Το Negging είναι μια πράξη συναισθηματικής χειραγώγησης που συνήθως εντοπίζεται ανάμεσα σε ερωτικούς συντρόφους -χωρίς να είναι ο κανόνας- και αποτελείται από σημάδια που στην αρχή γίνονται αντιληπτά ως «καλές προθέσεις».
Περιλαμβάνει «ακραία» κομπλιμέντα που καλύπτονται από την προσωπική σχέση των συνομιλητών, δεν αποτελούν μεμονωμένο περιστατικό, αλλά επαναλαμβανόμενο σε τακτικό χρονικό διάστημα και γίνεται αντιληπτό, επειδή το θύμα νιώθει άσχημα ψυχολογικά. Μάλιστα, «στόχος» του Negging είναι ο θύτης να προσβάλει τον συνομιλητή του, με το πρόσχημα ότι προσπαθεί να του ανεβάσει το ηθικό.
Αρχικά, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα Negging, είναι τα διφορούμενα κομπλιμέντα, που στην πραγματικότητα προβληματίζουν τον δέκτη, όπως πχ «είσαι υπέροχη σήμερα, εγώ δεν θα είχα το κουράγιο να κάνω έτσι τα μαλλιά μου».
Έπειτα, είναι η σύγκριση με άλλους ανθρώπους και τα επιτεύγματα τους, ενώ ακολουθεί η προσβολή με το πρόσχημα της «εποικοδομητικής κριτικής», όπως «εσύ καλά έκανες, όμως να ξέρεις ότι διαφωνώ μαζί σου».
Επίσης, ένα κλασσικό παράδειγμα Negging, είναι όταν ο θύτης προσπαθεί να κλέψει τη δόξα από τον συνομιλητή του και μάλιστα με εμφατικό τρόπο. Πχ ένα άτομο βρίσκει δουλειά και το ανακοινώνει, όμως ο συνομιλητής του αρχίζει να μιλάει για τα «σπουδαία επιτεύγματα» που πέτυχε στην εργασία του.
Ακόμη, αλλά τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα, είναι να νιώθει κάποιος λυπημένος γιατί εξέφρασε τις ανησυχίες του επάνω σε κάποιο θέμα, να ακούσει ως επιχείρημα «πλάκα έκανα» ή κάτι αντίστοιχο σε περίπτωση που ζητήσει να ακούσει συγγνώμη για μια απρεπή συμπεριφορά και τέλος είναι η προσβολή που διατυπώνεται ως ερώτηση, όπως «δεν σε νοιάζει τι σκέφονται οι άλλοι σωστά;».
Αυτό που πρέπει να τονιστεί όμως, είναι πως το Negging δεν είναι να έρθει απλά κάποιος αντιμέτωπος με μία από τις παραπάνω συμπεριφορές, αλλά να τις βιώνει συνέχεια και σε τακτική βάση, με αποτέλεσμα να νιώθει άσχημα.
Η συναισθηματική χειραγώγηση ή negging, μπορεί να είναι τόσο λεπτή στην αρχή, που ίσως δυσκολευτείς να το διακρίνεις. Εξάλλου, κατά καιρούς όλοι λέμε πράγματα που μετανιώνουμε. Αλλά το negging, το να χρωματίζει κανείς αρνητικά οτιδήποτε, δεν είναι ένα τυχαίο λάθος ή ολίσθημα της γλώσσας. Συνεχίζει να συμβαίνει. Και η σταδιακή κλιμάκωσή του μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ψυχολογία σου.
Μπορεί να θεωρείς ότι επειδή δεν πρόκειται για σωματική βία, δεν μιλάμε για κακοποίηση. Άλλωστε δεν είναι πάντα έτσι, σωστά; Μπορεί να αναρωτιέσαι αν εσύ είσαι υπερβολικά ευαίσθητη ή μπορεί να πιστεύεις ότι υπερβάλλεις. Μην ξεγελιέσαι. Όλα αυτά που αισθάνεσαι, είναι μέρος της συναισθηματικής χειραγώγησης.
Το negging, μπορεί να συμβεί στον καθένα. Μπορεί να προέρχεται από έναν γονέα, αφεντικό, συνάδελφο, φίλο, σύζυγο ή σύντροφο στη ζωή σου. Ανεξάρτητα από το ποια είσαι ή ποι@ κάνει το κακό, δεν φταις εσύ και δεν χρειάζεται να το αποδεχτείς.
Τα άτομα που προσπαθούν να σε χειραγωγήσουν συναισθηματικά, θα σε κάνουν να νιώσεις πολύ καλά και θα σε γκρεμίζουν. Είναι μια δοκιμασμένη μέθοδος για σε κρατήσουν σε ασταθές έδαφος. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική όταν υπάρχουν και άλλοι γύρω, επομένως είναι αρκετά πιθανό απλά να χαμογελάσεις και να το αφήσεις να πέσει κάτω.
Για παράδειγμα:
- «Είναι υπέροχα αυτό που φοράς. Εγώ δεν θα είχα ποτέ το θάρρος να δοκιμάσω κάτι τέτοιο».
- «Είμαι τόσο περήφανος έκοψες το κάπνισμα! Αν το είχε κάνει νωρίτερα, μπορεί να μην είχες και αυτές τις ρυτίδες στο πρόσωπό σου».
- «Συγχαρητήρια για τη προαγωγή σου. Ο ανταγωνισμός έτσι κι αλλιώς δεν ήταν μεγάλος».
Σε συγκρίνουν με άλλους ανθρώπους
Είναι μια σύγκριση στην οποία δεν βγαίνεις ποτέ στην κορυφή. Είτε η δήλωση είναι αληθινή είτε όχι, είναι ένα προφανές τέχνασμα για να επισημάνουν τα μειονεκτήματά σου και να σε κάνουν να αισθάνεσαι ανεπαρκής.
Για παράδειγμα:
- «Έχεις καταφέρει να χάσεις πολλά κιλά μετά την εγκυμοσύνη. Βέβαια, η αδελφή σου τα έχασε σε μικρότερο χρονικό διάστημα».
- «Η παλιά σου συμφοιτήτρια διευθύνει σήμερα μια επιτυχημένη εταιρεία. Εσύ γιατί δεν μπορείς να φτιάξεις κάτι δικό σου;»
Σε προσβάλλουν με το πρόσχημα της εποικοδομητικής κριτικής
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τίποτα εποικοδομητικό στην κριτική τους. Έχει σκοπό να σε βλάψει, όχι να σε βοηθήσει. Δεν υπάρχει καμία παρεξήγηση όταν το ακούς.
Τα σημάδια του negging: Πάντα προσπαθούν να σε ανταγωνιστούν
Μπορεί να έχεις υπέροχα νέα, αλλά θα βρουν πάντα κάτι για να περάσει η δική σου επιτυχία ή χαρά σε δεύτερη μοίρα. Θέλουν την προσοχή συνέχεια πάνω τους και θα κάνουν τα πάντα για να παραμείνουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Για παράδειγμα:
- Μόλις ανακοίνωσες ότι παντρεύεσαι και επιλέγουν την ίδια στιγμή να ανακοινώσουν την εγκυμοσύνη τους
- Λες ότι υποφέρεις από ένα κρυολόγημα. Απαντούν μιλώντας για την εποχή που νοσηλεύτηκαν και παραλίγο να πεθάνουν από πνευμονία, οπότε δεν πρέπει να γκρινιάζεις.
- Μιλάς για την πεζοπορία που μόλις έκανες στο βουνό, οπότε διηγούνται μια μεγάλη ιστορία για την εποχή που γύρισαν την Ευρώπη με ένα σακίδιο στην πλάτη για έναν μήνα.
Συγκαλύπτουν τις προσβολές σε ερωτήσεις
Μια προσεκτικά διατυπωμένη ερώτηση μπορεί εύκολα να χρησιμεύσει ως προσβολή.
Για παράδειγμα:
- «Είμαι έκπληκτος που τα πήγες τόσο καλά. Ποιος σε βοήθησε σε αυτό;»
- «Πραγματικά δεν σε νοιάζει τι σκέφτονται οι άλλοι, σωστά;»
- «Μην το πάρεις λάθος, αλλά θα τα φας πραγματικά όλα αυτά;»
Τα σημάδια του negging: Πάντα «απλά αστειεύονται»
Το «αστείο» είναι η απόλυτη δικαιολογία όταν προσπαθείς να απωθήσεις. Δεν μπορεί να φταίνε αυτοί που τα παίρνεις όλα στα σοβαρά και δεν μπορείς να δεχτείς ένα «αστείο» σωστά;
Σε κάνουν να λυπάσαι που εκφράζεις ανησυχίες
Μερικές φορές, απλά δεν μπορείς να μην αντιδράσεις. Θέλεις να μιλήσεις για το πόσο άσχημα σε κάνει να αισθάνεσαι. Θα προσπαθήσουν να σε κάνουν να το μετανιώσεις:
- αρνούμενοi τις κατηγορίες
- ελαχιστοποιώντας την κακομεταχείρισή τους
- θα επισημάνουν τα λάθη σου, πραγματικά ή φανταστικά, για να δείξουν ότι εσύ είσαι το πρόβλημα
- αγνοώντας τις απόψεις σου μειώνοντας σε
- με φωνές ή βρισιές
- με βίαιες κινήσεις, πετώντας πράγματα, χτυπώντας τον τοίχο ή παραβιάζοντας τον προσωπικό σου χώρο
Ανακατευθύνουν την ανησυχία σου για να φανούν εκείνοι τα θύματα
Αυτό το κλασικό τέχνασμα χρησιμοποιείται για να γυρίσουν εντελώς το παιχνίδι υπέρ τους και να φανείς εσύ ο «κακός» της υπόθεσης.
Negging: Πώς να αντιμετωπίσεις την συναισθηματική χειραγώγηση
Όλοι λέμε άσχημα πράγματα μια στο τόσο και άθελα μας πληγώνουμε τα άτομα που μας ενδιαφέρουν. Αλλά αναγνωρίζουμε τα λάθη μας, ζητάμε συγγνώμη και προσπαθούμε να μην το κάνουμε ξανά. Ωστόσο, η συναισθηματική κακοποίηση δεν είναι ατύχημα. Είναι σύνηθες φαινόμενο και ο δράστης συνήθως δεν προσπαθεί να αλλάξει ή να βελτιώσει τη συμπεριφορά του.
Μπορεί να αντιμετωπίζεις συναισθηματική κακοποίηση εάν:
- Βιώνεις συχνά μερικές από τις συμπεριφορές που αναφέρονται παραπάνω και αρχίζεις να τις βλέπεις φυσιολογικές
- Συχνά νιώθεις ταπεινωμέν@ και ότι δεν σε σέβονται
- Αλλάζεις τη συμπεριφορά σου για να ευχαριστήσεις τους άλλους
- Η σχέση ορίζεται από το άλλο άτομο
- Όλα φαίνονται καλά. Στη συνέχεια, υπάρχει μια έκρηξη για λόγους που δεν καταλαβαίνεις.
- Το άλλο άτομο δείχνει ελάχιστες ή καθόλου τύψεις για τη συμπεριφορά του
- Η προσέγγιση του καθενός είναι διαφορετική, επομένως δεν υπάρχει μία λύση.
Μπορεί να σου φανεί χρήσιμο να λάβεις υπόψη τα ακόλουθα και να προχωρήσεις με εκείνο που θεωρείς κατάλληλο για την κατάστασή σου:
- Μην παρασύρεσαι απαντώντας στις προσβολές με προσβολές
- Μην εμπλέκεσαι σε άσκοπες διαφωνίες.
- Εξέφρασε τα συναισθήματά σου. Το πώς θα απαντήσουν, θα σου πει πολλά.
- Εάν σου ζητήσουν μια ειλικρινή συγγνώμη, αποδέξου την, αλλά μην μειώσεις την κατάσταση.
- Ξεκαθάρισε ότι αυτή η συμπεριφορά είναι απαράδεκτη και απαίτησε αλλαγή.
- Σκέψου και αποφάσισε αν αξίζει να συνεχίσεις τη σχέση.
Όταν η συναισθηματική χειραγώγηση κλιμακώνεται
Εάν αντιμετωπίζεις ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω, η κατάστασή μπορεί να είναι πιο επικίνδυνη από όσο φαντάζεσαι.
- Απομονώνεσαι από την οικογένεια και τους φίλους σου
- Η συναισθηματική κακοποίηση συμβαίνει μπροστά και σε άλλους
- Τα πράγματά σου έχουν καταστραφεί ή εξαφανιστεί
- Παρακολουθούν τις δραστηριότητές σου ή σε ακολουθούν.
- Σε πιέζουν να κάνεις πράγματα που δεν θέλεις
Για να αναγνωρίσεις και να αντιμετωπίσεις τέτοιες καταστάσεις μπορείς να:
- Ξεκινήσεις να κρατάς γραπτό αρχείο για το τι συμβαίνει.
- Εάν είσαι απομονωμένη, σπάσε τον κύκλο. Απευθύνσου σε άτομα που εμπιστεύεσαι
- Εάν δεν πιστεύεις ότι μπορείς να το αντιμετωπίσεις μόνη σου, μίλα με έναν ψυχοθεραπευτή που μπορεί να σε βοηθήσει να καταλάβεις τι να κάνεις.
- Ψάξε και γίνει μέλος μιας ομάδας υποστήριξης.
- Ετοίμασε ένα σχέδιο για την περίπτωση που χρειαστεί να φύγεις βιαστικά
- Βάλε τέλος στη σχέση, αν αυτό είναι δυνατό.
Η λεκτική και συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να κλιμακωθεί σε σωματική κακοποίηση. Όταν κάποιος σε στριμώχνει ή σε κρατάει τόσο σφιχτά που δεν μπορείς να κουνηθείς, γίνεται σωματικό. Στέλνουν ένα σαφές, απειλητικό μήνυμα.
Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της παραμονής σε μια λεκτική ή συναισθηματικά καταχρηστική σχέση μπορεί να οδηγήσουν σε άγχος, κατάθλιψη και χρόνιο πόνο. Δεν το αξίζεις. Σε κάθε περίπτωση να θυμάσαι ότι δεν είναι δικό σου λάθος. Και δεν είναι δική σου ευθύνη να «διορθώσεις» το άλλο άτομο, αλλά αποκλειστικά δική του.