Σε μια ανοικτή, πολυπολιτισμική κοινωνία, που βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη, το σχολείο δεν μπορεί να αρκείται στον παραδοσιακό του ρόλο. Η απλή μετάδοση εγκυκλοπαιδικών γνώσεων δεν είναι πια αρκετή.
Αυτό σημαίνει ότι Παιδαγωγοί και δάσκαλοι της πράξης οφείλομε να αναθεωρήσομε την αντίληψή μας για μια σχολική εργασία και μια μαθητική επίδοση που προσανατολίζονται στο αποτέλεσμα και αποβλέπουν στον έλεγχο και τη βαθμολόγηση της αποστηθισμένης από το μαθητή προκαθορισμένης γνώσης.
Πρέπει λοιπόν να διευρύνομε με ένα δυναμικό επαναπροσδιορισμό την έννοια της σχολικής επίδοσης, έτσι ώστε να δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στις διαδικασίες της μάθησης, τις μορφές επικοινωνίας και τις νοητικές ενέργειες των μαθητών.
Τελικός σκοπός μας είναι το σχολείο σε μια ανοικτή κοινωνία να μπορεί να γίνει περισσότερο ανθρώπινο και δημοκρατικό. Παρουσιάζονται λοιπόν εναλλακτικές μορφές μάθησης, μέσα από τις οποίες μπορούν να επιδιωχθούν και να επιτευχθούν οι σκοποί αυτοί.
|
Δομικά στοιχεία |
Μετωπική διδασκαλία |
Εναλλακτικές μορφές Διδασκαλίας και Μάθησης |
|
Υποκειμενικές προϋποθέσεις |
Ο δάσκαλος προσαρμόζει τη διδασκαλία του στον ουσιαστικά ανύπαρκτο «μέσο μαθητή» |
Οι μαθητές αναλαμβάνουν εξατομικευμένες ατομικές ή ομαδικές εργασίες, σύμμετρες με τις ικανότητές και τις δεξιότητές τους |
|
Θέμα, Περιεχόμενο |
Ο δάσκαλος με βάση το Α.Π. προσδιορίζει το θέμα |
Δάσκαλος και μαθητές ορίζουν το θέμα με βάση το Α.Π. ή ανεξάρτητα από αυτό |
|
Μαθήματα |
Τα χωριστά μαθήματα διδάσκονται από ένα δάσκαλο ή και καθηγητές ειδικότητας |
Αναφέρονται σε ένα ή περισσότερα μαθήματα ή σε ένα θέμα που εξετάζεται διαθεματικά |
|
Σκοποί εργασίας |
Προσδιορίζονται μόνο από τον δάσκαλο |
Δάσκαλος και μαθητές μαζί ή μόνοι τους οι μαθητές θέτουν τους σκοπούς της εργασίας |
|
Μέθοδοι και τεχνικές εργασίας |
Προγραμματίζονται από το δάσκαλο |
Οι μαθητές επιλέγουν ελεύθερα μεθόδους, Εργάζονται και εκτός σχολείου |
|
Κοινωνικές μορφές |
Μετωπική διδασκαλία και ατομική εργασία |
Δάσκαλος και μαθητές μαζί ή μόνοι τους οι μαθητές συγκροτούν ετερογενείς ομάδες εργασίας με βάση τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις τους |
|
Μέσα και υλικά |
Συνήθως, όσα αποφασίσει ο δάσκαλος |
Δάσκαλος και μαθητές μαζί ή μόνοι τους οι μαθητές αναζητούν τα αναγκαία μέσα και υλικά |
|
Προϊόν της εργασίας |
Προαποφασίζεται από το δάσκαλο |
Οι προσχεδιασμένες από τους μαθητές δραστηριότητες καταλήγουν σε ένα προϊόν |
|
Αξιολόγηση |
Διόρθωση και βαθμολόγηση από το δάσκαλο |
Δάσκαλος και μαθητές μαζί κρίνουν διαδικασία και αποτέλεσμα |
|
Ρόλος μαθητή |
Συνήθως, παθητικός αποδέκτης |
Συμμετοχικός και αυτόνομος, συμπρογραμματιστικός και αυτενεργός |
|
Ρόλος δασκάλου |
Κυριαρχικός, απόλυτα ρυθμιστικός |
Εμψυχωτικός, καθοδηγητικός, υποστηρικτικός και συμβουλευτικός |
Του καθηγητή Π. Τ. Δ. Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης Ιωάννη Κανάκη
