Είναι πραγματικά δύσκολο να ξεχωρίσεις αν το πιο επώδυνο στάδιο είναι αυτό της λήψης της απόφασης για τον χωρισμό ή των αμφιβολιών που μπορεί στην πορεία κατά στιγμές, να προκύπτουν. Στις περισσότερες περιπτώσεις χωρισμού οι αμφιβολίες το πρώτο διάστημα που ακολουθεί τον χωρισμό, έρχονται και καρφώνονται σαν έμμονες ιδέες που βασανίζουν, εγκλωβίζουν και δεν αφήνουν να προχωρήσουμε παρακάτω:
-
Μήπως δεν έπρεπε να χωρίσω;
-
Μήπως να έδινα άλλη μια ευκαιρία;
-
Αν συμπεριφερόμουν διαφορετικά …
-
Αν άλλαζα αυτή μου τη συνήθεια
-
Αν έκανα περισσότερη υπομονή;
-
Αν πηγαίναμε σε σύμβουλο γάμου
-
Αν με τον καιρό άλλαζε;
-
Αν με τον καιρό κατάφερνα να τον/την αλλάξω … Αν, αν, αν ….
‘Αν που έρχονται και παίρνουν τη θέση των άλλων ερωτημάτων που θα βοηθούσαν περισσότερο αν προβλημάτιζαν τώρα σ’ αυτήν τη μεταβατική φάση, όπως:
-
Τι θέλω τώρα για τη ζωή μου;
-
Ποια λάθη μου να μην επαναλάβω;
-
Τι έμαθα για τον εαυτό μου μέσα από αυτήν τη σχέση;
-
Τι θα μου λείψει και θα προσπαθήσω να πάρω μαζί μου από τη σχέση αυτή;
Γιατί όμως αυτές οι αμφιβολίες έρχονται; Η παρουσία τους σημαίνει την έλλειψη ορθότητας στην απόφαση μου να χωρίσω;
Όχι βέβαια.
Η παρουσία τους δείχνει την ανασφάλεια και σύγχυση στην οποία βρίσκομαι. Όταν απομακρυνόμαστε χρονικά από μια εμπειρία μας, αυτή πλέον γίνεται ανάμνηση. Η ανάμνηση δεν είναι ίδια με το βίωμα της εμπειρίας. Το βίωμα στην ανάμνηση είναι διαφορετικό από αυτό της εμπειρίας. Έτσι για παράδειγμα, ένας καβγάς τη στιγμή που τον βιώνουμε μπορεί να μας δίνει την αίσθηση της ‘κάθαρσης’, ‘εκτόνωσης’ και ‘υπερέντασης’ ενώ όταν θυμόμαστε αυτόν τον καβγά μπορεί να τον θυμόμαστε ως κάτι θλιβερό, τραυματικό και απειλητικό. Οι αναμνήσεις λοιπόν αλλοιώνουν το βίωμα της εμπειρίας, άλλες φορές μεγεθύνουν, άλλες φορές υποτιμούν τα συναισθηματικά φορτία, πολλές φορές αποκλίνουν τελείως και από την πραγματικότητα της εμπειρίας μας.
Οι αμφιβολίες μας λοιπόν μετά από έναν χωρισμό έχουν να κάνουν με τις αναμνήσεις μας από τη σχέση αυτή. Οι αναμνήσεις αυτές προσδιορίζουν αρκετά την τωρινή μας συναισθηματική κατάσταση και όχι καθαρά το βίωμα της εμπειρίας μέσα στη σχέση. Μέσα από τις αναμνήσεις που έχουμε από τη σχέση από την οποία αποφασίσαμε να φύγουμε, φιλτράρουμε συναισθήματα, επιλέγουμε στιγμές που κουβαλάμε στη μνήμη μας και αυτά καθορίζουν την ανάμνηση που έχουμε από τη σχέση αυτή. Έτσι, η σχέση αυτή μπορεί να γίνει πολύ πιο αφόρητη ή πολύ πιο ευχάριστη ως ανάμνηση, τώρα που αποστασιοποιηθήκαμε με την απόφαση χωρισμού.
Πώς επαναξιολογώ λοιπόν την απόφασή μου; Κατά τη γνώμη μου, δεν την επαναξιολογώ; Συμπεράσματα εκ των υστέρων, δεν μπορούν να βγουν, γιατί οδηγούν απλά σε εναλλακτικές άπειρες αφηγήσεις. Τα συμπεράσματα βγαίνουν όταν βιώνονται οι καταστάσεις, όταν γεύομαι τη σχέση μου με τον άλλον, τη στιγμή που έχω επαφή με το βίωμα μου και με τον εαυτό μου ώστε να αγγίξω τη δική μου ‘γνήσια και απόλυτη αλήθεια’. Είμαι ευτυχισμένος μέσα σ’ αυτό που ζω; Με ικανοποιεί το ‘μέχρι τώρα’ ώστε να το συνεχίσω; Η μεγαλύτερη παγίδα στις σχέσεις είναι η προσπάθεια να τη διατηρήσω έχοντας την ελπίδα ότι θα αλλάξει ο άλλος στο μέλλον. Ανειλικρινές απέναντι στον εαυτό μου και απέναντι στον άλλον.
Το μόνο υλικό που έχω λοιπόν, για να αξιολογήσω μια κατάσταση είναι ‘το μέχρι τώρα’ βάση του οποίου θα καθορίσω ‘το από δω και πέρα’ και όχι το ενδεχόμενο ‘αν’ που έρχεται στρέφοντας το βλέμμα μου σε ένα ενδεχόμενο μέλλον. Και αν αυτό το υλικό, το ‘μέχρι τώρα’, με οδήγησε στην απόφαση του χωρισμού …. από εκεί και πέρα αναθεώρηση ‘δεν χωράει’.
Πίστη και εμπιστοσύνη λοιπόν στον εαυτό για την απόφαση που πήρε, γιατί καμία αμφιβολία δεν μπορεί να σταθεί έγκυρη στο βίωμα της εμπειρίας μου!
Tης ψυχολόγου Εύας Θεοδοσιάδου e-psychology.gr