Ακριβής μετάφραση της κάπως αστείας αυτής λέξης δεν υπάρχει- αν φαίνεται να συνδέεται με την αγγλική λέξη hug δηλαδή αγκαλιά. Το βαθύτερο νόημα της λέξης «hygge» (προφέρεται hoo-gah) σχετίζεται με την αγκαλιά, την θαλπωρή και την ζεστασιά. Στην πραγματικότητα το hygge είναι μια κατάσταση. Είναι κατά κάποιο τρόπο η δανέζικη αντίληψη της ζεστασιάς, του αναπαυτικού, του ασφαλούς, του άνετου, χαλαρού, απολαυστικού και είναι μια κατάσταση στην οποία επιδιώκουν να βρίσκονται όσο πιο συχνά βρίσκονται οι κάτοικοι της Δανίας.
«Αποφάσισα να είμαι ευτυχισμένος, επειδή κάνει καλό στην υγεία»
-Βολταίρος
Πρακτικά έχει να κάνει με το να είμαστε ανοιχτοί και διαθέσιμοι να απολαύσουμε πράγματα. Είτε αυτό είναι ένα κέικ, χρόνος με φίλους και μέλη της οικογένειας και σίγουρα δεν έχει να κάνει με αγχωμένους ανθρώπους που δεν μπορούν να χαλαρώσουν και τσεκάρουν το mail της δουλειάς τους κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Ουσιαστικά εστιάζει στις μικρές απολαύσεις της ζωής που είναι προσιτές σε όλους μας αλλά συχνά τις αφήνουμε να μας προσπεράσουν.
Για παράδειγμα μια στιγμή hygge είναι αυτή που απολαμβάνουμε μια κούπα καφέ, κακάο ή τσαγιού στη ζεστασιά του σπιτιού μας, ή τρώμε παγωτό σε ένα μαγαζί, η έξοδος με φίλους για φαγητό, το διάβασμα των κυριακάτικων εφημερίδων σε μια αναπαυτική πολυθρόνα. Οτιδήποτε που μας «γεμίζει» και μας φέρνει ευφορία και δεν σχετίζεται με πηγές άγχους.
Ειδικά ο χρόνος που περνάμε με τους αγαπημένους μας είναι ο ίδιος πυρήνας του hygge και αποτελεί προτεραιότητα σε όσους ακολουθούν αυτό τον τρόπο ζωής. Για παράδειγμα δεν είναι καθόλου hygge να μιλάς κάποιος στο τηλέφωνο με έναν φίλο και παράλληλα να κάνει δουλειές στο σπίτι. Προτεραιότητα είναι να αφιερώσεις όλη σου την προσοχή στον φίλο σου. Ή στη hygge «φιλοσοφία» δεν πρέπει ποτέ να νιώθει κάποιος ενοχές επειδή κάθετε στον καναπέ και βλέπει τηλεόραση, σκεπτόμενος πως θα έπρεπε να κάνει «κάτι». «Ήδη κάνεις κάτι. Κάνεις hygge-ing», λέει η Emily Robertson που έχει αναλάβει τη δημοσίευση του βιβλίου του Meik Wiking από τον εκδοτικό οίκο Penguin.
Η καλύτερη εξήγηση του hygge είναι: η απουσία οτιδήποτε ενοχλητικού ή οτιδήποτε προκαλεί μεγάλη συναισθηματική φόρτιση
Σύμφωνα με το World Happiness Report του ΟΗΕ για το 2017, οι Δανοί είναι μέσα στους τρεις πρώτους λαούς με το υψηλότερο επίπεδο ζωής και είναι από τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους. Μήπως τελικά είναι η αντιμετώπιση τους απέναντι στη ζωή, που βελτιώνει την ικανοποίηση που αντλούν από αυτήν;
Οι Δανοί φαίνεται ότι χαίρονται την κάθε στιγμή με αυτά που έχουν, απολαμβάνοντας και αξιοποιώντας το περιβάλλον -π.χ. ευχάριστη διακόσμηση του σπιτιού, που αποπνέει αίσθημα θαλπωρής- στο οποίο περνάνε τον περισσότερο χρόνο της ημέρας. Το σπίτι τους είναι το προσωπικό τους «καταφύγιο», όπου ενισχύονται οι ανθρώπινοι δεσμοί, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με ένα φιλικό γεύμα.
«Η γη είναι γεμάτη από όμορφα πράγματα»
-Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον
Για μια χώρα πανέμορφη όπως η Ελλάδα, όπου το κλίμα σε προδιαθέτει θετικά, φανταστείτε πόσο διαφορετική θα ήταν η ημέρα σας, εάν χαρείτε την κάθε στιγμή με τους πόρους που έχετε στην διάθεση σας -π.χ. μια χαλαρή βόλτα στη γειτονιά, στην παράλια, στο βουνό με την παρέα σας ή με τον σκύλο σας, ακόμα και μόνος να αφεθείτε στην ομορφιά της στιγμής, αποβάλλοντας όλες τις αρνητικές σκέψεις.
Δυστυχώς, οι απαιτήσεις της ζωής δεν αφήνουν τον άνθρωπο να απολαύσει ούτε μια ταινία, καθώς η πίεση ότι πρέπει να κάνει κάτι εποικοδομητικό, τον εμποδίζει να επανατροφοδοτήσει τις μπαταρίες του, καθώς δεν απολαμβάνει την στιγμή. Ο χρόνος κυλάει γρήγορα μέσα στις υποχρεώσεις και η ζωή μας προσπερνά, όταν το άγχος κυριεύει ακόμα και τις μικρές απολαύσεις, όπως π.χ. ένα ποτήρι κρασί ή μια ζεστή σοκολάτα στον καναπέ με τον/την σύντροφό σας, μπροστά στο αναμμένο τζάκι, ένα χειμωνιάτικο δειλινό.
Η ευτυχία κρύβεται στα απλά και καθημερινά πράγματα. Το εγώ εξελίσσεται μέσα από το εμείς
Συνεπώς, για να μπορέσει κάποιος να ευτυχήσει, θα πρέπει να είναι διαθέσιμος να το κάνει και να εστιάζει στην στιγμή. Το μυστικό των Δανών, που κρύβεται πίσω από αυτή την γεμάτη νόημα λέξη, είναι να απολαμβάνετε τις στιγμές της καθημερινότητας και να δημιουργείτε ένα κλίμα θαλπωρής και ζεστασιάς στο «καταφύγιό» σας, στο σπίτι σας, δίνοντας προτεραιότητα στους ανθρωπινούς δεσμούς.
Η αληθινή ευτυχία είναι να χαίρεσαι τις στιγμές και να ζεις για το παρόν, δίχως μονάχα να αναπολείς το παρελθόν…
Έλσα Μπάρδα Κλινική Ψυχολόγος και Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς