Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν, ότι ένα εγωϊστικό άτομο είναι αρκετό για να καταστρέψει τη σχέση. Αλλά όλοι μας είμαστε εγωιστές σε κάποιο βαθμό. Το είδος του εγωισμού που καταστρέφει τις σχέσεις, είναι αυτό που συχνά αγνοεί τις ανάγκες, τα θέλω και τις επιθυμίες του άλλου. Αυτό που δημιουργεί ένα ανθυγιεινό και ανυπόφορο περιβάλλον στη σχέση και οδηγεί στο τέλος της, είναι το σύστημα των πεποιθήσεων του συντρόφου που πληγώνει τον άλλον.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν δύο άνθρωποι μαζί να καταστρέψουν μια σχέση, αλλά αυτό εξαρτάται από τις επιλογές που κάνει κάθε άτομο σε σχέση με το σύντροφό του.
Όλοι έχουν επιλογές
Ένας σύντροφος είναι αρκετός για να κάνει μονομερείς επιλογές και να καταστρέψει τη σχέση του. Όταν ο αδικημένος σύντροφος αντιδρά με τον ίδιο τρόπο (καθρέφτισμα) αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μία συντονισμένη προσπάθεια να καταστραφεί η σχέση; Είναι και οι δύο σύντροφοι εξίσου ένοχοι;
Οι θεραπευτές ζεύγους έχουν συνήθως μία προσέγγιση, ότι και τα δύο μέρη στη συνεδρία ζεύγους είναι υπεύθυνα να «διορθώσουν το πρόβλημα». Αυτό μπορεί να είναι επιβλαβές, στην περίπτωση που μόνο ο ένας από τους δύο συντρόφους προκαλεί το πρόβλημα. Με κάποιο τρόπο, ο σύντροφος που διαπράττει το λάθος «τη γλυτώνει», έστω και μερικώς. Αυτή η έννοια θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την μετατόπιση της ευθύνης, όπου ο πραγματικός υπαίτιος βρίσκει την ευκαιρία να ρίξει το φταίξιμο στον σύντροφο που είναι αθώος.
Ουσιαστικά, ο θεραπευτής γίνεται ένα εργαλείο στα χέρια του φταίχτη για να καταστρέψει περισσότερο την σχέση του. Αυτό δεν βοηθάει με κανένα τρόπο την σχέση να θεραπευτεί και να αναπτυχθεί.
Ακολουθούν κάποια παραδείγματα που ο ένας σύντροφος κάνει και μπορεί να καταστρέψει τη σχέση του:
- Απαξιώνει τον/την σύντροφό του
- Απατά τον/την σύντροφό του
- Συνηθίζει να λέει ψέματα στον/στην σύντροφό του
- Δεν ενδιαφέρεται για τα συναισθήματα του/της συντρόφου του
- Έχει διπλή ζωή
- Είναι εθισμένος/η σε ουσίες, πορνογραφία, τυχερά παιχνίδια, κλπ
- Κακοποιεί τον/την σύντροφο φυσικά ή συναισθηματικά, λεκτικά, οικονομικά, σεξουαλικά, κλπ
- Δεν απολογείται ποτέ
Ακολουθεί μια λίστα με πράγματα που κάνει ένας σύντροφος και που δεν μπορεί να ενοχοποιηθεί για τη διάλυση της σχέσης του:
- Παλεύει με μια ψυχική ασθένεια όπως η κατάθλιψη, το άγχος, η διπολική διαταραχή, η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, κλπ
- Συνηθίζει να είναι ακατάστατος/η
- Κάνει λάθη
- Δεν είναι καλός/ή στο μαγείρεμα, στο καθάρισμα και την οργάνωση του σπιτιού ή δεν έχει οργανωτικές ικανότητες
- Έχει θέματα σχετικά με την εμφάνιση ή την ελκυστικότητα του
- Δεν μπορεί να προσανατολιστεί
- Παίρνει ή χάνει βάρος
- Ξεχνάει ή είναι αφηρημένος/η (χωρίς να έχει χειριστικά κίνητρα)
Υπάρχουν κι άλλα, αλλά καταλαβαίνετε το νόημα. Ποια είναι η κύρια διαφορά που υπάρχει σε αυτές τις δύο λίστες; Μπορείτε να την εντοπίσετε; Υπάρχει μια σαφής διαφορά μεταξύ του τύπου των χαρακτηριστικών των συντρόφων που καταστρέφουν μια σχέση και αυτών που δεν την καταστρέφουν. Είναι θέμα χαρακτήρα.
Τα θέματα χαρακτήρα είναι εκείνα που επηρεάζουν το πώς συνδεόμαστε συναισθηματικά με τους άλλους.
Οι άνθρωποι που δεν διαθέτουν ενσυναίσθηση και ακεραιότητα, γίνονται κακοί σύντροφοι. Δεν έχουν την ωριμότητα και την συμπόνοια για να διατηρήσουν μακροχρόνιες και υγιείς σχέσεις. Είναι ανίκανοι να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων, γεγονός που αποτελεί ένα βασικό συστατικό για την ανάπτυξη της θετικής σύνδεσης.
Δεν είναι δική μας ευθύνη να αλλάξουμε τον χαρακτήρα του συντρόφου μας. Ο χαρακτήρας είναι ένα προσωπικό χαρακτηριστικό, αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου και αποτελείται από τις αξίες, τα πιστεύω και τις συμπεριφορά ενός ανθρώπου απέναντι στον εαυτό του και τους άλλους.
Η θεραπεία ζεύγους δεν διορθώνει τα ελαττώματα του χαρακτήρα. Ο καλύτερος τύπος θεραπείας για ανθρώπους με προβλήματα χαρακτήρα, είναι η προσωπική θεραπεία, με πιο εξειδικευμένη προσέγγιση τη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία. Γιατί; Επειδή το άτομο που έχει το πρόβλημα, χρειάζεται να αλλάξει τις πεποιθήσεις (γνωστικές λειτουργίες του) και συμπεριφορές του (συμπεριλαμβανομένου και του τρόπου αντιμετώπισης). Αυτό δεν σημαίνει ότι η ψυχοδυναμική θεραπεία δεν μπορεί επίσης να βοηθήσει, αλλά δεν μπορεί να είναι η μόνη προσέγγιση για να βοηθηθεί κάποιο άτομο που έχει προβλήματα χαρακτήρα.
Όμως, απλά επειδή η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία είναι η καλύτερη προσέγγιση σε αυτή την περίπτωση, αυτό δεν σημαίνει ότι το άτομο θα την εφαρμόσει στη ζωή του. Εξάλλου, μέρος του προβλήματος είναι ότι το άτομο κατά πάσα πιθανότητα πιστεύει ότι δεν έχει κάποιο πρόβλημα. Επιπλέον, η αλλαγή απαιτεί προσπάθεια και αυτοπειθαρχία, γνωρίσματα που συχνά στερούνται τα άτομα με προβλήματα χαρακτήρα.
Αν είστε αυτός που «δεν έχει διαπράξει το λάθος» ή αλλιώς ο «αθώος» σύντροφος, τι θα πρέπει να κάνετε σε αυτήν την κατάσταση; Η καλύτερη συμβουλή που έχω να σας δώσω, είναι να δουλέψετε τα παρακάτω:
- • Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι δεν ευθύνεστε εσείς για αυτό που συμβαίνει
- • Φροντίστε τον εαυτό σας και την προσωπική σας εξέλιξη
- • Να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας και να αξιολογείτε τη δική σας συνεισφορά στα προβλήματα που υπάρχουν στη σχέση σας
- • Θέστε ισχυρά όρια
- • Απαιτήστε σεβασμό
- • Να είστε ειλικρινείς και να διατηρήσετε τη ακεραιότητά σας
- • Συναναστραφείτε με υποστηρικτικούς ανθρώπους
Ναι, κάποιες φορές ένα άτομο είναι αρκετό για να καταστραφεί η σχέση. Όχι, δεν φταίτε εσείς, από τη στιγμή που δεν είστε εσείς αυτό το άτομο. Μόνο και μόνο επειδή, άλλοι άνθρωποι έχουν χειραγωγηθεί από τον σύντροφό τους που τους έχει πληγώσει ή σας μιλούν με βάση τις προσωπικές τους εμπειρίες, το να πιστεύετε ότι με κάποιο τρόπο «βγάλατε τον πραγματικό εαυτό σας», δεν σημαίνει ότι προκαλέσατε ή συνεισφέρατε στην άσχημη συμπεριφορά κάποιου άλλου ανθρώπου.
Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε, είναι να αποδεχτείτε την πραγματικότητα και να αναλάβετε την ευθύνη για τις δικές σας επιλογές και συμπεριφορές.
