Το να νιώθουμε ευγνωμοσύνη είναι μία δεξιότητα που μπορούμε να αναπτύξουμε, ένας μυς που μπορούμε να γυμνάσουμε, με την πρακτική. Επιστήμονες απέδειξαν, μέσω ερευνών πως η ευγνωμοσύνη ενισχύει πέρα από την προσωπική ικανοποίηση και ευτυχία και μία πληθώρα θετικών αισθημάτων όπως αισιοδοξία, χαρά, ευχαρίστηση, ενθουσιασμό και αυξάνει την ευαισθητοποίηση και την εκτίμηση για τα πραγμάτων γύρω μας. Αποδείχτηκε επίσης πως μειώνει τα επίπεδα ανησυχίας και κατάθλιψης.
“Η ευγνωμοσύνη είναι «η ηθική μνήμη της ανθρωπότητας»” George Simmel
Άλλοι πραγματοποίησαν αρκετές μελέτες προσπαθώντας να ανακαλύψουν αν η ευγνωμοσύνη επηρεάζει επίσης την φυσική και σωματική μας κατάσταση. Τα θετικά αποτελέσματα που έλαβαν εξέπληξαν και τους ίδιους. Οι μελέτες έδειξαν πως τα άτομα που έλαβαν μέρος σ’ αυτές απέκτησαν, σε διάστημα 10 εβδομάδων, θετικότερα συναισθήματα για τη ζωή και το μέλλον τους, είχαν λιγότερα προβλήματα υγείας, γρηγορότερη ανάρρωση, ασκούνταν περισσότερο και είχαν καλύτερη ποιότητα και περισσότερες ώρες ύπνου. Επίσης ένιωθαν περισσότερο χαρούμενοι, ενθουσιασμένοι, δυνατοί, αποφασιστικοί, ενεργητικοί και πρόσφεραν μεγαλύτερη συναισθηματική υποστήριξη και βοήθεια σε άλλους (πράγμα που δείχνει πως η ευγνωμοσύνη μας κινητοποιεί για να προσφέρουμε και να κάνουμε κάτι καλό).
Σύμφωνα με τον Robert Emmons, δεν θα πρέπει να μετράμε προβατάκια για να κοιμηθούμε, αλλά ευλογίες… Οι μελέτες του τον οδήγησαν στο συμπέρασμα πως η ευγνωμοσύνη είναι απαραίτητη κυρίως για δύο βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι πως δυναμώνει τους κοινωνικούς δεσμούς και καλλιεργεί την αίσθηση σύνδεσης του ατόμου με τους υπόλοιπους ανθρώπους. Ο δεύτερος λόγος είναι πως η ευγνωμοσύνη αυξάνει την αίσθηση της προσωπικής αξίας κάποιου. Όταν βιώνουμε την ευγνωμοσύνη καταλαβαίνουμε πως κάποιος άλλος θέλει το καλό μας κι ενδιαφέρεται για την ευημερία μας, εφόσον μας προσφέρει, κι έτσι νιώθουμε πως μας νοιάζονται και μας αγαπούν. Και τότε μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε πως ο κόσμος δεν στερείται καλοσύνης, κατανόησης και αγάπης. Γι’ αυτό και αποτελεί αντίδοτο γι’ αυτούς που πάσχουν από αρνητικότητα και κατάθλιψη.
Μία καλή ιδέα, λοιπόν, είναι να σημειώνουμε όλα τα πράγματα για τα οποία είμαστε ευγνώμονες, μία-δύο φορές την εβδομάδα, να τα βάζουμε σ’ ένα κουτί και να τα διαβάζουμε όταν αισθανόμαστε πεσμένοι, απογοητευμένοι ή αδύναμοι. Είναι βέβαιο πως η διάθεσή μας θ’ αλλάξει άμεσα.
Και μόνο η συνειδητοποίηση πως έχουμε περισσότερα απ’ όσα έχει το 85% των ανθρώπων που ζουν τώρα στον πλανήτη, είναι αρκετή για να επανακτήσουμε την αισιοδοξία μας. Ενεργοποιώντας συνειδητά την αίσθηση της ευγνωμοσύνης στη καθημερινότητα μας, αυξάνουμε τα επίπεδα ευχαρίστησης, ικανοποίησης, αποδοχής και εκτίμησης. Ιδιαίτερα η έκφραση της ευγνωμοσύνης μας σε άλλους συνδέεται με αυξημένη ενέργεια, αισιοδοξία και ενσυναίσθηση.
«Η ευγνωμοσύνη μας καθιστά ικανούς να λάβουμε και μας παρακινεί να ανταποδώσουμε το καλό που λάβαμε και μ’ αυτόν τον τρόπο μας καθιστά πραγματικούς ανθρώπους» -Robert A. Emmons
Της Βιολέττας Ψωφάκη Associate Certified Coach (ACC), Certified Professional Coach (CPC), συγγραφέας του βιβλίου «Μία σκάλα στο άπειρο».