Πόσο εφικτό είναι να μην αποτύχουμε ποτέ και τι είναι αυτό που μας κάνει να ζούμε με το φόβο της αποτυχίας; Τι φοβόμαστε; Με τι έχουμε συνδέσει την αποτυχία; Πόσο χειρότερη την φανταζόμαστε από ότι να τη ζήσουμε; Πόσο άγχος μας προκαλεί αυτή η κατάσταση και πώς φτάσαμε σ’ αυτό το σημείο; Τι σκέψεις κάνουμε σχετικά με την αποτυχία; Τι σημαίνει για εμάς τους ίδιους και τι σημαίνει για την εικόνα που εμείς θεωρούμε ότι θα σχηματίσουν οι άλλοι για εμάς;
«Αγαπητέ μου φίλε, αλίμονο στον άνθρωπο που δεν απότυχε ποτέ. Κλάψ’ τον! Πάρε όλα τα έργα. Δίπλα στα πολύ μεγάλα υπάρχουν τα πολύ μικρά. Και να το ξέρετε: Τα μεγάλα υπάρχουν χάρη στα μικρά. Μια μεγάλη αποτυχία φέρνει μια μεγαλύτερη επιτυχία. Ποτέ όμως η μεγάλη επιτυχία δε φέρνει μια μεγαλύτερη. Άμα πετύχαινε ο άνθρωπος στην πρώτη εξόρμηση, δε θα ‘κανε δεύτερη. Η δόξα είναι μια κορυφή που για να την ανέβεις πρέπει πρώτα να κατέβεις».
«Οι Κερασιές Θα Ανθίσουν Και Φέτος», Μενέλαος Λουντέμης…
Ένα άτομο που θέλει να είναι τέλειο σε όλα, έχει απαιτήσεις από τον εαυτό του και θέλει να έχει μια τέλεια εικόνα και απέναντι στους άλλους. Κρίνει τόσο σκληρά τον εαυτό του, που σκέφτεται πως και οι άλλοι θα κάνουν το ίδιο μαζί του και θα σκεφτούν διάφορα αρνητικά στοιχεία σχετικά με το ίδιο, τις ικανότητές του και την προσωπικότητά του. Μια αποτυχία θεωρεί ότι ακυρώνει ολόκληρη την ύπαρξή του, τον εκθέτει απέναντι στον εαυτό του και στους άλλους, καταστρέφει την εικόνα που έχει και έχουν και οι άλλοι για αυτόν.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να μπορέσουμε να δούμε και τα θετικά που μας προσφέρει μια αποτυχία. Θα πρέπει να είμαστε ικανοί να δούμε τι μάθαμε μέσα από αυτή την εμπειρία και ποιοι ήταν οι παράγοντες που οδήγησαν στην αποτυχία. Η αποτυχία είναι, δηλαδή, μια ευκαιρία να δούμε πράγματα στον εαυτό μας, να αξιολογήσουμε συμπεριφορές, ανθρώπους και καταστάσεις, αλλά κυρίως τον ίδιο μας τον εαυτό. Είναι μια ευκαιρία για προσωπική βελτίωση και ανάπτυξη, αλλά και να κάνουμε ένα ακόμη βήμα στο μονοπάτι της ωρίμανσης.
Σίγουρα είναι μια ακόμη εμπειρία στο ενεργητικό μας, που στο παρόν ή στο μέλλον μπορεί να μας φανεί χρήσιμη. Το ζητούμενο είναι πως θα αξιολογήσουμε και πως θα «εκμεταλλευτούμε» την αποτυχία ώστε να μάθουμε, να μπορέσουμε να βελτιωθούμε.
Είναι σημαντικό να μπορέσουμε ακόμη και να βρούμε τρόπους ώστε να αντιμετωπίσουμε την αποτυχία. Ουσιαστικά, δείχνουμε στον εαυτό μας ότι μπορούμε να ανταπεξέλθουμε, μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα και να προχωρήσουμε. Βρίσκουμε τρόπους να προστατεύουμε τον εαυτό μας χωρίς όμως να ζούμε απλά με το φόβο τι θα γίνει αν αποτύχουμε, παίρνοντας τεράστιες διαστάσεις στο μυαλό μας και κάνοντάς το να φαντάζει σαν κάτι πολύ απειλητικό, που θα μας καταστρέψει τη ζωή μας.
Επίσης, μια αποτυχία μας υπενθυμίζει ή μας μαθαίνει ότι η ζωή έχει και επιτυχίες και αποτυχίες. Όλοι θέλουμε μόνο να επιτυγχάνουμε, όμως, και μια αποτυχία μπορεί να μας δώσει πολλά… μπορεί να μας μάθει πολλά, μπορεί να μας βοηθήσει περισσότερο κι από μια επιτυχία.
Όπως αναφέρει και η Αλκυόνη Παπαδάκη στο Το χρώμα του φεγγαριού:
«Αξίζει να ζεις μέσα στη γυάλα, από φόβο μην πληγωθείς; Ζήσε τη ζωή σου ελεύθερα. Κι όταν τσακίζεσαι, να ‘χεις το θάρρος και να λες, με γεια μου με χαρά μου. Φτου κι από την αρχή. Όχι κακομοιριές και κλαψούρες.
Οι φόβοι και οι ανασφάλειες μοιάζουν πολύ με τα σκυλιά. Αν καταλάβουν πως τρέμεις, σου χιμούν. Αν δείξεις αδιαφορία, χοροπηδούν γύρω σου, κάνουν χαρούλες και απομακρύνονται κουνώντας την ουρά τους.
Χρειάστηκαν τόσα χρόνια να περπατήσω στη βροχή, για να καταλάβω επιτέλους, πως πάντα πίσω από τα μαύρα σύννεφα, κρύβεται ένας ήλιος λαμπερός.
Κράτησε μια μικρή πλατεία μέσα στην ψυχή σου, που θα κάθεσαι μόνο εσύ και τα πουλιά.
Άκου, φίλε μου, αν δε χτυπούσανε τα κύματα εκείνους τους βράχους στ’ ακροθαλάσσι, δε θα καμάρωνες τώρα το σχήμα τους!»
Ελένη Παπαδοπούλου Ψυχολόγος- Κοινωνιολόγος, Πηγή
