Μερικοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι ποτέ δεν ξεχνάνε ένα πρόσωπο. Τώρα, μια νέα επιστημονική έρευνα ψυχολόγων από το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ έρχεται να επιβεβαιώσει, για πρώτη φορά, ότι υπάρχει όντως μια ομάδα ανθρώπων, με ξεχωριστή ικανότητα να αναγνωρίζουν, ακόμα και πολλά χρόνια μετά, κάποιον που απλώς συνάντησαν κάποτε, τυχαία και περιστασιακά.
Η νέα μελέτη διαπίστωσε ότι η ικανότητα αναγνώρισης προσώπων διαφέρει σημαντικά μεταξύ των ανθρώπων. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι μέχρι 2% του πληθυσμού εμφανίζουν «τύφλωση» ή προσωποαγνωσία, δηλαδή πλήρη ή μεγάλη αδυναμία συγκράτησης και αναγνώρισης προσώπων. Η νέα έρευνα απέδειξε ότι ισχύει επίσης το ακριβώς αντίθετο, δηλαδή μια ομάδα ανθρώπων εμφανίζουν μοναδική ικανότητα αναγνώρισης προσώπων.
Η έρευνα, που έγινε από ψυχολόγους του Χάρβαρντ υπό τον Ρίτσαρντ Ράσελ, σε συνεργασία με ερευνητές του University College του Λονδίνου, δημοσιεύτηκε στο ψυχολογικό περιοδικό “Psychonomic Bulletin & Review”, σύμφωνα με την ηλεκτρονική υπηρεσία Live Science.
H νέα μελέτη δείχνει πλέον πως οι άνθρωποι του πλανήτη μπορούν να κατανεμηθούν σε ένα πλήρες φάσμα ικανοτήτων, όπου στο ένα άκρο είναι όσοι εμφανίζουν προσωποαγνωσία και στο άλλο όσοι έχουν σούπερ-ικανότητα αναγνώρισης, με τους υπόλοιπους κάπου στη μέση.
Όσοι βρίσκονται στο πάνω μέρος της κλίμακας, βρίσκονται στην (άλλοτε ευχάριστη και άλλοτε δυσάρεστη) θέση να αναγνωρίζουν πολύ συχνά πρόσωπα άλλων ανθρώπων, οι οποίοι όμως δεν μπορούν να τους αναγνωρίσουν και αυτοί. Γι’ αυτό, όσοι έχουν την σούπερ-ικανότητα αναγνώρισης, συχνά φτάνουν στο σημείο να προσποιούνται ότι δεν θυμούνται κάποιον, προκειμένου να αποφύγουν να εμφανιστούν ότι αποδίδουν υπερβολικά μεγάλη σημασία σε μια περιστασιακή συνάντηση κάποτε στο παρελθόν.
Τέτοιοι άνθρωποι, για παράδειγμα, μπορούν να θυμούνται κάποιον με τον οποίον ψώνιζαν μαζί σε ένα κατάστημα πριν μήνες, ακόμα και αν ποτέ δεν μίλησαν μαζί του. Ή μπορούν να θυμηθούν κάποιον που είδαν στο δρόμο να περνάει δίπλα τους, χωρίς να μιλήσουν, και ο οποίος πριν πολλά χρόνια απλώς τους είχε σερβίρει σε ένα εστιατόριο σε μια άλλη πόλη.
Μάλιστα αυτή η εντυπωσιακή ικανότητα αναγνώρισης ισχύει ακόμα και όταν το άλλο πρόσωπο έχει εξωτερικές αλλαγές πλέον, λόγω γήρανσης ή διαφορετικού χρώματος μαλλιών κλπ.
Η διαπίστωση ότι οι άνθρωποι εμφανίζουν τόσο μεγάλες διαφορές στην αναγνώριση προσώπων, μεταξύ άλλων, έχει συνέπειες για την αξιοπιστία των μαρτύρων σε διάφορες αστυνομικές ανακρίσεις και δικαστικές υποθέσεις.
Μια προηγούμενη επιστημονική έρευνα είχε διαπιστώσει επίσης ότι οι άνθρωποι από διαφορετικούς πολιτισμούς έχουν και διαφορετικές ικανότητες αναγνώρισης προσώπων, καθώς οι μεν Δυτικοί επικεντρώνουν την προσοχή τους κυρίως σε επιμέρους χαρακτηριστικά του προσώπου, ενώ οι Ασιάτες διαμορφώνουν μια πιο συνολική εικόνα του προσώπου του άλλου, με βάση τη συσχέτιση των επιμέρους χαρακτηριστικών μεταξύ τους.