πρόσωπα φιλοσοφίας

Εμπεδοκλής: Η θρυλική μορφή στο χώρο της προσωκρατικής φιλοσοφίας

Ο Εμπεδοκλής (495 – 435 π.Χ.) ήταν ένας από τους σπουδαιότερους αντιπροσώπους της προσωκρατικής ελληνικής φιλοσοφίας. Αναφέρεται σαν φιλόσοφος, ποιητής, πολιτικός, μάγος και ιατρός. H έλλειψη πληροφοριών για τη ζωή του συντέλεσε ώστε ήδη από τους αρχαίους χρόνους να δημιουργηθούν πολλοί μύθοι-θρύλοι σχετικά με αυτή. Ένας από αυτούς παρουσιάζει τον Εμπεδοκλή να αυτοκτονεί πέφτοντας μέσα στον κρατήρα του ηφαιστείου της Αίτνας. H παράδοση τον παρουσιάζει να συνδέεται με τον Παρμενίδη και τον Ξενοφάνη, ενώ η παραμονή του στους Θούριους τον έφερε σε επαφή με τον Πυθαγόρα. [...]

Η ηθική φιλοσοφία του Καντ

Immanuel_Kant Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα σημειώθηκε μια μεγάλη στροφή στον ιδεαλισμό και την ηθική ως αντίδραση στον ωφελιμισμό. Η κίνηση αυτή είναι βαθιά επηρεασμένη από τις εξελίξεις του ηθικού στοχασμού των δύο τελευταίων αιώνων στη Γερμανία, και κυρίως από την ηθική του Kant και του Hegel, καθώς και των επιγόνων τους. [...]

Φίχτε Γιόχαν (1762-1814)

Ο Γερμανός φιλόσοφος Γιόχαν Φίχτε (Johann Gottlieb Fichte) απετέλεσε μαζί με τον Σέλινγκ και τον Χέγκελ τη μεγάλη τριάδα του κλασικού γερμανικού ιδεαλισμού, η οποία αναπτύχθηκε από τα θεωρητικά και ηθικά κείμενα του Ιμμάνουελ Καντ. [...]

Σέλινγκ (1775-1854)

Ο Γερμανός φιλόσοφος Σέλινγκ (Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling), ξεκίνησε από την ηθική φιλοσοφία τού Φίχτε και διαμόρφωσε ένα μεταφυσικό σύστημα βασισμένο στην φιλοσοφία της φύσης. Αναδείχθηκε δε σε έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους τού γερμανικού Ιδεαλισμού της μετακαντιανής εποχής [...]

Η θεωρία του Maslow

Ο A. Maslow είναι ένας από τους μεγάλους σύγχρονους αμερικανούς ψυχολόγους, που ενδιαφέρθηκε να μελετήσει και να προσαρμόσει στη δυτική επιστημονική νοοτροπία τις [...]

Ένας μεγάλος στοχαστής: Μαξ Βέμπερ

Ο Γερμανός κοινωνιολόγος Μαξ Βέμπερ υπήρξε ο σημαντικότερος στοχαστής του εικοστού αιώνα στον χώρο τον κοινωνικών επιστήμων. Η ιστοριογραφία, η ανθρωπολογία, η πολιτική επιστήμη, μ’ όλα τους τα σημαντικά επιτεύγματα τον τελευταίο αιώνα, δεν έχουν να περηφανευτούν για ένα πνεύμα που να συνδύαζε σε τέτοιο βαθμό την συνθετική και αναλυτική ικανότητα με την στέρεη κατοχή ενός απέραντου -και για τα σημερινά μέτρα- εμπειρικού υλικού. Ακόμη και η οικονομική επιστήμη, της οποίας οι πρόοδοι στον εικοστό αιώνα πιθανότατα ξεπερνούν εκείνες όλων των υπόλοιπων κοινωνικών επιστημών μαζί, δεν έχει να επιδείξει έναν τόσο οικουμενικό στοχαστή. [...]

Πού βρισκόμαστε σήμερα μετά τις θεωρίες του Fukuyama, του Huntington και του Mearsheimer

Σχεδόν 20 χρόνια μετά τις θεωρίες του Fukuyama και του Huntington, και μια δεκαετία από αυτήν του Mearsheimer, η Δύση ακόμη «ψάχνεται» Εν μέσω κλυδωνισμών στο διεθνές οικονομικό σύστημα, με πολλά ερωτηματικά για την πορεία της «παγκοσμιοποίησης» _ όπως την έχουν φανταστεί οι «απόστολοι» των αγορών _ αξίζει να επισκεφτούμε και να επανεξετάσουμε τις ιδέες για το παγκόσμιο σύστημα, όπως είχαν πρωτοδιατυπωθεί από τρεις αναλυτές. [...]

Τα εγχειρίδια ευτυχίας τριών Ελλήνων φιλοσόφων

Ποιά θα μπορούσαν να είναι τα εργαλεία για να ικανοποιήσουμε την κοινή για όλους τους ανθρώπους επιθυμία που δεν είναι άλλη από το να οδηγηθούμε στην ευτυχία; Οι μεγάλοι Έλληνες φιλόσοφοι, όπως οι Επίκτητος, Επίκουρος και Αριστοτέλης προσέφεραν, μια ευρεία γκάμα απαντήσεων και παρείχαν όλα τα εργαλεία, ανάλογα με τη προσέγγισή του καθενός εξ αυτών, στο μείζον ερώτημα «τι συνιστά την ευτυχία και πως επιτυγχάνεται». [...]

Κορνήλιος Καστοριάδης

Η σύγχρονη ελληνική σκέψη διαμορφώθηκε μέσα σε ένα ακραιφνώς πολιτικό –καλύτερα, πολιτικοποιημένο– πλαίσιο. Το περιβάλλον ταλανιζόταν, αλλά και συνάμα γονιμοποιούνταν από έντονες πολιτικές διενέξεις στο εσωτερικό της Αριστεράς, μιας Αριστεράς που τελούσε σε κατάσταση παρανομίας, ή, στην καλύτερη περίπτωση, ημιπαρανομίας, ενώ η Δεξιά δυσκολευόταν να αναδείξει στοχαστές μεγάλου βεληνεκούς, έστω και απλώς ενδιαφέροντες, κατά τα φαινόμενα επειδή δεν το είχε ανάγκη, ούσα ο απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού πεδίου. [...]

Μάρκος Αυρήλιος: ο στωικός φιλόσοφος αυτοκράτορας

Ο Μάρκος Αυρήλιος (121 – 180 μ.Χ) ήταν Ρωμαίος αυτοκράτορας. Ήταν ο τελευταίος από τους τελευταίους πέντε καλούς Αυτοκράτορες (Νέρβας, Τραϊανός, Αδριανός, Αντωνίνος, Μάρκος Αυρήλιος) και θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς στωικούς φιλοσόφους. Η βασιλεία του χαρακτηρίζεται από πολέμους στην Ασία απέναντι στην επανακάμπτουσα Παρθική Αυτοκρατορία και με τις γερμανικές φυλές στη Γαλατία και τον Δούναβη, ενώ σημειώθηκε και μία στάση εναντίον του, στην Ανατολή, από τον Αβίδιο Κάσσιο, η οποία απέτυχε. [...]

Λουκιανός ο Σαμοσαχεύς (2ος αιώνας μ.Χ.)

Περιώνυμος σοφιστής και συγγραφέας, του οποίου βασικό χαρακτηριστικό ήταν η έντονη διάθεση να κρίνει με σατιρικό τρόπο την εποχή του – και πιο συγκεκριμένα: τον ακόλαστο βίο της, τη φιλοσοφία (τους εκπροσώπους της οποίας θεωρούσε ανεπαρκείς, ελαφρείς και κενούς), τη μυθολογία, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, τους ρήτορες, τους σχολαστικούς γραμματικούς και τους αττικιστές. [...]