Η πρώτη μεταμόσχευση όπου χρησιμοποιήθηκαν αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα από ομφαλοπλακουντιακό αίμα πραγματοποιήθηκε το 1988. Δότης ήταν η HLA συμβατή αδελφή του ασθενούς. Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα συλλέχθηκε και καταψύχθηκε κατά τη γέννηση. Η μεταμόσχευση ήταν επιτυχής και ο ασθενής είναι εν ζωή και ελεύθερος νόσου για πάνω από 15 χρόνια μετά τη μεταμόσχευση.
Το 1993 το BMDW υποδέχθηκε την πρώτη δημόσια Τράπεζα ομφαλοπλακουντιακού αίματος, την New York Cord Blood Bank. Σήμερα πάνω από 200.000 μονάδες ομφαλοπλακουντιακού αίματος από 37 Τράπεζες είναι διαθέσιμες για μεταμόσχευση.
Η συλλογή του αίματος από τον ομφάλιο λώρο μετά τον τοκετό δεν ενέχει κινδύνους για την μητέρα ή το παιδί. Το αίμα μπορεί να καταψυχθεί και να φυλαχτεί σε κρυογονικούς καταψύκτες έτοιμο για χρήση όποτε χρειασθεί.
Επειδή τα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα στο ομφαλοπλακουντιακό αίμα δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένα, ο κίνδυνος ανάπτυξης νόσου μοσχεύματος κατά ξενιστή, μίας κατάστασης όπου τα κύτταρα του δότη επιτίθενται και μερικές φορές σκοτώνουν τον λήπτη, είναι μικρότερος. Το γεγονός αυτό κάνει δυνατή την μεταμόσχευση με κύτταρα λιγότερο συμβατά. Όμως, μία τυπική συλλογή ομφαλοπλακουντιακού αίματος περιλαμβάνει μόνο τόσα κύτταρα ικανά για μεταμόσχευση σε παιδιά ή μικρόσωμους ενήλικες. Καθώς τα αρχέγονα κύτταρα του ομφαλίου αίματος είναι πιο πρωτόγονα από αυτά του μυελού η διαδικασία εμφύτευσης διαρκεί περισσότερο αφήνοντας τον ασθενή εκτεθειμένο σε λοιμώξεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Στην Ελλάδα συλλογή και φύλαξη μονάδων ομφαλοπλακουντιακού αίματος γίνεται από την «Ελληνική Τράπεζα Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος» του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.
ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Η Διεθνής Ένωση Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών (World Marrow Donor Association – WMDA), έχει αναπτύξει οδηγίες και κατευθυντήριες γραμμές για την διευκόλυνση της διεθνούς ανταλλαγής προγονικών αιμοποιητικών κυττάρων και έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα διαπίστευσης για τις Εθνικές «Δεξαμενές» ώστε να εξασφαλισθούν κοινοί κανόνες για όλους. Το 2004, το 35% των 7.266 μεταμοσχεύσεων από μη συγγενείς δότες έγιναν από δότες που βρίσκονταν σε διαφορετική χώρα από τους ασθενείς.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΟΤΩΝ
Επειδή τα HLA αντιγόνα ενός ατόμου κληρονομούνται από τους γονείς του, ένας ασθενής είναι πιθανότερο να βρει συμβατό δότη μεταξύ της εθνικής ή φυλετικής ομάδας από την οποία προέρχεται. Στο Διεθνές Αρχείο δεν αντιπροσωπεύονται επαρκώς άλλες φυλετικές ομάδες εκτός της Ευρωπαϊκής και έτσι η πιθανότητα ανεύρεσης κατάλληλου δότη για ασθενείς με Ευρωπαϊκή καταγωγή είναι υψηλότερη από ότι για τους ασθενείς άλλων φυλετικών ομάδων.
Η World Marrow Donor Association εκδίδει ετήσια στατιστικά στοιχεία για τις μεταμοσχεύσεις προγονικών αιμοποιητικών κυττάρων από μη συγγενείς.
Το 2004 έγιναν 7.266 μεταμοσχεύσεις από μη συγγενείς δότες και 1.126 από ομφαλοπλακουντιακό αίμα
Περισσότεροι από 50.000 ασθενείς παγκοσμίως, έλαβαν προγονικά αιμοποιητικά κύτταρα από μη συγγενή δότη. Περισσότεροι από 5.000 ασθενείς έκαναν μεταμόσχευση από μη συγγενική ομφαλοπλακουντιακή μονάδα αίματος.
