H επικοινωνία γνωρίζουμε ότι είναι ίσως η σημαντικότερη πλευρά μιας σχέσης, αλλά η ερωτική επαφή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την επικοινωνία του ζευγαριού. Σύμφωνα με μια μελέτη η σιωπή μεταξύ των ζευγαριών είναι ότι χειρότερο μπορεί να συμβεί σε μια σχέση. Μπορεί η σιωπή να είναι χρυσός και πράγματι έτσι είναι στις συμβατικές σχέσεις, σ’ αυτές που χτίζονται με τακτική και διπλωματία στους επαγγελματικούς χώρους. Στις προσωπικές σχέσεις όμως, η σιωπή διακόπτει την επικοινωνία.
Προσέξτε λοιπόν, αν είστε από αυτούς που “μπαίνουν στο καβούκι τους” όταν ο σύντροφός σας επιχειρηματολογεί για ένα θέμα και ενδεχομένως σας επικρίνει, τότε καταστρέφετε τη σχέση σας.
Η προειδοποίηση αυτή έρχεται από ερευνητές του Πανεπιστημίου Baylor, στο Τέξας, οι οποίοι έκαναν μία σειρά από μελέτες για να βρουν ποιες συμπεριφορές υπονομεύουν τη σχέση. Διαπίστωσαν λοιπόν ότι η «αποστασιοποίηση» και η «απεμπλοκή» είναι δύο από τις πιο διαβρωτικές συμπεριφορές.
«Η απεμπλοκή είναι η πιο προβληματική συμπεριφορά σε μία σχέση», ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης. «Είναι συνήθως μια αμυντική τακτική που υιοθετείται όταν κάποιος αισθάνεται ότι του επιτίθενται και αντιδρά με την απόλυτη σιωπή: ό,τι κι αν του λέει ο άλλος, αυτός δεν απαντά. Πρόκειται για ενοχλητική συμπεριφορά που δημιουργεί την εντύπωση της παγερής αδιαφορίας, με συνέπεια να αναπτύσσονται αισθήματα θυμού και μνησικακίας».
Η σιωπή μερικές φορές ενισχύεται από το γεγονός ότι ένας από τους συντρόφους δεν έχει την ικανότητα να διαχειριστεί σωστά έναν διάλογο που μπορεί να καταλήξει σε καυγά και επιλέγει να σιωπήσει. Αυτό όμως έχει τις συνέπειές του καθώς μπορεί να δημιουργηθεί μια μόνιμη τέτοια κατάσταση.
Ένας άλλος λόγος που επικρατεί η σιωπή είναι η απαίτηση να μαντεύει ο σύντροφος τα αισθήματα, τις επιθυμίες και τις ενοχλήσεις. Όταν όμως ένας σύντροφος έχει την τάση να μην εκφράζει με λόγια αυτό που θέλει αρχίζουν να συγκεντρώνονται τα σύννεφα της σχέσης. Κι επειδή φυσικά κανείς δεν είναι μάντης, η στάση αυτή καταλήγει σε παθητικότητα, προκαλεί αισθήματα άγχους και παραμέλησης.
Όπως λένε οι ερευνητές, όταν κάποιος απαιτεί από τον άλλον να τον καταλαβαίνει χωρίς ο ίδιος να λέει αυτό που θέλει, «ανησυχεί αν ο άλλος τον αγαπάει, νιώθει πληγωμένος όταν ο άλλος δεν ανταποκρίνεται σε ό,τι εκείνος ενδόμυχα θέλει, αισθάνεται παραμελημένος, δυσανασχετεί και νιώθει δυστυχισμένος. Έτσι αρχίζουν οι αμφιβολίες, οι καυγάδες, η αδιαφορία και τελικά απειλείται το οικοδόμημα της σχέσης».
Μερικές φορές μάλιστα, η σιωπή χρησιμοποιείται ως “όπλο” εναντίον του άλλου συντρόφου, ως σπάσιμο νεύρων. Σ’ αυτήν την περίπτωση η σχέση βρίσκεται κοντά στο τέλος της.
Σιωπή ίσον προβληματική σχέση
Σε μια πρώτη μελέτη συμμετείχαν 2.588 ζευγάρια που ήταν παντρεμένα ή συζούσαν. Τα ζευγάρια συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο για το πως χειρίζονταν τις διενέξεις με το ταίρι τους -το ερωτηματολόγιο περιείχε και ερωτήσεις για την απεμπλοκή και την παθητική στασιμότητα. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα άλλο ερωτηματολόγιο που αφορούσε την ικανοποίηση που ένιωθαν από τη σχέση τους.
Σε μια δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές ζήτησαν από 223 εθελοντές που είχαν μονογαμικές σχέσεις να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο που αξιολογούσε το πως ένιωθαν για την απεμπλοκή, την παθητική στασιμότητα, τη δέσμευση και την σχέση τους.
Και σε μια τρίτη μελέτη στην οποία συμμετείχαν 135 φοιτητές που βρίσκονταν σε σοβαρή σχέση, απάντησαν για μία διαφωνία που είχαν με τον/την σύντροφό τους και μετά σε ερωτήσεις για την απεμπλοκή, την επικοινωνία και τα συναισθήματά τους στη διάρκεια του καυγά.
Όλες οι απαντήσεις έδειξαν πως υπήρχε ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στην σιωπή στην επιθυμία ο άλλος να «μαντεύει» και στην μειωμένη ικανοποίηση από τη σχέση. Η έρευνα έδειξε πως όταν οι εθελοντές χρησιμοποιούσαν τη σιωπή για να αποφύγουν τις επικρίσεις, η σχέση ήταν η χειρότερη δυνατή.
«Οι μελέτες μας έδειξαν ότι η απεμπλοκή όταν ο σύντροφος ασκεί κριτική ή παραπονιέται, αποτελεί γνώρισμα έλλειψης ικανοποίησης από τη σχέση. Ασφαλώς όλοι χρησιμοποιούν ως άμυνα τη σιωπή κάποιες φορές, αλλά αυτό είναι πολύ έντονο στις προβληματικές σχέσεις, και όταν υπάρχει η κρυφή επιθυμία να ανακτήσει κάποιος από του συντρόφους την αυτονομία του. Η σιωπή μεγαλώνει την απόσταση που χωρίζει το ζευγάρι. Ποια είναι η λύση; Τα ζευγάρια πρέπει να μιλούν, ανοικτά και καθαρά, και βεβαίως να απαντάει ο ένας στις επικρίσεις του άλλου, αντί να χάνουν τη φωνή τους».
