ηθική

Ηθική: θέμα σχετικότητας;

Τι είναι το καλό και τι το κακό; Ποια είναι τα όρια μεταξύ μιας ηθικής πράξης και μιας ανήθικης; Πως μπορούμε να “μετρήσουμε” ή και να “αυξήσουμε” την ηθικότητα μιας πράξης; Αυτά και παρόμοια ερωτήματα απασχολούν τους φιλοσόφους εδώ και αιώνες. Μεγάλα μυαλά της ανθρωπότητας έχουν προσπαθήσει να διερευνήσουν με τον δικό τους τρόπο ένα καθαρά ανθρώπινο χαρακτηριστικό: την ηθικότητα. Οι Καντ, Καρτέσιος, Αριστοτέλης, Πλάτωνας και Νίτσε είναι μόνο μερικά ενδεικτικά μεγάλα ονόματα φιλοσόφων που ο καθένας έδωσε τις δικές του απαντήσεις στο ερώτημα του τι είναι ηθικό και τι όχι. [...]

Η αγορά διαβρώνει τις ηθικές αξίες

Οι περισσότεροι άνθρωποι θα δήλωναν αντίθετοι στην παιδική εργασία, την εκμετάλλευση των εργαζόμενων ή την καταστροφή του περιβάλλοντος. Πολλοί όμως παραβιάζουν τις ίδιες τις ηθικές αξίες τους όταν παίρνουν οικονομικές αποφάσεις και δίνουν προτεραιότητα στη χαμηλή τιμή και γενικά στο κέρδος. [...]

Ηθική δέσμευση και επιλογή επαγγέλματος

Ο Ντίλαν Μάθιους έγραψε πρόσφατα ένα συναρπαστικό κομμάτι στην «Ουάσιγκτον Ποστ», για έναν νεαρό ονόματι Τζέισον Τριγκ. Ο Τριγκ είναι ένας 25χρονος διπλωματούχος πληροφορικής του ΜΙΤ, ο οποίος έβαλε σ’ εφαρμογή τον τρόπο που, κατά τη γνώμη του, μπορεί να κάνει το μεγαλύτερο καλό στον κόσμο. Πηγαίνει κάθε μέρα στη δουλειά του, σε μια εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων (hedge fund). [...]

Υπάρχει γραμμένο στο DNA η βία;

Κάθε χρόνο, 1,6 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από εγκληματικές πράξεις βίας, η οποία θα μπορούσε να οριστεί γενικά ως χρησιμοποίηση της δύναμης του βιαιοπραγούντος για την επιβολή της θέλησής του σε άλλους. [...]

Επιστημονική γνώση και ηθική

Συναρτάται άραγε η επιστήμη με την ηθική σε ένα θεωρητικό όσο και πρακτικό επίπεδο ή είναι ανεξάρτητη και αποκομμένη η μία από την άλλη;Στο ερώτημα αυτό, που αποκτά στις μέρες μας μία ιδιαίτερη, ζωτική σημασία, καλούμαστε εκ των πραγμάτων να δώσουμε μία όσο το δυνατόν πιο τεκμηριωμένη απάντηση. Παρότι η φιλοσοφική, η επιστημολογική και η κοινωνιολογική θεώρηση του θέματος δεν αφήνουν κατά τη γνώμη μου περιθώρια για μία απάντηση, που δεν θα ήταν μονοσήμαντα καταφατική, οι απόψεις της επιστημονικής και της φιλοσοφικής κοινότητας δεν φαίνεται να συγκλίνουν σε μία κοινή θέση. [...]

Ποιες είναι οι νευροβιολογικές προϋποθέσεις της ηθικής και πόσο ηθικές είναι οι εφαρμογές της νευροεπιστήμης;

Αν οι νευροϊατρικές πρακτικές -φαρμακολογικές ή άλλες- είναι ήδη σε θέση να επεμβαίνουν στη βαθύτερη δομή του εγκεφάλου ενός ασθενούς για να βελτιώσουν την κατάσταση της υγείας του, θα ήταν άραγε εξίσου επιτρεπτή, δηλαδή κοινωνικά δίκαιη ή ηθικά αποδεκτή, η προσφυγή σε τέτοιες νευροτροποποιητικές επεμβάσεις από άτομα με υγιή εγκέφαλο; Ποιος πρέπει να αποφασίζει, σε μια κοινωνία ελεύθερης αγοράς, πότε και από ποιον είναι επιτρεπτή η χρήση τέτοιων νευροδιεγερτικών ουσιών ή νευροβελτιωτικών επεμβάσεων όχι για θεραπευτικούς σκοπούς αλλά για να βελτιώνει κανείς τις εγκεφαλικές του επιδόσεις; Σε αυτά και σε πολλά άλλα καυτά κοινωνικά ζητήματα επιχειρεί σήμερα να απαντήσει η Νευροηθική: ένα πεδίο έρευνας που διερευνά τις ηθικές συνέπειες και αξιολογεί τις κοινωνικές επιπτώσεις από την ανάπτυξη των νευροεπιστημών και κυρίως της νευροτεχνολογίας. [...]

Βιοηθική και παρένθετες μητέρες

Μέσα σ’ ένα φυσικό περιβάλλον που φαίνεται ότι δεν προέβλεπε τέτοιες εξελίξεις, άνοιξε ο άνθρωπος τη δική του παρένθεση που ονομάζουμε πολιτισμό, με στόχο ασυνείδητο αρχικά και μετά απολύτως συνειδητό να βελτιώσει την καθημερινότητά του, τη σκέψη και τη γνώση του. [...]

Τα βρέφη χαρακτηρίζονται από έναν κώδικά ηθικής

Σύμφωνα με μία νέα έρευνα ψυχολόγων του πανεπιστημίου Yale στο Connecticut τα βρέφη χαρακτηρίζονται από έναν βασικό κώδικά ηθικής και μπορούν να διακρίνουν το καλό από το κακό. Τα αποτελέσματα της έρευνας έρχονται σε αντίθεση με την άποψη πολλών ψυχολόγων που υποστηρίζει ότι η ανθρώπινη ηθική διαμορφώνεται από τους γονείς και τις εμπειρίες μας. [...]

Ατομική Ηθική – Εργασιακή Ηθική, μια δύσκολη συμβίωση

Το ηθικό ιδεώδες είναι πέρα για πέρα προσωπικό. Η ηθικότητα δεν έγκειται στην τήρηση κάποιων γενικών ηθικών αιτημάτων, ούτε στην υποταγή της ατομικής βούλησης σε ηθικούς κανόνες, αλλά στην πλούσια και πλήρη απόλαυση μιας αυθεντικής προσωπικότητας. Η ηθική, όπως και η ελευθερία, είναι μια άλλη λέξη για την υποκειμενικότητα. [...]

Ατομική Ηθική – Εργασιακή Ηθική, μια δύσκολη συμβίωση

Το ηθικό ιδεώδες είναι πέρα για πέρα προσωπικό. Η ηθικότητα δεν έγκειται στην τήρηση κάποιων γενικών ηθικών αιτημάτων, ούτε στην υποταγή της ατομικής βούλησης σε ηθικούς κανόνες, αλλά στην πλούσια και πλήρη απόλαυση μιας αυθεντικής προσωπικότητας. Η ηθική, όπως και η ελευθερία, είναι μια άλλη λέξη για την υποκειμενικότητα. [...]