Πιερ-Πάολο Παζολίνι

Σαν σήμερα 5 Μαρτίου 1922, γεννιέται στην Μπολόνια ο μεγάλος Ιταλός ηθοποιός, ποιητής, συγγραφέας, σεναριογράφος και σκηνοθέτης Πιερ-Πάολο Παζολίνι. Την ίδια χρονιά (1922) ανεβαίνει στην εξουσία ο Μουσολίνι. Το γεγονός αυτό αποτελεί σταθμό και για την κοινωνική διάρθρωση της Ιταλίας που αλλάζει μορφή χάνοντας σιγά σιγά την αναγεννησιακή της παράδοση και καταντώντας χώρα μιας μάζας μικροαστών στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου και των μεγαλογαιοκτημόνων.pasolini

Γι’αυτό το λόγο κιόλας ο Παζολίνι υπήρξε δηλωμένος Μαρξιστής και αμετανόητος Αντιφασίστας.Σχεδόν όλες οι ταινίες του περιέχουν κοινωνικά και πολιτικά σχόλια για τα λαϊκά και αστικά στρώματα,τα οποία συμβαδίζουν με τις αρχές του Μαρξισμού,όπως Το θεώρημα(1968) και το Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο.

Για τα παιδικά του χρόνια θα γράψει στον «Αιρετικό εμπειρισμό»: «Την εποχή εκείνη τα πήγαινα ακόμα καλά με τον πατέρα μου. Ήμουνα ιδιαίτερα πεισματάρης και καπριτσιόζος (δηλαδή νευρωτικός), αλλά κατά βάθος καλός. Με τη μητέρα μου (έγκυο αλλά δεν το θυμάμαι) ήμουνα, όπως και σε όλη μου τη ζωή, δεμένος με μια παθιασμένη αγάπη χωρίς ελπίδα.»

Είναι αλήθεια ότι μάνα και πατέρας από τη νηπιακή ηλικία επηρεάζουν διαμετρικά αντίθετα και με καθοριστικό τρόπο την ψυχοσύνθεση του παιδιού. Ο πατέρας διοικεί την οικογένεια με ολοκληρωτικό τρόπο. Τυραννικός κι αυταρχικός προκαλεί μόνο φόβο. «Γεμάτος πάθος, σεξουαλικότατος, βίαιος σαν χαρακτήρας», γράφει γι’ αυτόν ο γιος του, «κατέληξε στη Λιβύη, χωρίς δεκάρα. Έτσι άρχισε τη στρατιωτική του καριέρα που τον καταπίεσε και τον παραμόρφωσε ψυχολογικά τόσο ώστε να τον σπρώξει στον έσχατο συντηρητισμό. Είχε ποντάρει τα πάντα πάνω στη φιλολογική μου καριέρα, από τότε που ήμουνα ακόμα παιδί, μιας και τα πρώτα μου ποιήματα τα έγραψα σε ηλικία εφτά χρονών. Είχε διαισθανθεί, ο κακομοίρης, αλλά δεν είχε προβλέψει τις ταπεινώσεις που θα συνόδευαν την επιτυχία μου».

Αλλά το καθοριστικό πρόσωπο στη ζωή του είναι η γλυκύτατη μητέρα του, μόνιμο αντικείμενο λατρείας, στην οποία θα αφιερώσει μερικούς από τους πιο δυνατούς του στίχους. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε, έστω κι από αυτές τις λίγες ενδείξεις, τα σημάδια ενός τεράστιου οιδιπόδειου συμπλέγματος, του οποίο ο Παζολίνι είχε μια σπάνια όσο και ακραία επίγνωση.

Σπούδασε Ιστορία της Τέχνης και Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια.
Το 1942, ενώ ο πατέρας του βρίσκεται αιχμάλωτος στην Κένυα, ο Πιερ Πάολο με τη μητέρα του και τον αδερφό του καταφεύγουν στο πατρικό της μητέρας του στην Καζάρσα. Προσχωρεί στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας. Τα χρόνια εκείνα, με δικά του έξοδα εκδίδει την ποιητική συλλογή «Ποιήματα στην Καζάρσα», γραμμένα στη διάλεκτο του Φρίουλι. Τον επόμενο χρόνο κάνει τη στρατιωτική του θητεία στο Λιβόρνο, λιποτακτεί μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας και ξαναγυρίζει στην Καζάρσα.

Το 1945 ο αδερφός του Γκουίντο δολοφονείται μαζί με άλλους συντρόφους του της αντάρτικης ομάδας Όζοπο, από Γιουγκοσλάβους αντάρτες. Το περιστατικό παραμένει μια από τις πιο μαύρες σελίδες στην ιστορία της ιταλικής αντίστασης. Το θάνατο του Γκουίντο τον κάνει ακόμα τραγικό το γεγονός ότι σε μια πρώτη φάση κατορθώνει να ξεφύγει πληγωμένος, αλλά προδίνεται, μπλοκάρεται και τελικά σκοτώνεται. Στα έργα του Παζολίνι βρίσκουμε μνήμες, πόνο, οίκτο και πένθος για το θάνατο εκείνο, ενώ ο θάνατος του παλικαριού είναι ένα από τα πιο αγαπημένα και πονεμένα του θέματα στο «Τα παιδιά της ζωής» και στο «Μια ζωή γεμάτη βία», τα δύο μυθιστορήματα που έγραψε σε ρομανέσκο.

Από το 1945 ως το 1949 διδάσκει στο γυμνάσιο του Βαλβασόνε, ενός μικρού χωριού κοντά στην Καζάρσα. Το 1949 κατηγορείται για αποπλάνηση ανηλίκου. Αν και η κατηγορία θα θεωρηθεί ανυπόστατη, το γεγονός θα του στοιχίσει την αποπομπή του τόσο από το σχολείο όσο και από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας

Φεύγει με τη μητέρα του στη Ρώμη κι εκεί, ζει πάρα πολύ δύσκολα χρόνια: «Υπήρξα ένας από αυτούς τους άνεργους που καταλήγουν στην αυτοκτονία» θα πει αργότερα. Οι λαϊκές συνοικίες της περιφέρειας της Ρώμης θα του εμπνεύσουν τα δύο πρώτα του μυθιστορήματα, «Τα παιδιά της ζωής» (1955) και το «Μια βίαιη ζωή» (1959). Παράλληλα εκδίδει τις ποιητικές συλλογές «Οι στάχτες του Γκράμσι» (1957), «Το αηδόνι της καθολικής εκκλησίας» (1958) και «Η θρησκεία του καιρού μας» (1961).

Διευθύνει την επιθεώρηση «Nuovi argomenti», με τον Αλμπέρτο Μοράβια, ο οποίος το θεωρεί, ήδη από το τέλος της δεκαετίας του 1950, ως το σημαντικότερο Ιταλό ποιητή της γενιάς του. Την ίδια εποχή αρχίζει να ασχολείται με τον κινηματογράφο ως σεναριογράφος και συνεργάζεται με τον Μπολονίνι, τον Μπερτολούτσι και τον Ρόσι.

Πέθανε στις 2 Νοεμβρίου 1975 στην παραλία της Όστια, κοντά στη Ρώμη, σε μια θέση χαρακτηριστική των μυθιστορημάτων του. Ο θάνατός του ήταν πολιτική δολοφονία, πιθανώς από φασίστες που ενοχλήθηκαν από την τελευταία του αντιφασιστική ταινία Σαλό ή 120 Μέρες στα Σόδομα.

1

2

3

4 (1)

5 (1)

6 (1)

7