Σε έναν κόσμο με υψηλή τεχνολογία και υψηλό στρες, η ενεργητική ακρόαση είναι πολύτιμη όσο είναι και η βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Μάλιστα το ταλέντο της επικοινωνίας δεν το διαθέτουν όλοι αν και είναι ένα χαρακτηριστικό που μπορεί να απογειώσει τις σχέσεις και την καριέρα.

Οι άνθρωποι δίνουμε περισσότερη σημασία στα κινητά μας παρά στο άτομο που έχουμε δίπλα μας. Είναι γεγονός πως αυτό μας απομακρύνει από τους άλλους και μας απομονώνει. Παρόλα αυτά ποτέ δεν είναι αργά για να ακούσουμε πραγματικά τους άλλους και να επικοινωνήσουμε σωστά.

• Όταν μιλάτε προσπαθήστε να είστε ακριβείς σ’ αυτό που λέτε και περιγραφικοί.
• Αποφεύγετε να γενικεύετε (π.χ. ‘Ποτέ δεν ενδιαφέρθηκες για μένα’, ‘πάντα ήσουν τέτοιος’, ‘Πότε κοίταξες τις ανάγκες μου;’
• Αποφεύγετε να υποθέτετε τι θέλει να πει ο άλλος, ή τι σκέφτεται
• Αποφεύγετε να αναλύετε τα κίνητρά του/της
• Μη χρησιμοποιείτε χαρακτηρισμούς
• Εκφράστε την επιθυμία σας έτσι ώστε να έχει τη μορφή συγκεκριμένης πρότασης
• Αυτό μπορεί να διευκολύνει την επίλυση του προβλήματος
  (π.χ. ‘…Θα ήθελα να με κοιτάς όταν μου μιλάς, γιατί έτσι νιώθω ότι μου δίνεις περισσότερη σημασία’)
• Bάλτε τον εαυτό σας στη θέση του άλλου, και σκεφτείτε με προσοχή πώς νιώθει, ή τι σκέφτεται για το θέμα.
• Δείξτε κατανόηση και εκφράστε την αποδοχή σας στον άλλον:
  -Με τον τόνο της φωνής σας,
  -Την στάση του σώματός σας,
  -Και τις εκφράσεις του προσώπου σας
  -Με το να επαναλαμβάνετε αυτό που είπε ο άλλος πριν από σας, και κυρίως με -το να επαναλαμβάνετε τις πιο σημαντικές σκέψεις κι επιθυμίες του.
• Διατυπώστε τις σκέψεις σας με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι φανερό ότι πρόκειται για τη δική σας γνώμη. (αντί να πεις: ‘παραμελείς το παιδί μας’, μπορείς να πεις: ‘Πιστεύω ότι το παιδί μας αισθάνεται παραμελημένο από σένα’. Αν διατυπώνεις τη γνώμη σου με τέτοιο τρόπο, είναι πιο πιθανό ο άλλος να αναρωτηθεί για ποιο λόγο έχεις τη συγκεκριμένη άποψη, ή να ακούσει προσεχτικά αυτό που λες.
• Εκφράζετε τα συναισθήματά σας για το θέμα που συζητάτε, και αποφεύγετε γενικές αναφορές του τύπου: ‘Είμαι θυμωμένη μαζί σου’. Είναι προτιμότερο να πείτε: ‘Είμαι θυμωμένη μαζί σου γιατί πιστεύω ότι το παιδί μας νιώθει παραμελημένο από σένα’.
• Όταν λέτε κάτι προσπαθήστε να δείχνετε και τα θετικά σας συναισθήματα στον συνομιλητή σας, εφόσον νιώθετε έτσι. Όταν ο άλλος γνωρίζει ότι ενδιαφέρεστε γι’αυτόν –ανεξάρτητα από το παράπονο που εκφράζετε, ή τον θυμό σας για κάτι που συνέβη- αισθάνεται λιγότερο απειλημένος κι εχθρικός, και ίσως ενοχληθεί λιγότερο απ’όσα πείτε.
• Προσπαθήστε να είστε όσον είναι δυνατόν πιο ακριβείς και συγκεκριμένοι σ’ αυτό που λέτε. Όταν για παράδειγμα, περιγράφετε μια συμπεριφορά, αντί να πείτε: ‘Μου αρέσει να είσαι τρυφερή μαζί μου’, πείτε: ‘Μου αρέσει όταν μ’ αγκαλιάζεις και με φιλάς’.
• Όταν θέλετε να εκφράσετε το παράπονό σας ότι ο άλλος δεν σας φιλά όταν φεύγει για την δουλειά, ή όταν γυρίζει στο σπίτι, αντί να του πείτε: ‘Ποτέ δεν με φιλάς’, είναι προτιμότερο να του πείτε: ‘Θα μου άρεσε όταν φεύγεις το πρωί για τη δουλειά να με φιλάς’, ή ‘θα μου άρεσε όταν γυρίζεις σπίτι να με φιλάς μόλις μπαίνεις’.
• Όταν λέτε κάτι να είστε σίγουροι και ξεκάθαροι μέσα σας γι’αυτό που θέλετε να πείτε. Το ίδιο σίγουροι πρέπει να είστε όταν ζητάτε από τον άλλον να συμπεριφερθεί με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Πρέπει δηλαδή να είστε πρώτα εσείς ξεκάθαροι μέσα σας τι είδους πρέπει να είναι αυτή η συμπεριφορά, ώστε να δώσετε στον άλλον να καταλάβει τι ακριβώς ζητάτε.
• Δείξτε συμπάθεια στον άλλον την ώρα που εκφράζετε τα συναισθήματα ή τις σκέψεις σας:Προτού αρχίσετε να εκφράζεστε, μπείτε στη θέση του άλλου και προσπαθήστε να φανταστείτε πώς θα νιώθει ακούγοντας αυτά που θέλετε να του πείτε, προσπαθήστε να φανταστείτε πόσο θα του κοστίσει να κάνει αυτό που του ζητάτε.
  Τέλος, προσπαθήστε να δείξετε ότι κατανοείτε και τη δική του άποψη.
  Αν κάνετε τα παραπάνω, είναι πιο πιθανό το άλλο άτομο να καταλάβει και να αποδεχτεί τα όσα λέτε. Να θυμάστε πάντα ότι για να σας δείξουν κατανόηση, πρέπει πρώτα να δείξετε εσείς κατανόηση!!…
  (Παράδειγμα: Όταν θέλετε να προτείνετε στον σύντροφό σας να βγαίνετε έξω πιο συχνά, αντί να του πείτε: ‘Εγώ θέλω να βγαίνουμε πιο συχνά, αλλά εσύ δεν φαίνεται να με πολύ-υπολογίζεις…’, θα είναι πιο σωστό να πείτε: ‘Ξέρω ότι σου αρέσει να μένεις σπίτι, και ότι η κοινωνική ζωή δεν σου είναι τόσο απαραίτητη όσο σε μένα. Ξέρω επίσης, ότι προβληματίζεσαι με τα οικονομικά μας. Όμως εμένα θα μου ήταν ευχάριστο μια με δυο φορές το μήνα να πηγαίνουμε κάπου με φίλους και νομίζω ότι αυτό θα με βοηθούσε να νιώθω καλύτερα και πιο ευχαριστημένη’.
• Είναι σημαντικό να εκφράζετε έγκαιρα τις επιθυμίες και τα συναισθήματά σας, ιδιαίτερα τα αρνητικά, προτού συσσωρευτούν μέσα σας και είναι δύσκολο να τα ελέγξετε.
  Φροντίστε να εκδηλώνετε ιδιαίτερα τα αρνητικά συναισθήματα όπως είναι ο θυμός, η απογοήτευση, η αίσθηση αδιαφορίας που εισπράττετε από τον άλλον, αφού όμως πρώτα ηρεμήσετε κάπως. Μ’αυτόν τον τρόπο δεν θα καταπιεστείτε και θα του δώσετε να καταλάβει ότι σας ενοχλεί μια συγκεκριμένη συμπεριφορά του.
• Μη διακόπτετε το συνομιλητή σας όταν μιλά. Απαντήστε του μόνο αφού βεβαιωθείτε ότι τελείωσε. Όταν έρθει η σειρά σας να πάρετε τον λόγο, μη βιαστείτε να απαντήσετε ή να μιλήσετε. Απαντήστε μόνο όταν είστε σίγουροι ότι καταλάβατε τι εννοούσε ο άλλος. Αν κάτι δεν σας είναι σαφές, κάντε διευκρινιστικές ερωτήσεις, και μην βιάζεστε να οδηγηθείτε σε υποθέσεις.

Τρόποι να ζητήσετε διευκρινήσεις:

Αντί να πείτε: ‘δεν σε κατάλαβα’, ή ‘Τι εννοείς;..’, είναι προτιμότερο να δηλώσετε απλά ότι αυτό ή το άλλο σημείο δεν σας είναι ξεκάθαρο.
Επαναλάβετε τα λόγια του άλλου, ώστε να ελέγξετε εάν καταλάβατε σωστά.

Γενικά να θυμάστε:
Όταν μιλάτε, φροντίστε:

• αυτό που λέτε να δείχνει ότι καταλαβαίνετε την άποψη του άλλου, και
  να περιλαμβάνει και το πώς αισθάνεστε αυτή τη στιγμή
  (π.χ. ‘Ξέρω ότι είσαι κουρασμένη από τις δουλειές του σπιτιού, αλλά δεν μου είναι ευχάριστο να ακούω τα παράπονά σου μόλις επιστρέφω κουρασμένος από τη δουλειά μου…’, ή ‘καταλαβαίνω ότι είναι σημαντικό για σένα να έρθω μαζί σου, αλλά πίστεψέ με νιώθω σήμερα πολύ κουρασμένη για να βγω έξω…’)
• Φροντίστε να επικεντρώνεστε μόνο στο παρόν και να μην αναφέρεστε σε γεγονότα του παρελθόντος. Μην ξεφεύγετε από το θέμα, και μη συγκρίνετε το συγκεκριμένο περιστατικό με άλλα που έγιναν πιο παλιά
• Φροντίστε ώστε τα μηνύματα του σώματός σας να συμφωνούν με τα λεκτικά μηνύματα που στέλνετε κατά τη διάρκεια της συζήτησης.

Εξασκείστε τις παραπάνω οδηγίες και πρακτικές συμπεριφορές σε κάθε ευκαιρία που έχετε καθημερινά με τον/την σύντροφό σας για επικοινωνία, ακόμα και για πράγματα που εσείς θεωρείται ασήμαντα…!

Πηγή   Βασιλειάδης Γρηγόρης  Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπευτής, Διδάκτωρ Ψυχολογίας (Ph.D.)