φιλοσοφία

Εγκέφαλος και θρησκεία

Τα τελευταία χρόνια έχει αναθερμανθεί η παλαιά διαμάχη επιστήμης και θρησκείας με αιχμή το μείζον ερώτημα: πάρχει ΘεόςΕίναι η πραγματικότητα αυτό που βλέπουμε;Υπάρχει [...]

Περιβάλλον και Βιοηθική

Ο όρος βιοηθική, ένας όρος που αναφέρεται συχνά και μας απασχολεί όλο και περισσότερο, έχει διπλή ετυμολογική προέλευση για να υποδηλώσει τα δύο συστατικά του: την βιολογική γνώση, αφ’ενός, και τις ανθρώπινες αξίες, αφ’ετέρου, αναδεικνύοντας έτσι τον δεσμό μεταξύ του ανθρώπου και της Φύσης. Είναι μία ηθική που υπαγορεύει την συνετή χρήση του Φυσικού κόσμου για την διατήρηση της ανθρώπινης ζωής. [...]

Θρησκεία, πίστη και αναζήτηση της ύπαρξης Θεού του Ιμμάνουελ Καντ

Αν ο Ιμμάνουελ Καντ αναγνωρίζεται ως η πιο εμβληματική φυσιογνωμία της φιλοσοφίας των Νέων Χρόνων, τούτο πρωτίστως οφείλεται στο γεγονός ότι μέσα στο έργο του πραγματώνονται δυο θεμελιώδη ιδανικά του νεωτερικού πνεύματος: η καινοτομία και η σύνθεση. Ο Καντ ανατρέπει την φιλοσοφική παράδοση, την ίδια στιγμή όμως καταφέρνει να αναζωογονήσει τις πιο ουσιαστικές της φιλοδοξίες. Τούτα τα χαρακτηριστικά είναι κατ’ εξοχήν παρόντα στην καντιανή φιλοσοφία της θρησκείας. [...]

Η Ηθική του Σωκράτη

O Σωκράτης είναι πριν από τον G.E. Moore ο σπουδαιότερος ερωτητής στην ιστορία της ηθικής φιλοσοφίας, ένας «αιώνιος ερωτητής» (Pierre Hadot).Έθετε κυρίως ερωτήματα, παρά έδινε απαντήσεις (W. P. Cleveland). Αρκετοί σύγχρονοι ηθικοί φιλόσοφοι αρχίζουν την προβληματική τους στην κανονιστική ηθική, τη μεταηθική και την εφαρμοσμένη ηθική θέτοντας και πάλι τα ριζικά ερωτήματα του Σωκράτη (Frankena,Prionggi, Sahakian). H έγνοια του για το «τι εστίν» κάθε πράγματος, έννοιας και αρετής, ανάλογο με το αριστοτελικό «διότι» στον χώρο της επιστήμης, κληροδοτήθηκε από τον Σωκράτη στην ανθρωπότητα ως θεμελιακή αφετηρία της φιλοσοφίας. Και η αγωνία του για το «πως βιωτέον» και «όντινα τρόπον χρη ζην» αποτέλεσαν τα καταστατικά προβλήματα τόσο της ηθικής φιλοσοφίας όσο και της ηθικής πράξης. [...]

Αφιέρωμα στις θρησκείες

Το τι ακριβώς είναι θρησκεία δεν έχει απαντηθεί ακόμη ξεκάθαρα και με ένα απόλυτο όρο. Στα τέλη του 18ου αιώνα η θρησκεία ερμηνεύεται ως μια μορφή κοινού πνεύματος πίστης που υπάρχει στην ίδια την κοινωνία, και καθορίζει τις θεμελιώδης ηθικές αξίες. Για τον Ε. Καντ η θρησκεία παίρνει δύναμη από το νομοθέτη που εφαρμόζει μέσο της λογικής γνώσης την επιθυμία του Θεού. Ο Αντρε Μαλρώ στο έργο του «Ανθρώπινη μοίρα» διακηρύσσει ότι η μοναδική πράξη είναι το άπλετο φως στα θρησκευτικά δόγματα συνηγορώντας στη θέση του Νίκου Καζαντζάκη και του Ζαν Φ. Λαουτάρ «να μην κατέχεις τίποτε, να μην ελπίζεις τίποτε». Ο Κ. Μαρξ χρησιμοποιείσαι την φράση του γερμανού φιλοσόφου Φοϋεμπαρχ ότι η θρησκεία είναι το όπιο του λαού, ενώ ο Νίτσε αναφώνησε ότι ο θεός πέθανε, μια θεωρία που θα γίνει μόδα σχεδόν μέχρι τη δεκαετία του ’70, όπου οι εκκλησίες όλων περίπου των δογμάτων άδειαζαν και μόνο οι κληρικοί των καταπιεζόμενων λαών έβρισκαν κάποιο έδαφος ανάπτυξης του Θεϊκού λόγου. [...]