Οι προκλήσεις της ψηφιακής εποχής δημιουργούν και την ανάγκη για νέα προγράμματα εκπαίδευσης, έτσι υπό τον όρο «αλφαβητισμός των ειδήσεων» μελετάται η ανάλυση και η αξιολόγηση της αξιοπιστίας των ειδήσεων και των πληροφοριών που μας πλημμυρίζουν συνεχώς στην ψηφιακή εποχή. Το News Literacy είναι η εκπαίδευση στις έγκυρες ειδήσεις ή ο «αλφαβητισμός των ειδήσεων» και αφορά την απόκτηση δεξιοτήτων κριτικής σκέψης του 21ου αιώνα.
Το News Literacy αναπτύχθηκε από το Πανεπιστήμιο Stony Brook στη Νέας Υόρκη για να βοηθήσει τους νέους να αναπτύξουν τις δεξιότητες κριτικής σκέψης που απαιτούνται ώστε να κρίνουν την αξιοπιστία των πληροφοριών που λαμβάνουν μέσω του Τύπου, της τηλεόρασης ή του Διαδικτύου.
Με την ψηφιακή εποχή να θέτει όλο και περισσότερες προκλήσεις που αφορούν την κοινωνία ο αλφαβητισμός των ειδήσεων μπορεί να λειτουργήσει ως μια ιδιαίτερα σημαντική ικανότητα των νέων στην ψηφιακή εποχή, καθώς όλοι αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν την υπερφόρτωση πληροφοριών και τη δυσκολία στον προσδιορισμό της αυθεντικότητας των αναφορών.
Οι τέσσερις πιο βασικές προκλήσεις της ψηφιακής εποχής που ερευνά το News Literacy είναι:
1. Η τεράστια ποσότητα των πληροφοριών που δεχόμαστε καθημερινά και έχει ως αποτέλεσμα να γίνεται σωστός διαχωρισμός ανάμεσα σε αξιόπιστες και κατασκευασμένες πληροφορίες.
2. Οι νέες τεχνολογίες καθιστούν πιο εύκολη την εξάπλωση της παραπληροφόρησης, η οποία συχνά μπορεί να φαίνεται ότι πηγάζει από έγκυρες πηγές.
3. Η σύγκρουση μεταξύ ταχύτητας και ακρίβειας, η οποία επικεντρώνεται στο γεγονός ότι όλοι θέλουμε πληροφορίες όσο το δυνατόν γρηγορότερα, αλλά η επιτάχυνση της διανομής των πληροφοριών στην ψηφιακή εποχή μπορεί να αυξάνει ταυτόχρονα και τις πιθανότητες να λαμβάνουμε λανθασμένες ειδήσεις.
4. Οι άνθρωποι προτιμούν να επιλέγουν πληροφορίες που είναι πιο κοντά ή υποστηρίζουν τις πεποιθήσεις τους και το Διαδίκτυο και τα κοινωνικά δίκτυα τους διευκολύνουν στο να επιλέγουν μόνο τις πληροφορίες που ενισχύουν τα πιστεύω τους.
Σήμερα, είτε αποκαλείται γραμματισμός στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, είτε αλφαβητισμός των ειδήσεων, είτε ψηφιακός αλφαβητισμός ή γραμματισμός στην πληροφορία, όλα ασχολούνται με έναν κοινό παράγοντα: την ανάπτυξη δεξιοτήτων κριτικής σκέψης. H τελευταία επανάσταση των επικοινωνιών έχει διαμορφώσει την κοινωνία εκ νέου, καθιστώντας δυνατό σε όσους έχουν πρόσβαση σε έναν υπολογιστή ή ένα smartphone να δημοσιεύουν πληροφορίες.
Κι ενώ μπορεί να φαίνεται ότι είναι θετικό το γεγονός ότι όλοι έχουν την εξουσία να μοιράζονται μια γνώμη με άλλους, οι νέες προκλήσεις δημιουργούν την ανάγκη για ένα νέο είδος αλφαβητισμού, μια νέα παιδεία που θα δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να μπορούν να καταλάβουν εάν η πληροφορία είναι αξιόπιστη.
Όμως, ο πιο σημαντικός στόχος του προγράμματος είναι
-
Να πείσει όλους τους πολίτες ότι μπορούν να διαδραματίσουν κάποιο ενεργό ρόλο στην ποιότητα των πληροφοριών που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και τα κοινωνικά δίκτυα.
-
Να διαμορφώσουν το μέλλον της δημοσιογραφίας, καθορίζοντας την ισορροπία ανάμεσα στις πληροφορίες που είναι σημαντικές σε σχέση με εκείνες που είναι απλώς παραπλανητικές.
-
Να μπορούν να αναγνωρίσουν τη διαφορά μεταξύ της δημοσιογραφίας και άλλων μορφών πληροφόρησης, μεταξύ των δημοσιογράφων και άλλων πηγών πληροφοριών.
-
Να μπορούν να αναγνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ είδησης και άποψης.
-
Να μπορούν να διακρίνουν την μεροληψία, τόσο των μέσων, όσο και του κοινού.
-
Να εκτιμούν τη δύναμη των αξιόπιστων πληροφοριών και τη σημασία της ελεύθερης ροής τους σε μια δημοκρατική κοινωνία.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα News Literacy του Stony Brook University δείτε εδώ.