Η ψυχοθεραπεία περιλαµβάνει τη θεραπεία ψυχικών και διαπροσωπικών δυσκολιών µέσω της χρήσης ψυχολογικών µεθόδων. Η εποικοδοµητική χρήση του λόγου για την ανάλυση, την επεξεργασία και την επικοινωνία µεταξύ θεραπευτή και θεραπευόµενου αποτελεί κεντρικό εργαλείο στην ψυχοθεραπεία. «Ψυχοθεραπείες» υπάρχουν πολλές (π.χ. γνωσιακή – συµπεριφορική, υποστηρικτική, οµαδική, ψυχοδυναµική, πελατοκεντρική, συστεµική θεραπεία) και παρέχονται από κλινικά εκπαιδευµένους ψυχολόγους ή ψυχιάτρους.
Η ψυχοθεραπεία, όχι ως πανάκεια, αλλά ως διαδικασία κατανόησης του εαυτού µας που θα συµβάλει στην αποτελεσµατικότερη διαχείριση των εσωτερικών και διαπροσωπικών προβληµάτων, προτείνεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
* Κατάθλιψη, άγχος, φοβίες, εµµονές, ψυχαναγκασµοί, χρόνιες ψυχιατρικές διαταραχές
* Δυσκολίες στον ύπνο, τη λήψη τροφής, τη σεξουαλική λειτουργία, καταχρήσεις
* Προβλήµατα στην επικοινωνία µε τον σύντροφο
* Διαχείριση συµβολικών και πραγµατικών απωλειών
* Χαµηλή αυτοεκτίµηση
* Αναστολές στην εκπλήρωση των προσωπικών επιθυµιών
* Υπαρξιακά ερωτήµατα που οδηγούν σε χρόνιο αίσθηµα αδιεξόδου
* Βαθιά ριζωµένο αίσθηµα µοναξιάς και αποµόνωση
Καταλυτικό ρόλο διαδραµατίζει η ποιότητα της θεραπευτικής σχέσης ανάµεσα σε θεραπευτή και θεραπευόµενο. Η δύναµη της επιθυµίας του ίδιου του ατόµου να αλλάξει αποτελεί σηµαντικό µοχλό αλλαγής.
Ερευνες αποτελεσµατικότητας βρίσκουν σηµαντική µείωση κλινικών συµπτωµάτων, όπως π.χ. άγχος, κατάθλιψη, ψυχοσωµατικές εκδηλώσεις. Μπορεί να συµβάλει επίσης στην αλλαγή των µέχρι τώρα στάσεων και αντιλήψεων για τον εαυτό µας και σε ένα αίσθηµα «ολοκλήρωσης» του «εγώ». Την αυτονοµία και την αυτοεκτίµηση οι περισσότεροι θεραπευόµενοι αντλούν µέσα από το ταξίδι της ψυχοθεραπείας.
Η αλλαγή δυσλειτουργικών συµπεριφορών επίσης µπορεί να επιτευχθεί (π.χ. καταχρήσεις, ξεσπάσµατα θυµού, λάθος επιλογές συντρόφων) όπως και η προσαρµοστικότερη διαπροσωπική συµπεριφορά, η οποία συνήθως οδηγεί στο χτίσιµο νέων και υγιέστερων σχέσεων µε τους σηµαντικούς «άλλους».
Της Μυρσίνης Κωστοπούλου ψυχολόγου – ψυχοθεραπεύτριας