Μία νέα, προκλητική έρευνα εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σκέφτονται και μιλούν για την αγάπη. Κοινωνικοί ψυχολόγοι παρατήρησαν ότι οι άνθρωποι μιλούν και σκέφτονται αδιάκοπα για την αγάπη μέσα από πολύπλοκους τρόπους, αλλά κάτω από την επιφάνεια της εν λόγω ποικιλομορφίας, βρίσκονται μερικά κοινά θέματα που πλαισιώνουν τον τρόπο που σκέφτονται για τις σχέσεις.
Μια δημοφιλής άποψη θεωρεί την αγάπη ως την “τέλεια ένωση” (“είμαστε φτιαγμένοι ο ένας για τον άλλον”, “αυτή είναι το άλλο μου μισό” κ.ο.κ.), ενώ μια άλλη άποψη βάζει την αγάπη σε πιο μακροχρόνια διάρκεια υποστηρίζοντας ότι είναι ένα “ταξίδι” (“κοίταξε πόσο μακριά έχουμε φτάσει”, “έχουμε περάσει όλα αυτά τα πράγματα μαζί” κ.ο.κ.).
Αυτοί οι δύο τρόποι σκέψης σχετικά με τις σχέσεις, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, επειδή, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης Σπάικ Λη και Νόρμπερτ Σβαρτζ, έχουν τη δύναμη να αναδείξουν ή να υποβαθμίσουν την επιζήμια επίδραση των συγκρούσεων για την αξιολόγηση της σχέσης. Εδώ όμως είναι η παγίδα. Αν δύο άνθρωποι ήταν πραγματικά φτιαγμένοι ο ένας για τον άλλον, τότε γιατί θα πρέπει να έχουν οποιεσδήποτε συγκρούσεις;
“Τα ευρήματά μας επιβεβαιώνουν προηγούμενη έρευνα που δείχνει ότι οι άνθρωποι που σκέφτονται έμμεσα τις σχέσεις ως την ‘τέλεια ένωση’ μεταξύ αδελφών ψυχών, έχουν χειρότερες σχέσεις από τους ανθρώπους που εμμέσως σκέφτονται τις σχέσεις ως ένα ‘ταξίδι’ προς την καλλιέργεια και τη συνεργατικότητα μεταξύ των δύο συντρόφων“, λέει ο Λη. “Προφανώς, οι διαφορετικοί τρόποι που μιλάμε και σκεφτόμαστε σχετικά με τις ερωτικές σχέσεις, μας οδηγούν σε διαφορετικούς τρόπους αξιολόγησης της“.
Σε ένα πείραμα, οι ερευνητές έβαλαν ανθρώπους που βρίσκονταν σε μακροχρόνιες σχέσεις να συμπληρώσουν ένα κουίζ γνώσεων που περιελάμβανε εκφράσεις που σχετίζονται είτε με την “τέλεια ένωση” είτε με το “ταξίδι” και στη συνέχεια έπρεπε να ανακαλέσουν είτε τσακωμούς είτε εορταστικές στιγμές με το ρομαντικό τους σύντροφό και, τέλος, να αξιολογήσουν τη σχέση τους.
Όπως είχε προβλεφθεί, η ανάμνηση συγκρούσεων οδηγεί τους ανθρώπους να αισθάνονται λιγότερο ικανοποιημένοι με τη σχέση τους – αλλά μόνο με το πλαίσιο της “τέλειας ένωσης” στο μυαλό, όχι με το πλαίσιο του “ταξιδιού”. Η ανάμνηση των εορταστικών στιγμών κάνει τους ανθρώπους ικανοποιημένους με τη σχέση τους, ανεξάρτητα με το πώς την σκέφτονται.
Σε δύο πειράματα που ακολούθησαν, οι συγγραφείς της μελέτης επικαλέσθηκαν το πλαίσιο “τέλεια ένωση vs ταξίδι” με ακόμα λεπτότερους, πιο τυχαίους τρόπους. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι κλήθηκαν να προσδιορίσουν ζεύγη γεωμετρικών σχημάτων για να σχηματίσουν έναν πλήρη κύκλο (ενεργοποίηση της “τέλειας ένωσης”) ή να σχεδιάσουν μια γραμμή που ξεκινά από το σημείο Α και φτάνει στο σημείο Β, μέσα από ένα λαβύρινθο (ενεργοποιώντας το “ταξίδι”). Τέτοιες μη-γλωσσικές, σχεδόν εικονογραφικές νύξεις ήταν αρκετές για να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίον οι άνθρωποι αξιολογούν τις σχέσεις.
Και πάλι, οι συγκρούσεις βλάπτουν την ικανοποίηση της σχέσης όταν υπάρχει το πλαίσιο της “τέλειας ένωσης” στο μυαλό, όχι όμως όταν πρωταρχικό ρόλο διαδραματίζει το “ταξίδι” στη σκέψη τους. “Την επόμενη φορά που εσείς και ο σύντροφός σας τσακωθείτε“, όπως οι καθηγητές Λη και Σβαρτζ συμβουλεύουν, “σκεφτείτε τους όρκους αγάπης που δώσατε όταν παντρευόσασταν, τα λόγια αγάπης κάτω από τα αστέρια, τις υποσχέσεις αιώνιας αγάπης και αλληλοσυμπαράστασης σε όμορφες στιγμές της ζωής σας“.
Η ερωτική σχέση είναι ένα ταξίδι. Αν δείτε τη σχέση σας σε αυτό το πλαίσιο, θα μειώσετε το άγχος σας στο παρόν, θα νιώσετε καλύτερα και θα την κάνετε ακόμα ομορφότερη σε όλη την μετέπειτα ζωή σας.
