Ο φαύλος κύκλος του φθόνου που ακολουθείται συνήθως είναι ο εξής: θυμός, ενοχή (για το ότι νιώσαμε φθόνο), μείωση της αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης. Και πάλι από την αρχή. Σε πολλές περιπτώσεις, δεν αντιλαμβανόμαστε καν εμείς οι ίδιοι πως βιώνουμε αισθήματα φθόνου, καθώς αυτό συμβαίνει ασυνείδητα.
Ο φθόνος είναι το έλκος της ψυχής
– Σωκράτης
Όπως λοιπόν και πολλά άλλα συναισθήματα, οφείλουμε να έρθουμε σε επαφή με τον εσωτερικό μας κόσμο, να αναγνωρίσουμε τον φθόνο ώστε μετέπειτα να τον διαχειριστούμε. Αιτίες του φθόνου, όπως προαναφέρθηκε, είναι σαφώς ελλείψεις και στερήσεις, υλικές και συναισθηματικές, κατά την παιδική ηλικία, αίσθηση παραμέλησης, είσπραξη αδιαφορίας από τους σημαντικούς άλλους, σύγκριση με τους άλλους δίνοντας έμφαση στη δίκη μας «κατωτερότητα» κλπ. Βέβαια ο φθόνος ενυπάρχει και στην ανθρώπινη φύση.
Παρά ταύτα οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι να τον αντιμετωπίσουμε όταν εμφανιστεί και όχι απλά να βρίσκουμε δικαιολογίες. Καλό είναι να «δουλέψουμε» με τον εαυτό μας έτσι ώστε να μην διαιωνίζονται αυτού του είδους τα συναισθήματα, τα οποία αρχικά φθείρουν εμάς τους ίδιους και μετέπειτα τους γύρω μας.
-
Το είχε ο Ναπολέων Βοναπάρτης. Το είχε ο Ιούλιος Καίσαρας. Το είχε και ο Μέγας Αλέξανδρος. Παρ’ όλη τη δύναμη και τη δόξα που απέκτησαν αυτοί οι άντρες, μέσα στην καρδιά τους φώλιαζε μια τάση που μπορεί να δηλητηριάσει τη διάνοια κάθε ανθρώπου. Και οι τρεις φθονούσαν κάποιον άλλον.
-
«Ο Ναπολέων φθονούσε τον Καίσαρα, ο Καίσαρας φθονούσε τον [Μέγα] Αλέξανδρο και ο Αλέξανδρος, τολμώ να πω, φθονούσε τον ανύπαρκτο Ηρακλή», έγραψε ο Άγγλος φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ. Ο φθόνος μπορεί να πλήξει οποιονδήποτε, ανεξάρτητα από τον πλούτο, τις αρετές και τα επιτεύγματά του στη ζωή.
Αντιμετώπιση του φθόνου
Ο φθόνος μπορεί να αντιμετωπιστεί με το να εστιάσουμε στον εαυτό μας και να δημιουργήσουμε προσωπικούς στόχους. Θέτοντας λοιπόν στόχους και εν συνέχεια επιτυγχάνοντας τους αισθανόμαστε ικανοποίηση με τον εαυτό μας. Αποτέλεσμα αυτού είναι η αναπτέρωση της αυτοεκτίμησης μας.
Το γεγονός αυτό μας κάνει να μην έχουμε πλέον την ανάγκη, να μην επιθυμούμε και να μην ευχόμαστε την αποτυχία των άλλων για να επιβεβαιωθούμε εμείς οι ίδιοι και να νιώσουμε καλύτερα από την δυσκολία τους.
Ένας άλλος τρόπος, είναι η αποφυγή των συγκρίσεων και η εστίαση στην μοναδικότητα μας. Ο κάθε άνθρωπος ξεκινά από διαφορετική αφετηρία και με διαφορετικές προσλαμβάνουσες. Φυσικά οφείλουμε να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε όσα επιθυμούμε και όσα είναι δυνατό να αλλάξουν, όμως σημαντική είναι και η αποδοχή εκείνων που δεν αλλάζουν.
Πολλές φορές η ικανοποίηση έρχεται και όταν απολαμβάνουμε αυτά που διαθέτουμε, χωρίς να σκεφτόμαστε συνεχώς όσα δεν διαθέτουμε. Δεν είναι ανέφικτο και ακατόρθωτο, αρκεί να προσπαθούμε με σωστό και θεμιτό τρόπο.
Επομένως, αντί να προσπαθούμε να γίνουμε καλύτεροι από τους άλλους, εύλογο θα ήταν να προσπαθήσουμε να γίνουμε καλύτεροι από την προηγούμενη εκδοχή του εαυτού μας.
Πηγή Αγγελική Τσαγκαράκη