Όσο περισσότερο στρες έχουμε, τόσο λιγότερη συμπόνια νιώθουμε για τους άλλους και κυρίως τους ξένους. Αυτό εξηγεί ίσως γιατί στην εποχή μας παρατηρείται ένα διάχυτο «έλλειμμα συμπόνιας«. Και αυτό δεν σταματά εκεί αλλά έχει και αλυσιδωτές συνέπειες: τροφοδοτεί συνεχώς νέες παρεξηγήσεις, συγκρούσεις και βαρβαρότητες.
Εξηγείται γιατί στην εποχή μας υπάρχει διάχυτο το «έλλειμμα συμπόνιας»
Σύμφωνα με τη νέα καναδο-αμερικανική μελέτη, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας «Current Biology», το έμφυτο στρες, που δημιουργεί η παρουσία ενός ξένου, συνιστά σημαντικό εμπόδιο στο να νιώσει ένας άνθρωπος συμπόνια και συμπάθεια για κάποιον άγνωστο.
Η μελέτη, που έγινε ξεχωριστά τόσο σε πειραματόζωα όσο και σε ανθρώπους, δείχνει ότι η ενσυναίσθηση (η ικανότητα να νιώθεις και να μοιράζεσαι τα συναισθήματα του άλλου) αυξάνει, όταν μειώνεται το στρες, όταν π.χ. μπλοκάρονται οι σχετικές ορμόνες μέσω κάποιου κατάλληλου φαρμάκου.
Μια λιγότερο στρεσαρισμένη κοινωνία μπορεί να επιδείξει μεγαλύτερη ευαισθησία και αλληλεγγύη απέναντι στον άλλο και στον ξένο, γεγονός σημαντικό για την μείωση του ρατσισμού, του κοινωνικού αποκλεισμού κ.α.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι συμπόνια, εκτός από τους ανθρώπους, μπορούν να δείξουν και τα ζώα, αναγνωρίζοντας τον πόνο του άλλου. Όμως σε όλα τα είδη φαίνεται πως η ενσυναίσθηση είναι μεγαλύτερη απέναντι στους γνώριμους και μικρότερη ή τελείως απούσα στους ξένους. Η ύπαρξη στρες παίζει καθοριστικό ρόλο σε αυτό.
Όπως έδειξαν τα πειράματα με ποντίκια και ανθρώπους εθελοντές, όταν οι επιστήμονες χορηγούσαν ένα φάρμακο που ανέστειλε τις ορμόνες του στρες, μεγάλωνε ο βαθμός συμπόνιας για τον άλλο, ακόμη και για τον τελείως ξένο. Αντίθετα, σε όσο μεγαλύτερη κατάσταση στρες βρισκόταν ένας άνθρωπος ή ένα ζώο, τόσο μειωνόταν ο βαθμός ενσυναίσθησης και συμπόνιας για τους άλλους.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, το σύστημα στρες στον εγκέφαλο ασκεί ένα είδους «βέτο» στο σύστημα της συμπόνιας.
Οι ερευνητές τόνισαν, επίσης, ότι η λύση στο πρόβλημα του στρες δεν είναι κατ’ ανάγκη ένα χάπι, καθώς εξίσου αποτελεσματικά μπορεί να δράσει η κοινή εμπειρία, όταν οι άνθρωποι συμμετέχουν σε κοινές δραστηριότητες με τους άλλους. Έτσι, θα σπάσουν τον φραγμό του στρες και θα νιώσουν συναισθηματικά πιο κοντά στους ξένους.
