Πολλές φορές οι δυσκολίες στις συντροφικές σχέσεις προέρχονται από την δυσλειτουργική επικοινωνία. Η δυσλειτουργία αυτή πηγάζει από τις ερμηνείες και τις συμβολικές σημασίες που αποδίδει και διαμορφώνει ο ένας/η μία σύντροφος για τον/την άλλον/η και αφορά τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις διαθέσεις, τη συμπεριφορά. Όμως, είναι εφικτό να μπορούμε να “διαβάσουμε” τις σκέψεις, κλπ. του άλλου; Ασφαλώς, όχι! Η ερμηνεία που δίνει ο σύντροφος στις σκέψεις του/της συντρόφου έχει άμεση σχέση με το γενικότερο δικό του σύστημα κωδικών.
Χρειάζεται να μάθουμε να ελέγχουμε όσα πιστεύουμε ότι σκέφτεται, αισθάνεται ή πράττει ο/η σύντροφος μας. Ο απόλυτος τρόπος σκέψης και το διάβασμα της σκέψης του άλλου είναι κάποια από τα στοιχεία που μπορούν να φέρουν ρήξη σε ένα ζευγάρι.
Ας δούμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Επιστρέφω το βράδυ στο σπίτι και μιλάω στη σύντροφό μου για τη δύσκολη ημέρα στη δουλειά, αλλά φαίνεται να είναι απόμακρη και προβληματισμένη και δεν με ακούει. Αμέσως σκέφτομαι ότι θεωρεί όσα λέω βαρετά. Στη συνέχεια, σκέφτομαι ότι αφού με βαριέται, σίγουρα σύντομα θα με χωρίσει. Αν με χωρίσει, θα μείνω μόνος… αμέσως αισθάνομαι έντονη θλίψη και αγανάκτηση και φεύγω από το δωμάτιο.
Εκείνη σκέφτεται ότι νοιάζομαι μόνο για τον εαυτό μου, δεν διακρίνω ότι είναι στεναχωρημένη και ούτε ρωτάω για τη δική της καθημερινότητα. Σκέφτεται ότι με νοιάζει μόνο η δουλειά μου και ότι η σχέση μας απλά καλύπτει την ανασφάλεια τού να είμαι μόνος.
Το γεγονός δεν συζητήθηκε και οι δύο μείναμε θλιμμένοι για όλη την ημέρα. Δυστυχώς μετά από λίγες ημέρες το σκηνικό επαναλήφθηκε.
Από το παράδειγμα φαίνεται ότι “μπορώ” και διαβάζω τη σκέψη της συντρόφου μου, ότι δηλαδή η στάση της, με το να είναι απόμακρη, δηλώνει ότι με βαριέται. Δεν έλεγξα, όμως, αν αυτό είναι αληθές, δεν τη ρώτησα, παρά μόνο αφοσιώθηκα στις σκέψεις μου και αντέδρασα σύμφωνα με ό,τι μου υπαγόρευαν, φανερώνοντας έναν γενικότερο κανόνα για το δικό μου σύστημα κωδικών και μία βαθιά πεποίθηση: όποια σύντροφος δεν με προσέχει όταν μιλάω, σημαίνει ότι με βαριέται και στο τέλος θα με εγκαταλείψει.
Η σύντροφος μου απορροφημένη κι εκείνη από τη στεναχώρια της, δεν μπορούσε να με προσέξει όταν μιλούσα και ούτε τελευταία επεσήμανε ότι είμαι απορροφημένος με τη δουλειά. Θεώρησε ότι διατηρώ τη σχέση μόνο και μόνο για να μην είμαι μόνος. Ωστόσο, δεν πρόλαβε να μου πει γιατί είναι στεναχωρημένη, καθώς έφυγα. Επίσης, φαίνεται ότι θεωρεί γενικά ότι όποιος σύντροφος δεν τη ρωτά για τη καθημερινότητά της σημαίνει ότι είναι μαζί της συγκαταβατικά.
Και οι δύο αποδώσαμε ερμηνείες και συμβολικές σημασίες στις σκέψεις και τη συμπεριφορά του άλλου. Δεν ελέγξαμε εάν όσα πιστεύουμε είναι αληθή και θεωρήσαμε ότι μπορούμε να διακρίνουμε τις σκέψεις του άλλου. Δε συζητήσαμε! Δεν κατάφερα να μάθω ότι η μητέρα της αντιμετωπίζει πιθανότατα ένα σοβαρό παθολογικό πρόβλημα και ούτε εκείνη έμαθε ότι είναι πολύ πιθανό τον επόμενο μήνα να πάρω προαγωγή, για αυτό και ο πολύς φόρτος εργασίας το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Μαθαίνουμε να ελέγχουμε όσα πιστεύουμε ότι σκέφτεται, αισθάνεται ή πράττει ο/η σύντροφος μας. Ο απόλυτος τρόπος σκέψης και το διάβασμα της σκέψης του άλλου είναι κάποια από τα στοιχεία που μπορούν να φέρουν ρήξη σε ένα ζευγάρι. Για αυτό, προσπαθούμε να μην αφήνουμε τις σκέψεις μας να κάνουν άλματα, φτάνοντας αστραπιαία από το Α στο Ω. Μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας και να μην αφήνουμε να διογκώνονται. Εκφραζόμαστε και συζητάμε με τον/την σύντροφό μας σχετικά με την καθημερινότητά μας, την εργασία μας και τη σχέση μας, συμβάλλοντας σε μία πιο ειλικρινή και αυθεντική συνύπαρξη.
