Ο Χρυσός Κανόνας μας λέει ότι πρέπει να συμπεριφερόμαστε στους άλλους σύμφωνα με το πως θα επιθυμούσαμε να μας συμπεριφέρονται οι άλλοι. Είναι μια από τις πιο συνηθισμένες ηθικές αρχές που βρίσκεται σε πολλές θρησκείες και πολιτισμούς. Μπορεί να θεωρηθεί ως η ηθική της αμοιβαιότητας σε ορισμένες θρησκείες, αν και άλλες θρησκείες το αντιμετωπίζουν διαφορετικά. Μπορεί δε να εμφανιστεί είτε ως θετική είτε ως αρνητική εντολή που διέπει τη συμπεριφορά, όπως: [...]

Η επιστήμη της ανθρωπολογίας ασχολείται με τη μελέτη των ανθρώπων και της ανθρώπινης συμπεριφοράς και των κοινωνιών τόσο στο παρελθόν όσο και στο παρόν. Το μεγάλο πρόβλημα που είχε διαχρονικά ήταν να δώσει μια πλήρη και συνεκτική περιγραφή της ηθικής στις ανθρώπινες κοινωνίες. Ο Oliver Scott Curry το γνώριζε καλά. Το 2012 όταν ήταν καθηγητής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης διοργάνωσε μια συζήτηση μεταξύ των φοιτητών του. Το θέμα ήταν αν η ηθική είναι έμφυτη ή επίκτητη. Τα στρατόπεδα στήθηκαν γρήγορα, η μια πλευρά υποστήριζε με πάθος ότι οι κανόνες της ηθικής είναι έμφυτοι και παντού στον κόσμο οι ίδιοι ενώ η άλλη το αντίθετο, ότι δεν υπάρχει παγκόσμιο κοινό πλαίσιο. [...]

Σήμερα διαπιστώνουμε ότι οι πανανθρώπινες αξίες που με τόσο κόπο και αίμα κατέκτησαν οι λαοί της Γης δια μέσου των αιώνων, έχουν αποδυναμωθεί εξαιτίας της ανάδειξης του χρήματος ως πρώτης αξίας. Έχουμε φθάσει σε σημείο θεοποίησης του χρήματος και των υλικών αγαθών. Η ανάγκη αναστήλωσης και ενίσχυσης του ρόλου των πανανθρώπινων αξιών στη ζωή μας, στον πλανήτη ολόκληρο, είναι επιτακτική. Χωρίς τις αξίες αυτές δεν μένει παρά ο κατήφορος και η καταστροφή. [...]

Ο Σπινόζα, ένα από τα μεγάλα πνεύματα του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, λέει στο μεγάλο του έργο «Ηθική» ότι ο οίκτος και το μίσος είναι συναισθήματα λύπης συνδυασμένα με την ιδέα της εξωτερικής αιτίας. Η διαφορά ανάμεσά τους έγκειται μόνο στη φύση της εξωτερικής αιτίας: στην περίπτωση του οίκτου, είναι η θέα της άθλιας κατάστασης του άλλου· στην περίπτωση του μίσους, είναι η ίδια η ύπαρξη του άλλου. Το γεγονός ότι και τα δύο συναισθήματα ανήκουν στο ίδιο γένος σημαίνει πως η μετάλλαξη του οίκτου σε μίσος δεν είναι δύσκολη, αλλά —όπως μας δείχνει η εμπειρία της ζωής— ούτε και σπάνια όταν συντρέχουν οι κατάλληλες συνθήκες. [...]

Το 1967 η Philippa Foot παρουσίασε το δίλημμα του τρένου (the Trolley Problem) και πολύ γρήγορα έγινε ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα θέματα τόσο της ηθικής όσο και της φιλοσοφίας. Το δίλημμα έχει ως εξής: Στις σιδηροδρομικές γραμμές είναι δεμένοι πέντε ανυποψίαστοι άνθρωποι και ένα τρένο πλησιάζει προς το μέρος τους φρενάροντας. Εσύ στέκεσαι πάνω στην πεζογέφυρα που διασχίζει κάθετα τις γραμμές του τρένου και βλέπεις το δράμα να εκτυλίσσεται. Αν δεν ακινητοποιηθεί το τρένο οι πέντε άνθρωποι σίγουρα θα σκοτωθούν. [...]

Η ηθική αρχή, γνωστή ως ο Χρυσός Κανόνας, αποδίδεται με την έκφραση «Κάνε στους άλλους αυτά που θα ήθελες να σου κάνουν». Παρόλο που ο όρος Χρυσός Κανόνας δεν φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε πριν από τον δέκατο όγδοο αιώνα, η υποβόσκουσα ιδέα – ή πιο σωστά, η ομάδα από υποβόσκουσες ιδέες- είναι παμπάλαια. Εμφανίζεται με παρόμοιο τρόπο σχεδόν σε κάθε ηθικό κώδικα ή ηθικό σύστημα, θρησκευτικό ή κοσμικό, και ως εκ τούτου θεωρείται ότι αποτείνεται σε μία από τις πιο θεμελιώδεις ηθικές απόψεις ή ένστικτο μας. [...]

Timor mortis conturbat me (Ο φόβος του θανάτου με τρομάζει). Αυτός ο στίχος του Σκοτσέζου ποιητή William Dunbar (1459-1520) περικλείει μια πανανθρώπινη αλήθεια: [...]

Τελευταία είναι σύνηθες παντού να φταίνε μόνο οι άλλοι… Όχι μόνο στις οικογένειες και στο ρόλο των γονέων απέναντι στα παιδιά τους. Ασφαλώς και δεν μου επιτρέπεται να λαϊκίσω. Από την πλευρά μου, έχω την ευθύνη του ρόλου μου, ως συγγραφέα, και το κοινό μου θα πρέπει να αντιληφθεί ότι κάθε γραμμή των βιβλίων μου είναι αποτέλεσμα βιωμένης προσπάθειας και εμπειρίας. Την ίδια ακριβώς ευθύνη προσδοκώ να διακρίνω και στους γονείς που μεγαλώνουν τα παιδιά τους σε ένα δύσκολο περιβάλλον με πολλές αντιξοότητες και να μην θυματοποιούνται. [...]

Σε μια πρόσφατη έρευνα με θέμα τη σημασία που δίνουν οι γονείς στη μετάδοση στα παιδιά τους της αξίας του σεβασμού και της ανεκτικότητας, η Ελλάδα κατατάχθηκε τελευταία ανάμεσα σε 69 χώρες. Με άλλα λόγια, η ελληνική οικογένεια δεν θεωρεί σημαντικό να κοινωνικοποιεί τους νέους με βάση τις παραπάνω αξίες. Καθόλου τυχαία νομίζω, χαμηλά μαζί με την Ελλάδα βρίσκονται χώρες όπως η Ουγκάντα, η Αλγερία και το Πακιστάν, ενώ οι πέντε πρώτες χώρες στη σχετική λίστα ήταν η Σουηδία, η Ολλανδία, η Δανία, η Γαλλία και η Ισλανδία. Το αποτέλεσμα της έρευνας δεν πρέπει να μας εκπλήσσει καθώς με μια προσεκτικότερη ματιά θα αντιληφθούμε πως εδώ βρίσκεται η ρίζα πολλών δεινών μας ως κοινωνία. [...]

Η γέννηση του μικρού Αμπραχίμ στη Νέα Υόρκη ανέδειξε την «επαναστατική» διαδικασία αναπαραγωγής προκειμένου να μη μεταφέρονται στα νεογνά σπάνιες γενετικές ασθένειες των γονέων. Και μαζί της επανήλθαν όλα τα ηθικά διλήμματα σχετικά με την παρέμβαση της επιστήμης στη Φύση. Κάποιοι μίλησαν για ένα επιστημονικό ορόσημο, εφάμιλλο του πρώτου παιδιού του σωλήνα. Κάποιοι άλλοι όμως εξέφρασαν σοβαρές επιφυλάξεις: μα παιδί με τρεις βιολογικούς γονείς; Πόσο κόντρα στη Φύση είναι όλο αυτό; Ο μικρός Αμπραχίμ πάντως, που ήρθε πριν από πέντε μήνες στη ζωή, είναι μια χαρά. [...]