Οι θρησκευτικές και πνευματικές εμπειρίες έχουν βαθιές επιπτώσεις σε πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Μια νέα μελέτη από μια ομάδα νευροεπιστημόνων δείχνει ότι αυτό που αισθάνονται προκαλείται από την ενεργοποίηση κυκλωμάτων ανταμοιβής του εγκεφάλου, που ελέγχουν την ικανότητά μας να αισθανόμαστε ευχαρίστηση. Είναι το μέρος του εγκεφάλου που σχετίζεται με το σεξ, τα ναρκωτικά, τη μουσική καθώς και την αγάπη.

Τα ενεργά τμήματα του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια θρησκευτικών εμπειριών από τους συμμετέχοντες στη μελέτη

«Μόλις αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε πώς ο εγκέφαλος συμμετέχει σε εμπειρίες, που οι πιστοί ερμηνεύουν ως πνευματική, θεϊκή ή υπερβατική εμπειρία», δήλωσε ο νευροακτινολόγος Jeff Anderson, από την Ιατρική Σχολή της Γιούτα. “Κατά τα τελευταία χρόνια, οι τεχνολογίες απεικόνισης του εγκεφάλου έχουν ωριμάσει κάνοντας μας έτσι να προσεγγίζουμε ζητήματα που μας έχουν απασχολήσει εδώ και χιλιετίες.”

Για να καταλάβουν πώς ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τα πνευματικά συναισθήματα, οι επιστήμονες εστίασαν την προσοχή τους σε μια ομάδα 19 φιλόθρησκων Μορμόνων (12 άνδρες και 7 γυναίκες – που όλοι ήταν πρώην ιεραπόστολοι). Οι ερευνητές ανάγκασαν αυτά τα άτομα ηλικίας από 20 έως 30 ετών, να “αισθανθούν το Πνεύμα,” μια σημαντική έννοια στην πίστη των Μορμόνων, ενώ συγχρόνως εκτελούσαν απεικόνιση μαγνητικού πυρηνικού συντονισμού fMRI στους εγκεφάλους τους.

Για να προκαλέσουν πνευματικά συναισθήματα, οι επιστήμονες έδειξαν βίντεο με θέματα από την εκκλησία των Μορμόνων, αποσπάσματα από ομιλίες Μορμόνων και άλλους θρησκευτικούς ηγέτες, και έπρεπε να διαβάσουν γνωστά αποσπάσματα από το Βιβλίο των Μορμόνων.

“Όταν οι συμμετέχοντες Μορμόνοι πήραν εντολή να σκεφτούν τον Παράδεισο, ότι είναι εκεί με τις οικογένειές τους μέσα στην αιωνιότητα, κι ότι είχαν μια ουράνια ανταμοιβή, τότε ο εγκέφαλος καθώς και τα φυσικά σώματά τους αποκρίθηκαν,” είπε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Michael Ferguson.

Πράγματι, καθώς οι συμμετέχοντες είχαν πνευματικές εμπειρίες, που το περιγράφουν σαν ένα  αίσθημα ειρηνικό, ζεστό, ακόμα και συγκινητικό μέχρι δακρύων, αυτοί ανέπνεαν πιο βαθιά και η καρδιά τους χτυπούσε πιο γρήγορα. Αυτές οι φυσικές επιδράσεις ήταν παρατηρήσιμες, πριν ακόμα οι συμμετέχοντες πατήσουν ένα κουμπί για να σηματοδοτήσουν την κορύφωση της πνευματικής εμπειρίας τους.

Ποια είναι η σημασία των συμπερασμάτων της μελέτης;

    «Η θρησκευτική εμπειρία είναι ίσως το πιο ισχυρό κομμάτι, του πως οι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις που επηρεάζουν όλους μας, τόσο για το καλό όσο και για το κακό. Η κατανόηση του τι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν παίρνουμε αυτές τις αποφάσεις, είναι πραγματικά σημαντικό,” τόνισε ο Jeff Anderson.

Σημείωσε επίσης ότι θα πρέπει να γίνουν περισσότερες μελέτες  για να καταλάβουμε αν οι οπαδοί των άλλων θρησκειών θα δείξουν παρόμοια αποτελέσματα.

Ο Anderson βλέπει ότι μία εφαρμογή σε αυτό που διαπιστώθηκε είναι η μελέτη της θρησκευτικής ριζοσπαστικοποίησης και του εξτρεμισμού.

“Οι δυσπροσαρμοστικές θρησκευτικές εμπειρίες μπορούν να είναι διαμορφωμένες από τα ίδια ερεθίσματα”, εξήγησε.