Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία, ναι. Αλλά μερικές φορές θέλει και μερικά απλά, μικρά καθημερινά πράγματα. Όπως τα παρακάτω.
-
Διάλεξε προσεκτικά τις δεσμεύσεις σου. Μη νιώθεις υποχρεωμένος να λες «ναι» στα πάντα, στους φίλους, στους συνεργάτες, στους συγγενείς, στους
συναδέλφους. Υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους θέλεις –και αξίζει– να δίνεις το 100% σου. Κι αυτοί οι άνθρωποι είναι λίγοι. Ό,τι σου ζητούν οι υπόλοιποι, να το αξιολογείς κατά περίπτωση.
-
Μάθε να λες «όχι». Κλισέ, αλλά πρέπει. Μην απολογείσαι, και μην ψάχνεις δικαιολογίες αν δεν έχεις, για παράδειγμα, όρεξη να βγεις. Μπορείς μια χαρά να πεις «δεν έχω πολλή όρεξη σήμερα, να το κανονίσουμε ένα άλλο βράδυ μέσα στη βδομάδα;». Κανείς δεν πρόκειται να παρεξηγηθεί, αν φροντίσεις να κάνεις ξεκάθαρο πως δεν είναι ότι δεν θέλεις να τον δεις (εξ ου και αντιπροτείνεις ένα άλλο βράδυ) είναι ότι δεν θέλεις να το κάνεις σήμερα.
-
Μην πιέζεις υπερβολικά τον εαυτό σου. Δε λέμε να παρατάς τα πάντα και να πηγαίνεις για οκτάωρους καφέδες όταν η δουλειά σου πέφτει πολλή, ή όταν τα deadlines κρέμονται απειλητικά από πάνω σου. Όλοι, όμως, έχουμε τις τεμπέλικες μέρες μας. Δεν πειράζει αν δεν είσαι ο υπάλληλος του μήνα 365 μέρες τον χρόνο. Ούτε αν τα πιάτα μείνουν άπλυτα στον νεροχύτη επειδή ξενύχτησες ένα βράδυ με μια καινούρια σκαλωματική σειρά. Ίσα ίσα, οι έρευνες λένε πως λίγη τεμπελιά πού και πού είναι δημιουργική –θα ανακάμψεις δριμύτερος.
-
Μην προγραμματίζεις τα πάντα. Άσε μερικά βράδια την εβδομάδα κενά, για να κάνεις κάτι αυθόρμητο, χωρίς πρόγραμμα. Κάνε κάτι μετά τη δουλειά που δεν το είχες κανονίσει –αν ετοιμαζόσουν να σχολιάσεις κάτι στα πλαίσια του «ναι, και πού θα βρω παρέα τελευταία στιγμή;», να σε ενημερώσουμε ότι πρώτον το ίδιο μπορεί να σκέφτεται και εκείνος ο φίλος που έχετε αιώνες να τα πείτε, ή ο συνάδελφος που φεύγετε μαζί κάθε βράδυ από τη δουλειά, και δεύτερον ότι μπορείς μια χαρά να πας, πχ, ένα σινεμά μόνος σου.
-
Μην κρατάς σχέσεις στη ζωή σου από συνήθεια. Αυτό το “for old time’s sake” είναι μεγάλη παγίδα, στην οποία έχουμε πιαστεί σχεδόν όλοι τουλάχιστον μία φορά στη ζωή μας. Μην αισθάνεσαι υποχρεωμένος απέναντι σε έναν άνθρωπο επειδή κάποτε είχε ξεχωριστή θέση στη ζωή σου. Οι άνθρωποι αλλάζουμε καθώς ο χρόνος περνά, και οι σχέσεις (ναι, ακόμα και οι φιλικές) καμιά φορά τελειώνουν. Μην προσπαθείς με νύχια και με δόντια να τις συντηρήσεις, πιστεύοντας ότι αλλιώς θα διαταράξεις την συμπαντική ισορροπία. Άσε τον άλλον να πάρει τον δρόμο του, και πάρε κι εσύ τον δικό σου. Μπορεί κάπου, κάπως, κάποτε να ξανασυναντηθείτε –επειδή θα το θέλετε, όχι επειδή έτσι θα πρέπει.
-
Μην βασανίζεστε με πράγματα που δεν αλλάζουν: Οι σοφοί όσο και χιουμορίστες κινέζοι φιλόσοφοι λένε ότι για δύο πράγματα δεν χρειάζεται να ανησυχείς: Γι’ αυτά που μπορείς να διορθώσεις, και γι’ αυτά που δεν μπορείς να διορθώσεις. Αυτά τα δεύτερα μπορούν να γίνουν πολύ ύπουλα για την ψυχοσύνθεσή σας. Όσο γρηγορότερα αναγνωρίσετε μια κατάσταση ως παγιωμένη και αδιόρθωτη τόσο συντομότερα θα σταματήσετε να προσπαθείτε να τη διορθώσετε (το κοινωνικά αποδεκτό ισοδύναμο του παίρνω φόρα και κουτουλάω τον τοίχο, οπισθοχωρώ και επαναλαμβάνω) και τόσο γρηγορότερα θα δείτε την καθημερινότητά σας να βελτιώνεται δραματικά.
-
Μάθετε να λέτε όχι: Και να ζητάτε βοήθεια όταν τη χρειάζεστε. Δεν θα σας αγαπήσουν περισσότερο οι φίλοι σας αν δεχτείτε να τους κάνετε babysitting την ώρα που έχετε τρία project να τρέχουν, ούτε θα εκτιμήσει το αφεντικό σας την έξτρα δουλειά που φορτωθήκατε επειδή ένας συνάδελφος είχε κανονίσει ραντεβού με τη γυναίκα των ονείρων του. Δε λέμε να μην κάνετε την καλή σας πράξη αν ο χρόνος και η διάθεσή σας το επιτρέπουν, απλά να μάθετε να αναγνωρίζετε πότε ο χρόνος και η διάθεσή σας το επιτρέπουν και πότε όχι.
-
Ξεκολλήστε από τα social media: Έρευνες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τώρα τελευταία κάνουν λόγο για αυξανόμενα κρούσματα κατάθλιψης, που βρίσκονται σε ευθεία αναλογία με την υπερβολική χρήση των social media. Αν έχει τύχει να παρατηρήσετε τη διάθεσή σας όταν κάνετε log out μετά από έναν τρίωρο μαραθώνιο στο Facebook λίγο πριν πέσετε για ύπνο, και ενώ είχατε γυρίσει σπίτι αποφασισμένοι να μαγειρέψετε/ διαβάσετε βιβλία/ τηλεφωνήσετε σε φίλους, μπορείτε σίγουρα να ταυτιστείτε. Πέραν των ψυχολογικών επιπτώσεων, βέβαια, τα social media έχουν και την τάση να «ροκανίζουν» χρόνο από τη δουλειά και να μην σας αφήνουν να συγκεντρωθείτε (ένα notification του Facebook αναβοσβήνει κάθε τέταρτη γραμμή καθώς γράφεται αυτό εδώ το κείμενο, πιστέψτε μας, το ξέρουμε από πρώτο χέρι).
-
Μην ακολουθείτε κάθε μέρα την ίδια διαδρομή: Ένας από τους μεγαλύτερους εχθρούς του μυαλού σας είναι η ρουτίνα, κι ένας πολύ εύκολος τρόπος να πείσετε τον εγκέφαλό σας ότι έχει παγιδευτεί σε ρουτίνα είναι να του επιβάλλετε τις ίδιες εικόνες κάθε πρωί, στη διαδρομή για τη δουλειά ή τη σχολή. Βρείτε έστω δύο διαφορετικές διαδρομές τις οποίες θα εναλλάσσετε μεταξύ τους, ή ακόμα καλύτερα αν έχετε τη δυνατότητα δοκιμάστε να φεύγετε και να επιστρέφετε στο σπίτι με διάφορους τρόπους –π.χ. με το αυτοκίνητο μία μέρα, με το ποδήλατο την άλλη, με τα πόδια αν μένετε σχετικά κοντά στη δουλειά την επόμενη και πάει λέγοντας.