Στην εργασία μας όλοι αποκτούμε ένα ρόλο και μέσα από αυτόν οι περισσότεροι νιώθουμε χρήσιμοι. Η εργασία προσφέρει τα συστατικά που ενισχύουν την ευτυχία, όπως είναι οι κοινωνικές διασυνδέσεις, η σταθερή ρουτίνα και ένας σκοπός στη ζωή. Καταλαμβάνει τόσο μεγάλο μέρος της ζωής μας, που ουσιαστικά είναι βασικό κομμάτι για την αίσθηση που έχουμε για τον εαυτό μας. Βιώνοντας λοιπόν την απώλειά της, είναι πιθανό να μας γεννηθούν ερωτήματα, όπως «ποιος είμαι;» και «ποια είναι η αξία μου;».
Όσο πιο απολαυστική ήταν η εργασία μας τόσο πιο τελεσίδικο γεγονός μας φαίνεται η σύνταξη, με αποτέλεσμα να νιώθουμε αποπροσανατολισμένοι και ανασφαλείς. Μην έχοντας κάτι να μας κρατήσει το ενδιαφέρον, πολλοί νιώθουμε αποδυναμωμένοι και ανίκανοι σε τέτοιο βαθμό ώστε τελικά να δυσκολευόμαστε ακόμα και στην απλή καθημερινότητα. Η εμπειρία μπορεί να γίνει τραυματική όταν κάποιος ήταν αποδοτικός και έχαιρε εκτίμησης στη δουλειά του. Μεγαλύτερη δυσκολία αντιμετωπίζουν άτομα που αφοσιώθηκαν στην εργασία τους παραμελώντας τις προσωπικές τους σχέσεις.
Η συνταξιοδότηση μπορεί να τους γεμίσει ενοχές γιατί δεν έχουν πετύχει όλα όσα θα ήθελαν στη ζωή τους ή ξόδεψαν πολύ χρόνο δουλεύοντας, ενώ παράλληλα νιώθουν μοναξιά και φόβο διότι θεωρούν ότι είναι αργά να αναζωπυρώσουν αυτές τις σχέσεις. Η έλλειψη της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης και των προκλήσεων που υπάρχουν στην εργασία μπορεί να γεννήσει προβλήματα σε διανοητικό και σε σωματικό επίπεδο. Χωρίς το εργασιακό περιβάλλον, μπορεί να μην υπάρχουν καθημερινές συνομιλίες με ανθρώπους ή να υπάρχει μειωμένη σωματική άσκηση.
Ένας επιπλέον παράγοντας που επηρεάζει είναι η αλλαγή των συνθηκών στο σπίτι μετά τη συνταξιοδότηση, ειδικά στα ζευγάρια. Όταν ένας από τους δύο ή και οι δύο συνήθιζαν να λείπουν τις περισσότερες ώρες της ημέρας και τώρα περνούν πολύ χρόνο μαζί μέσα στο σπίτι ενδέχεται να ανακύψουν προβλήματα.
Μια τέτοια αλλαγή μπορεί να κάνει το ζευγάρι να νιώθει σαν να μη γνωρίζεται ή να συνειδητοποιήσει ότι οι προσωπικότητες και τα ενδιαφέροντά του είναι τελείως διαφορετικά. Μέχρι να βρεθεί μια νέα ισορροπία με τις νέες συνθήκες είναι δυνατόν να υπάρξουν συγκρούσεις. Η σύνταξη αποτελεί μια υπενθύμιση ότι μεγαλώνουμε, έτσι μπορεί να μας ξυπνήσει φοβίες για την υγεία και τη σωματική μας ακεραιότητα ή άγχος και κατάθλιψη για τα οικονομικά. Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε πάντα είναι πως η συνταξιοδότηση είναι μία νέα αρχή με νέες ευκαιρίες και εμπειρίες. Το τι ενθαρρύνει και ενθουσιάζει τον καθένα μας είναι μια προσωπική υπόθεση. Σημαντικό ρόλο μπορεί να παίξει και σε αυτή την περίπτωση η πρόληψη. Μπορούμε να οργανώσουμε τι θα θέλαμε να κάνουμε από πριν, να κάνουμε μερικές συναντήσεις με έναν ειδικό ψυχικής υγείας προκειμένου να μας βοηθήσει να διαχειριστούμε τη συναισθηματική ένταση της κατάστασης και να βρούμε τους τρόπους να καλύψουμε τα κενά που θα μας αφήσει, ακόμα και αν δεν αισθανόμαστε μπερδεμένοι ή καταθλιπτικοί.
Πώς το διαχειριζόμαστε
· Είμαστε δραστήριοι. Κάνουμε πράγματα που κρατούν το μυαλό και το σώμα ενεργά.
· Ενισχύουμε τους κοινωνικούς και οικογενειακούς δεσμούς μας.
· Ανακαλύπτουμε νέες δραστηριότητες όπου γνωρίζουμε και νέους ανθρώπους.
· Βάζουμε νέους στόχους. Μπορούμε να ασχοληθούμε με εθελοντική εργασία που σχετίζεται με την τέως καριέρα μας ή να ασχοληθούμε με ένα σκοπό/οργανισμό που πάντα θέλαμε.
· Πραγματοποιούμε τα όνειρά μας. (π.χ. μουσικό όργανο ή ταξίδια).
· Δημιουργούμε ένα πρόγραμμα για την καθημερινότητά μας.
