1. Μην τους κρύψετε την αλήθεια. Τα παιδιά είναι διορατικά και να ξέρετε ότι αν προσπαθήσετε να καλύψετε μια σκληρή πραγματικότητα με σκοπό την προστασία τους, το μόνο που καταφέρνετε είναι να αυξάνεται τις ανησυχίες τους. Ενώ εσείς δεν χρειάζεται να πείτε στα παιδιά όλα τα γεγονότα, οφείλετε να τους τα εξηγήσετε προσαρμοσμένα στο επίπεδο που τα κατανοούν.

Έτσι, για ένα μικρό παιδί θα πείτε: “Ο μπαμπάς και η μαμά είναι λίγο ανήσυχοι τώρα για τη δουλειά τους, αλλά κάνουμε ό,τι μπορούμε, ώστε όλοι μας να είναι εντάξει.” Για ένα μεγαλύτερο παιδί: «Ξέρω ότι έχεις ακούσει για το πόσο κακή είναι η οικονομία  τώρα. Τα πράγματα θα είναι σφιχτά στο σπίτι μας για λίγο διάστημα, αλλά δουλεύουμε σκληρά για να να μην είναι και τόσο.” Εάν πρόκειται να χάσετε το σπίτι σας, ή τη δουλειά σας, κλπ. βεβαιωθείτε ότι εσείς θα το πείτε στο παιδί σας.

2. Ομολογείστε την ανησυχία σας. Το παιδί σας έχει καταλάβει τις ανησυχίες σας, έτσι ώστε να μην τις αγνοεί. Ξεκινήστε με ένα απλό: “Ξέρω ότι έχεις παρατηρήσει ότι ο μπαμπάς και εγώ είμαστε αναστατωμένοι τον τελευταίο καιρό, οπότε θέλουμε να σε ενημερώσουμε για το τι συμβαίνει” . Και να μην ξεχνάτε ότι δεν θα του τα πείτε δραματικά, σαν να έρχεται η συντέλεια του κόσμου.

3. Κρατήστε ένα ανοικτό διάλογο. Τις επόμενες ημέρες τα παιδιά πρόκειται να ακούσουν όλες τις φήμες και την σχετική παραπληροφόρηση από τα άλλα παιδιά. Έτσι διατηρείστε ένα συνεχή διάλογο με το παιδί σας. Να είστε εκεί για να τους εκθέσετε σωστά τα γεγονότα χωρίς ανεβασμένο τον τόνο της φωνής σας και χωρίς να είστε κατηφείς όταν τα λέτε. Μπορείτε επίσης να ρωτήσετε: “Τι έχετε ακούσει γι αυτό το θέμα” ή “Τι λένε οι φίλοι σου”. Με την ευκαιρία, ειδικότερα οι μικροί ανησυχούν για το τι λένε οι φίλοι τους για την οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους. Αφήστε λοιπόν τα παιδιά σας να γνωρίζουν ότι δεν είναι τα μόνα. Δυστυχώς η ανεργία δεν ήταν ποτέ τόσο υψηλή. Γι αυτό υπάρχουν και άλλα παιδιά που επίσης υποφέρουν.

4. Ορίστε έναν προϋπολογισμό. Καθίστε κάτω με τα παιδιά σας και εξηγήστε ότι θα πρέπει να περικόψετε κάποια πράγματα. Μην μπείτε σε λεπτομέρειες σχετικά με τα οικονομικά σας. Αντί να κάνετε αυτό εξηγείστε ότι πρέπει να ορίσετε έναν «προϋπολογισμό». Στη συνέχεια, απευθυνθείτε στα παιδιά σας για να σας βοηθήσουν ώστε να δώσετε κάποια προτεραιότητα στις δαπάνες σας. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να διδάξετε τον οικονομικό σχεδιασμό. Προσθέστε τις δαπάνες σας, και τότε καθορίστε τρόπους για να τις περικόψετε, δίνοντας την υπόσχεση να επιμείνετε σε αυτό τον προϋπολογισμό, τουλάχιστον για ένα μήνα.

5. Μείωση των συγκρούσεων. Βεβαίως είστε αγχωμένοι και οξύθυμοι και η ψυχραιμία σας μπορεί να έχει πάει περίπατο, αλλά είναι ανάγκη να μην φωνάζετε μπροστά στα παιδιά σας. Μελέτες έχουν δείξει ότι κατά τη διάρκεια δύσκολων οικονομικών εποχών οι συνεχείς συγκρούσεις των γονιών αναγκάζουν τα παιδιά να έχουν συναισθηματικό κόστος. Δυστυχώς το παιδί στεναχωριέται όχι μόνο όταν ο πατέρας χάνει τη δουλειά του ή δεν υπάρχει ηλεκτρικό, αλλά με τους διαπληκτισμούς των γονιών. Γι αυτό κάντε μια ανακωχή. Πηγαίνετε σε έναν σύμβουλο ψυχολόγο. Κοιμηθείτε σε χωριστές κρεβατοκάμαρες. Ορίστε μια πολιτική χωρίς φωνές. Αλλά προς Θεού μειώσει αυτές τις διαμάχες.

6. Διατηρείστε τις συνήθειες σας. Η διατήρηση μιας συνήθειας βοηθά στη μείωση της ανησυχίας, επειδή ενισχύει την προβλεψιμότητα και ενισχύει την ασφάλεια. Κατά τη διάρκεια σκληρών εποχών είναι κρίσιμο σημείο για τα παιδιά και ζωτικής σημασίας. Ενώ όλα τα άλλα γύρω τους μπορεί να φαίνεται να καταρρέουν τα τελετουργικά όταν πάνε για ύπνο, οι νυχτερινές ιστορίες, τα θερμά λουτρά, οι αγκαλιές και το κτύπημα στην πλάτη παραμένουν τα ίδια.

7. Έλεγχος των ειδήσεων. Περιορίστε την προβολή αυτών των αγχωτικών ειδήσεων ή ακόμα καλύτερα, κλείνετε την τηλεόραση κατά τη διάρκεια των ειδήσεων. Τα παιδιά υιοθετούν αυτές τις ιστορίες που τα τρομάζουν.

8. Μειώστε το στρες σαν οικογένεια. Τα παιδιά αντικατοπτρίζουν τις διαθέσεις μας και αν μας βλέπουν ανήσυχους τότε κι αυτών η ανησυχία κλιμακώνεται. Μένοντας ήρεμοι είναι ο καλύτερος τρόπος για να μειώσετε τις ανησυχίες των παιδιών σας. Κάθε φορά που είμαστε αναστατωμένοι πάρτε μερικές βαθιές αναπνοές ή περπατήστε μέχρι να πάρετε πίσω τον έλεγχο του εαυτού σας. Αλλά, επίσης, μπορείτε να βρείτε τρόπους χωρίς κόστος για να μειώσετε το άγχος ως μια οικογένεια. Συλλογιστείτε με τα παιδιά σας, κάνετε γιόγκα με την κόρη σας, οδηγείστε ποδήλατα μαζί, ακούστε ταινίες για χαλάρωση με τα παιδιά σας. Όχι μόνο θα μειώσετε το άγχος σας, αλλά θα βοηθήσει επίσης τα παιδιά σας να μάθουν υγιείς τρόπους για να ελαχιστοποιήσουν τις δικές τους.

9. Συντονιστείτε με το παιδί σας και ζητήστε βοήθεια. Να έρθετε λίγο πιο κοντά τις επόμενες εβδομάδες με το παιδί σας. Παρατηρείστε για τυχόν σημάδια άγχους ή συμπεριφορές που δεν είναι τυπικές για το παιδί σας. Τότε δεν είναι άσχημο να ζητήσετε βοήθεια. Ζητήστε από ένα συγγενή ή φίλο σας που νοιάζεται για το παιδί σας να περάσει λίγο περισσότερο χρόνο μαζί του. Καλέστε για καθοδήγηση ένα σύμβουλο ψυχολόγο ή δασκάλους από το σχολείο, ή μιλήστε με το γιατρό σας για συμβουλές. Αν κάποια στιγμή η συναισθηματική ή η σωματική ευεξία του παιδιού σας είναι σε κίνδυνο, σηκώστε το τηλέφωνο του ειδικού ψυχολόγου (Γραμμή για γονείς εφήβων: 801.801.11.77 ή 210.52.34.737) και μην περιμένετε στιγμή.

10. Προσφέρετε ελπίδα. Η οικογένειά σας μπορεί να είναι πληγωμένη και η οικονομική καταστροφή σας μπορεί να είναι σοβαρή. Αλλά να θυμάστε πως τα παιδιά είναι ανθεκτικά και αυτό που χρειάζονται περισσότερο είναι η διαβεβαίωση σας ότι θα τα περάσετε μαζί. Μείνετε ειλικρινής, “Δεν ξέρω πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα, αλλά θα προσπαθήσω να πάνε καλά.” Πάνω απ ‘όλα, δώστε στα παιδιά σας ένα μήνυμα ελπίδας, “Ό, τι και να συμβαίνει, είμαστε μαζί.” Και όταν όλα έχουν ειπωθεί αυτό είναι που μετράει περισσότερο.