Υπάρχει μία λέξη, δανεισμένη από τη γερμανική γλώσσα, για την ικανοποίηση που παίρνουμε κάποτε από τα βάσανα και τις απογοητεύσεις των άλλων: “schadenfreude” (χαιρεκακία). H άλλη όψη αυτής της αρχής είναι ένα πολύ συγκεκριμένο είδος ζήλιας: το να μας στενοχωρεί η καλοτυχία των άλλων. H ζήλια είναι ένα άσχημο συναίσθημα κι ένας ακόμη πιο άσχημος τρόπος ζωής και δεν γίνεται καθόλου καλύτερη όταν προσπαθείτε να την ιδεολογικοποιήσετε (ισχυριζόμενοι, για παράδειγμα, ότι αυτό που σας ενοχλεί είναι η κοινωνική αδικία). Δυστυχώς, είναι συνηθισμένο για το ανθρώπινο είδος, όχι μόνο να ποθεί κανείς τη γυναίκα του γείτονα (το θέτω υπό την καθαρά… βιβλική έννοια), αλλά και να ενοχλείται και να οργίζεται αν ο γείτονας έχει μία πραγματικά όμορφη γυναίκα.
Τι όμως θα κερδίσω αν ζηλέψω την επιτυχία του άλλου; Πρώτα απ’ όλα, δεν είχε κανένα νόημα. Τι θα μου προσφέρει το να στενοχωριέμαι για την επιτυχία κάποιου άλλου; Είναι άλλο πράγμα να νιώθει κάποιος πεσμένος για μία δική του αποτυχία (παρόλο που δεν πρέπει να κολλάμε στις αποτυχίες μας) και εντελώς άλλο να κυλιόμαστε στην αυτολΰπηση εξαιτίας της επιτυχίας ενός άλλου. Αυτό το τελευταίο είναι εντελώς ανόητο.
H αρνητική αυτή στάση ούτε αλλάζει την δική μας θέση ούτε του άλλου την επιτυχία. Το μόνο που κάνει είναι να μας χαλά τη διάθεση και να καταστρέφει τη μέρα μας κάνοντας μας να νιώθουμε πικρία. Αλλά η πικρία έχει το διπλό μειονέκτημα πως είναι συγχρόνως ένα άσχημο συναίσθημα και ότι στρέφεται εναντίον του ίδιου που την τρέφει μέσα του. Θέλουμε, λοιπόν στ’ αλήθεια, να είμαστε αυτό το είδος του ανθρώπου; Χειρότερα ακόμη, αυτό θα μπορούσε να μας γίνει και συνήθεια, αφού δεν υπάρχει περίπτωση να μη συναντάμε συνεχώς στη ζωή μας ανθρώπους που γνωρίζουν μεγαλύτερη επιτυχία από ό,τι εμείς.
Αργά ή γρήγορα, θα πρέπει να αντιμετωπίσετε το γεγονός ότι κάποιος, ίσως ο αδερφός σας ο ίδιος, ίσως ένας φίλος ή ένας απλός γνωστός θα σημειώσει μία επιτυχία που εσείς δεν θα σημειώσετε* θα αποφοιτήσει με καλύτερο βαθμό, θα περάσει σε καλύτερη σχολή, θα κάνει έναν πιο πετυχημένο γάμο, θα βρει καλύτερη δουλειά, θα αγοράσει πιο ωραίο σπίτι ή μεγαλύτερο αυτοκίνητο… H αντίδραση σας απέναντι σε όλα αυτά δεν θα έχει βέβαια την πραγματική επίδραση πάνω στην επιτυχία και την καλή τύχη του άλλου, όμως θα είναι καθοριστική όσον αφορά στο τι είδους άνθρωπος θα γίνετε.
Το να αποφασίσετε να μην αφήνετε την επιτυχία των άλλων να σας επηρεάζει αρνητικά, σημαίνει ότι θα έχετε ένα πρόβλημα λιγότερο να κουβαλάτε στη ζωή σας* κι όπως ακριβώς θα συμβεί αν πάρετε την απόφαση να μη γίνετε μέλος της λέσχης των μυγιάγγιχτων γκρινιάρηδων, έτσι κι αυτή η απόφαση θα είναι λυτρωτική για εσάς. Οι άνθρωποι με τα μικρά πικρά χαμογελάκια και τα σφιγμένα χείλη που κρύβουν στα σωθικά τους όλη τη μνησικακία του κόσμου αποτελούν ένα κλαμπ στο οποίο, όχι, δεν επιθυμείτε να συμμετάσχετε.
Κι αυτό είναι κάτι που επίσης πρέπει να προσέξετε όταν επιλέγετε τους φίλους σας. Αν, ανάμεσα στους φίλους σας, υπάρχουν κάποιοι που φέρουν βαρέως τις επιτυχίες σας, πρέπει να αναγνωρίσετε το πρόδηλο αυτό γεγονός: δεν είναι πραγματικοί σας φίλοι, με καμία έννοια της λέξης.
Βασισμένο σε ένα “μάθημα ζωής” από το βιβλίο του Charles Sykes “50 μαθήματα ζωής”