Πώς μπορούν όμως κάποιες (λεγόμενες) συμφωνίες να επηρεάσουν τον τρόπο που λειτουργούμε και βλέπουμε τον κόσμο; Όπως με πολύ όμορφο τρόπο μας εξηγεί ο Don Miguel Ruiz, αυτό είναι κάτι που, έτσι κι αλλιώς, ήδη συμβαίνει και μάλιστα ασυνείδητα τις περισσότερες φορές. Από τη στιγμή που γεννηθήκαμε αρχίσαμε να δεχόμαστε τις επιδράσεις του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο βρεθήκαμε, δημιουργήσαμε και διαμορφώσαμε την προσωπικότητά μας με βάση τα χαρακτηριστικά και τις συμπεριφορές των πολύ κοντινών μας προσώπων, μάθαμε πως κάποια πράγματα μας επιτρέπονται και πως κάποια άλλα όχι, πως κάτι είναι καλό και κάτι κακό, διαμορφώσαμε απόψεις και συμπεριφορές που στη συνέχεια καθόρισαν τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, ζούμε σε έναν κόσμο που αποτελείται από «καπνό» και «καθρέπτες», γι’ αυτό και δεν μπορούμε να δούμε καθαρά μέσα στην ομιχλώδη καταχνιά που μοιάζει να σκεπάζει τα πάντα, γι’ αυτό και δεν μπορούμε να δράσουμε αυτόνομα παρά μόνο αντανακλώντας δράσεις και συμπεριφορές. Ο καθένας μας υπόκειται στην ασυνείδητη διαδικασία της «εξημέρωσης του ανθρώπου» ανάλογα με τα μηνύματα που έχει λάβει, και μοιράζεται το «όνειρο του πλανήτη» σε σχέση με το πώς έχει μάθει να βλέπει τα πράγματα. Για παράδειγμα, μια βασική αιτία της αντιδραστικής συμπεριφοράς που χαρακτηρίζει τους εφήβους έχει να κάνει με το γεγονός αυτό, καθώς τότε ο νέος άνθρωπος βρίσκεται στη φάση που μαθαίνει να λέει όχι σε όσους «προγραμματισμούς» έχει μάθει μέχρι τότε να δέχεται αδιαμαρτύρητα.
Τι μπορούμε όμως να κάνουμε; Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε όσα είναι ψεύτικα στη ζωή μας, δηλαδή δεν υπακούν στην αλήθεια του πραγματικού εαυτού μας, πώς μπορούμε να αρχίσουμε να αμφισβητούμε τα «πιστεύω» μας και να αποκτήσουμε επίγνωση των ψευδαισθήσεών μας, και ταυτόχρονα να καλλιεργήσουμε την αγάπη προς τον εαυτό μας και τη σοφία στον τρόπο που αντικρίζουμε τα πράγματα; Σύμφωνα με τον Miguel Ruiz, μπορούμε τουλάχιστον για αρχή να δουλέψουμε πάνω σε τέσσερις βασικές αρχές, σε τέσσερις καθοδηγητικές προτάσεις, που θα μας βοηθήσουν να αναλάβουμε την ευθύνη του εαυτού μας ενώ θα δράσουν μεταμορφωτικά μέσα στην καθημερινότητά μας.
Η ΠΡΩΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ: Να Είστε Άμεμπτοι στη Χρήση του Λόγου Σας.
Η ΠΡΩΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΠΟ ΟΛΕΣ, αλλά και αυτή που προδίδεται πιο εύκολα. Είναι τόση η σπουδαιότητα της, ώστε με αυτήν και μόνο θα είστε σε θέση να μεταφερθείτε στο επίπεδο εκείνο της ύπαρξης που εγώ αποκαλώ παράδεισο επί της γης.
Ο λόγος δεν είναι απλά ένας ήχος ή ένα γραπτό σύμβολο. Ο λόγος είναι μια δύναμη: είναι η δύναμή σας να εκφράζεστε και να επικοινωνείτε, να σκέπτεστε κι άρα να δημιουργείτε τα γεγονότα της ζωής σας. Είστε σε θέση να μιλάτε. Ποιο άλλο ζώο πάνω στον πλανήτη έχει αυτό το χάρισμα; Ο λόγος είναι το πιο ισχυρό εργαλείο που διαθέτει ο άνθρωπος,ένα εργαλείο με μαγικές ιδιότητες.
Ωστόσο, όπως και το σπαθί με τις δύο κόψεις, ο λόγος σας μπορεί να πλάσει το πιο ωραίο όνειρο αλλά και να γκρεμίσει τα πάντα γύρω σας.Η μία κόψη είναι η κακή χρήση του λόγου, η οποία δημιουργεί μια ζωντανή κόλαση. Η άλλη κόψη είναι η άμεμπτη χρήση του λόγου, που μπορεί να δημιουργήσει μόνο ομορφιά κι αγάπη και να φέρει τον παράδεισο στη γη.
Ανάλογα με το πώς τον χρησιμοποιείτε, ο λόγος μπορεί να σας απελευθερώσει ή να σας φυλακίσει περισσότερο απ’ όσο φαντάζεστε. Όλη η δύναμη που διαθέτετε βασίζεται στο λόγο σας.
Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ: Μην Παίρνετε Τίποτα Προσωπικά.
Η δεύτερη συμφωνία σας καλεί να μην παίρνετε τίποτε προσωπικά.Ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω σας, δεν πρέπει να το παίρνετε προσωπικά. Χρησιμοποιώντας ένα προηγούμενο παράδειγμα, αν σας συναντήσω στο δρόμο και σας πω ότι είστε βλάκας, χωρίς να σας γνωρίζω, το πρόβλημα δεν το έχετε εσείς, αλλά εγώ. Αν το πάρετε προσωπικά, τότε ίσως πιστέψετε ότι είστε βλάκας. «Πώς το ξέρει;» μπορεί να σκεφτείτε. «Έχει μαντικές ικανότητες ή είναι τόσο ολοφάνερο ότι είμαι βλάκας;»
Το παίρνετε προσωπικά επειδή συμφωνείτε με ό,τι ακούσατε. Από τη στιγμή που συμφωνείτε, το δηλητήριο σας διαποτίζει και βρίσκεστε παγιδευμένοι στο όνειρο της κόλασης. Εκείνο που σας παγιδεύει είναι αυτό που εγώ αποκαλώ προσωπική σπουδαιότητα. Η προσωπική σπουδαιότητα, το να παίρνουμε δηλαδή τα πράγματα προσωπικά, είναι η μέγιστη εκδήλωση εγωισμού, επειδή υποθέτουμε ότι τα πάντα περιστρέφονται γύρω από εμάς.
Μαθαίνουμε να τα παίρνουμε όλα προσωπικά κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης μας ή της εξημέρωσης μας. Πιστεύουμε ότι είμαστε υπεύθυνοι για τα πάντα. Το εγώ μας κυριαρχεί.
Όμως, οι άλλοι δεν κάνουν τίποτε εξαιτίας σας. Το κάνουν για δικούς τους λόγους. Όλοι οι άνθρωποι ζουν στο δικό τους όνειρο, εγκλωβισμένοι στο δικό τους νου: βρίσκονται σ’ έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο απ’ αυτόν που ζούμε εμείς. Όταν παίρνουμε κάτι προσωπικά, είναι σαν να υποθέτουμε ότι οι άλλοι γνωρίζουν από τι αποτελείται ο κόσμος μας και προσπαθούμε να επιβάλουμε αυτό τον κόσμο στον δικό τους.
Η ΤΡΙΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ: Μην Κάνετε Υποθέσεις
Έχουμε την τάση να κάνουμε υποθέσεις για τα πάντα. Το πρόβλημα με αυτό είναι ότι πιστεύουμε πως οι υποθέσεις που έχουμε κάνει είναι και η αλήθεια. Θα μπορούσαμε να πάρουμε ακόμα και όρκο. Κάνουμε υποθέσεις για το τι πράττουν ή σκέφτονται οι άλλοι —το παίρνουμε προσωπικά— κι έπειτα τους κατηγορούμε κι αντιδράμε ποτίζοντας τους συναισθηματικό δηλητήριο με το λόγο μας.
Γι’ αυτό, όταν κάνουμε υποθέσεις, είναι σαν να πηγαίνουμε γυρεύοντας. Υποθέτουμε κάτι, το παρεξηγούμε, το παίρνουμε προσωπικά και καταλήγουμε να δημιουργούμε ένα τεράστιο πρόβλημα από το τίποτα.
Όλος ο πόνος και η θλίψη που έχετε βιώσει στη ζωή σας είχαν τη ρίζα τους στο ότι κάνατε υποθέσεις και τα παίρνατε όλα προσωπικά. Σταθείτε για μια στιγμή και συλλογιστείτε πόσο αληθινό είναι αυτό. Όλο το σύστημα ελέγχου της ανθρωπότητας στηρίζεται στο να κάνουμε υποθέσεις και να παίρνουμε τα πράγματα προσωπικά. Σ ε αυτά βασίζεται ολόκληρο το όνειρο της κόλασης στο οποίο ζούμε.
Παράγουμε πολύ συναισθηματικό δηλητήριο μόνο και μόνο με το να κάνουμε υποθέσεις και να παίρνουμε κάτι προσωπικά, επειδή συνήθως αρχίζουμε να κουτσομπολεύουμε με βάση τις υποθέσεις μας. Μην ξεχνάτε ότι το κουτσομπολιό είναι ο τρόπος επικοινωνίας μας στο όνειρο της κόλασης και ότι μέσω αυτού μεταφέρουμε δηλητήριο ο ένας στον άλλον.
Επειδή φοβόμαστε να ζητήσουμε εξηγήσεις, κάνουμε υποθέσεις και πιστεύουμε ότι αυτές είναι απόλυτα σωστές. Το επόμενο βήμα είναι να υποστηρίξουμε αυτές τις υποθέσεις και να προσπαθήσουμε να αποδείξουμε ότι κάποιος άλλος έχει άδικο. Είναι πάντοτε προτιμότερο να κάνουμε ερωτήσεις αντί να καταφεύγουμε σε υποθέσεις, γιατί οι υποθέσεις οδηγούν στο δρόμο του πόνου.
Η ΤΕΤΑΡΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ: Δίνετε Πάντα τον Καλύτερο Εαυτό σας
ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΙΑ ΑΚΟΜΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ. Η Τέταρτη Συμφωνία είναι εκείνη που επιτρέπει στις προηγούμενες τρεις να γίνουν βαθιά ριζωμένες συνήθειες. Η τέταρτη συμφωνία έχει να κάνει με την εφαρμογή των υπόλοιπων: Δίνετε πάντα τον καλύτερο εαυτό σας.
Να δίνετε πάντα τον καλύτερο εαυτό σας, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Να μην ξεχνάτε, όμως, ότι ο καλύτερος εαυτός σας δεν θα είναι ποτέ ο ίδιος από τη μια στιγμή στην άλλη. Τα πάντα γύρω μας αλλάζουν διαρκώς, οπότε ο καλύτερος εαυτός σας μπορεί τη μια να είναι πραγματικά καλός και την άλλη όχι και τόσο.
Όταν ξυπνάτε το πρωί αναζωογονημένοι και γεμάτοι ενέργεια, ο καλύτερος εαυτός σας θα είναι πολύ καλύτερος απ’ ότι το απόγευμα που θα γυρίζετε κουρασμένοι από τη δουλειά. Ο καλύτερος εαυτός σας θα είναι πολύ καλύτερος όταν είστε υγιείς παρά όταν είστε άρρωστοι, όταν είστε νηφάλιοι παρά όταν είστε μεθυσμένοι. Ο καλύτερος εαυτός σας θα εξαρτάται άμεσα από το αν νιώθετε χαρούμενοι και αισιόδοξοι ή αναστατωμένοι, θυμωμένοι, πληγωμένοι.
Ο καλύτερος εαυτός σας μπορεί να αλλάζει από ώρα σε ώρα και από μέρα σε μέρα, ανάλογα με τις διαθέσεις σας. Θα αλλάζει, επίσης, με την πάροδο του χρόνου. Αποκτώντας σιγά-σιγά τη συνήθεια των τεσσάρων καινούριων συμφωνιών, ο καλύτερος εαυτός σας θα γίνεται ολοένα καλύτερος απ’ ό,τι υπήρξε στο παρελθόν.
Παρ’ όλα αυτά, εσείς θα πρέπει να εξακολουθήσετε να δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας — ούτε λιγότερο αλλά ούτε και περισσότερο απ’ αυτό. Αν κοπιάσετε για να δώσετε κάτι παραπάνω απ’ αυτό που μπορείτε, θα σπαταλήσετε πολύτιμη ενέργεια και στο τέλος ο καλύτερος εαυτός σας δεν θα αρκεί.
Όταν το παρακάνετε, εξαντλείτε το σώμα σας και, καθώς θα πηγαίνετε ενάντια στον εαυτό σας, θα χρειάζεστε περισσότερο χρόνο για να πραγματοποιήσετε το σκοπό σας. Αν πάλι κάνετε λιγότερες προσπάθειες από όσες μπορείτε να κάνετε, υποβάλετε τον εαυτό σας σε απογοητεύσεις, τύψεις και ενοχές.
Να κάνετε πάντα ό,τι καλύτερο μπορείτε σε οποιαδήποτε περίσταση της ζωής σας. Δεν έχει σημασία αν είστε κουρασμένοι ή άρρωστοι — εάν δώσετε τον καλύτερο εαυτό σας, τότε δεν πρόκειται ποτέ να τον κρίνετε. Και όταν δεν κρίνετε τον εαυτό σας, δεν τον υποβάλλετε και σε τύψεις, ενοχές ή τάσεις αυτοτιμωρίας. Κάνοντας πάντα το καλύτερο δυνατό, θα απαλλαγείτε από ένα ισχυρό ξόρκι που σας βαραίνει.
Από το βιβλίο του Don Miguel Ruiz »Οι Τέσσερις Συμφωνίες»- Εκδόσεις Διόπτρα
——-
Ο δον Μιγκέλ Ρούιζ είναι συγγραφέας του διεθνούς best seller των New York Times για επτά και πλέον χρόνια “Οι Τέσσερις Συμφωνίες”. Για σχεδόν τρεις δεκαετίες, ο δον Μιγκέλ μοιράζεται τις γνώσεις του γύρω από την αρχαία σοφία και τη σύγχρονη φιλοσοφία σε διαλέξεις και σεμινάρια που διοργανώνει σε ιερές περιοχές σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Από τις Εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορούν τα βιβλία του Οι τέσσερις συμφωνίες, Το εγχειρίδιο των τεσσάρων συμφωνιών και Η πέμπτη συμφωνία. Δείτε περισσότερα εδώ
