Σύμφωνα με μελέτες του ψυχολόγου Raymond Mar, στο Πανεπιστήμιο York στον Καναδά και του Keith Oatley, καθηγητή γνωστικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, αυτοί που διαβάζουν μυθιστορήματα είναι ικανοί για την περισσότερη ενσυναίσθηση και «θεωρία του νου », που είναι η ικανότητα να κρατούν απόψεις, πεποιθήσεις και ενδιαφέροντα ξεχωριστά από τα δικά τους.
Μπορούν να διασκεδάσουν με άλλες ιδέες, χωρίς να τις απορρίψουν και να διατηρούν ακόμα και τις δικές τους. Αν και αυτό υποτίθεται ότι είναι ένα έμφυτο χαρακτηριστικό σε όλους τους ανθρώπους, απαιτεί διάφορα επίπεδα κοινωνικών εμπειριών για να καρποφορήσει και πιθανώς ο λόγος που ο τελευταίος σας σύντροφος ήταν τόσο νάρκισσος.
Είδες ποτέ τον πρώην σου με βιβλίο; Μίλησες ποτέ για βιβλία; Εάν δεν το κάνατε, ίσως θα έπρεπε να σκεφτείτε να αλλάξετε τον τύπο σας.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι αναγνώστες είναι καλύτεροι άνθρωποι. Έχοντας βιώσει τη ζωή κάποιου άλλου μέσα από αφηρημένα μάτια, έχουν μάθει πώς είναι να αφήνεις το σώμα τους και να βλέπεις τον κόσμο μέσα από άλλα πλαίσια αναφοράς.
Έχουν πρόσβαση σε εκατοντάδες ψυχές, και τη συλλεγμένη σοφία όλων αυτών. Έχουν δει πράγματα που δεν θα καταλάβετε ποτέ και έχουν βιώσει θανάτους ανθρώπων που δεν θα μάθετε ποτέ.
Έχουν μάθει πώς είναι να είσαι γυναίκα και άντρας. Ξέρουν πώς είναι να βλέπεις κάποιον να υποφέρει. Είναι σοφοί πέρα από τα χρόνια τους.
Μια άλλη μελέτη του 2010 από τον Raymond Mar ενισχύει αυτή την ιδέα με αποτελέσματα που αποδεικνύουν ότι όσο περισσότερες ιστορίες έχουν διαβάσει τα παιδιά, τόσο πιο έντονη είναι η «θεωρία του μυαλού» τους. Έτσι, ενώ όλοι πιστεύουν ότι τα παιδιά τους είναι τα καλύτερα, εκείνοι που διαβάζουν έχουν το προβάδισμα καθώς είναι πραγματικά τα πιο σοφά, πιο προσαρμοστικά και κατανοητά παιδιά.
Γιατί το διάβασμα είναι κάτι που σε διαμορφώνει και προσθέτει στον χαρακτήρα σου. Κάθε θρίαμβος, μάθημα και κομβική στιγμή του πρωταγωνιστή γίνεται δική σας.
Κάθε πόνος, πόνος και σκληρή αλήθεια γίνεται δικός σας. Έχετε ταξιδέψει με συγγραφείς και έχετε βιώσει τον πόνο, τη θλίψη και την αγωνία που υπέφεραν γράφοντας μέσα από αυτό. Έχετε ζήσει χίλιες ζωές και επιστρέψατε για να μάθετε από καθεμία από αυτές.
Εάν εξακολουθείτε να ψάχνετε κάποιον να σας ολοκληρώσει, να καλύψει το κενό της μοναχικά θεραπευμένης καρδιάς σας, αναζητήστε τη ράτσα που δυστυχώς πεθαίνει. Θα την βρείτε σε καφετέριες, πάρκα και μετρό.
Θα την δείτε με σακίδια, τσάντες ώμου και βαλίτσες. Θα είναι περίεργοι και γεμάτοι ψυχή και θα το καταλάβετε από τα πρώτα λεπτά της συζήτησης μαζί τους.
Δεν σε καταλαβαίνουν απλά… Σε κατανοούν
Πρέπει να ερωτευτείς μόνο κάποιον που μπορεί να δει την ψυχή σου. Θα πρέπει να είναι κάποιος που έχει φτάσει μέσα σου και κρατάει εκείνα τα πιο εσωτερικά σου μέρη που κανείς δεν μπορούσε να βρει πριν. Θα πρέπει να είναι κάποιος που όχι απλώς σε γνωρίζει, αλλά σε καταλαβαίνει πλήρως και πλήρως.
Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Ντέιβιντ Κόμερ Κιντ, “Αυτό που κάνουν οι μεγάλοι συγγραφείς είναι να σε μετατρέψουν σε συγγραφέα. Στη λογοτεχνική μυθοπλασία, η έλλειψη πληρότητας των χαρακτήρων στρέφει το μυαλό σου στην προσπάθεια κατανόησης του μυαλού των άλλων.”
Αυτό αποδεικνύεται ξανά και ξανά, όσο περισσότερο οι άνθρωποι ασχολούνται με το διάβασμα. Η ικανότητά τους να συνδέονται με χαρακτήρες που δεν έχουν γνωρίσει κάνει την κατανόηση των ανθρώπων γύρω τους πολύ πιο εύκολη.
Έχουν την ικανότητα για ενσυναίσθηση. Μπορεί να μην συμφωνούν πάντα μαζί σου, αλλά θα προσπαθήσουν να δουν τα πράγματα από τη δική σου οπτική γωνία.
Γιατί όμως να ερωτευτείς κάποιον που διαβάζει;
1. Γιατί δεν του αρέσει να παίζει παιχνίδια
Γιατί δεν νιώθει την ανάγκη να υποδυθεί κανέναν χαρακτήρα- τους έχει όλους στα βιβλία του. Γιατί πιστεύει τον Oscar Wilde όταν λέει «Να είσαι ο εαυτός σου. Όλες οι άλλες θέσεις είναι πιασμένες». Θα σου μιλήσει ευθέως και θα σου πει την αλήθεια κατάμουτρα. Και όποιος αντέξει.
2. Γιατί πιστεύει στις δεύτερες ευκαιρίες
Ο βιβλιόφιλος ξέρει πως όλα έχουν αρχή και τέλος και πως τίποτα δεν διαρκεί για πάντα. Πιστεύει, όμως, στα sequels και στις δεύτερες ευκαιρίες. Ακόμα και αν μια ιστορία τελειώσει, μπορεί να ξεκινήσει μια καινούρια με τους ίδιους πρωταγωνιστές. Ξέρει πως κανένας ήρωας δεν είναι τέλειος και οι ατέλειές του είναι αυτές που τον κάνουν μοναδικό. Μαζί του μπορείς να κάνεις λάθη και να βρεις τη συγχώρεση που ψάχνεις.
3. Γιατί μαζί του μπορείς να είσαι ο εαυτός σου
Ο βιβλιόφιλος ξέρει πως ο άνθρωπος εξελίσσεται όσο περνάει ο καιρός και δεν τον ενοχλεί αν δεν είσαι ακόμα όσα ονειρευόσουν να γίνεις. Ξέρει να περιμένει και σε προκαλεί να τολμήσεις όσα φοβάσαι για να γίνεις ο ήρωας που ονειρεύεσαι.
4. Γιατί μαζί του μαθαίνεις καινούρια πράγματα
Πάντα θα έχει να σου πει μια ιστορία που δεν έχεις ξανακούσει, μια ιστορία που διάβασε, μια ιστορία που αγάπησε ή που μίσησε. Πάντα θα ακούσεις κάτι καινούριο και ποτέ δε θα σε αφήσει να βαρεθείς. Πιστεύει πως το σύμπαν δεν είναι φτιαγμένο από άτομα αλλά από πολλές πολλές μικρές ιστορίες. Πίστεψέ το και συ.
5. Γιατί ξέρει να ονειρεύεται
Προσπαθεί να κάνει τη ζωή του να μοιάζει κάθε μέρα και λίγο περισσότερο με το αγαπημένο του βιβλίο. Ας ελπίσουμε μόνο πως αυτό δεν είναι δράμα και πως έχει happy ending. Αλλιώς το δράμα θα το ζήσετε παρέα.
6. Γιατί ξέρεις πώς να τον κάνεις ευτυχισμένο
Έχει γενέθλια, γιορτή, περνάει δύσκολα; Είναι εύκολο να τον ευχαριστήσεις. Ένα βιβλίο πάντα θα του φτιάξει το κέφι και θα νιώσει πως τον καταλαβαίνεις περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο. Γι’αυτόν τα λόγια είναι αγάπη. Έτσι απλά.
7. Γιατί μαζί του μπορείς να συζητήσεις
Όχι, δεν ζητάμε όλοι από το ταίρι μας τα ίδια πράγματα-ευτυχώς. Κάποιοι από μας, όμως, θέλουμε να μπορούμε να συζητάμε με τον άλλο και αυτό δεν είναι διαπραγματεύσιμο. Δεν υπάρχει τίποτα πιο ερωτικό από μια καλή συζήτηση. Ποτέ μην υποτιμάς τη σαγηνευτική δύναμη ενός καλού λεξιλογίου- μπορεί να κάνει τον άλλο να βγει από τα ρούχα του, με την καλή έννοια.
8. Γιατί είναι ο μόνος που θα προσπαθήσει να σε «διαβάσει»
Είναι τόσα πολλά αυτά που θες να πεις αλλά δεν τα λες, είναι τόση μεγάλη η διαφορά ανάμεσα στο σκληρό και ανθεκτικό χαρακτήρα που θες να παρουσιάζεις από το ευάλωτο μικρό παιδί που έχεις μέσα σου. Ο βιβλιόφιλος είναι αυτός που θα θελήσει να ψάξει πέρα από την επιφάνεια, είναι αυτός που θα θελήσει να σε «διαβάσει» και να λύσει το μυστήριο. Του αρέσουν τα δύσκολα και δε φοβάται να σε γνωρίσει πραγματικά ούτε να σε αφήσει να γνωρίσεις εκείνον. Είναι αυτός που θα βουτήξει στα πιο σκοτεινά μέρη της ψυχής σου και θα βάλει τους δαίμονές σας να παίξουν παρεούλα.
9. Γιατί είναι αξιολάτρευτος
Γιατί είναι αυτός που θα συγκλονιστεί από τη χαρά του όταν βρει το βιβλίο που έψαχνε για τόσο καιρό ή όταν ανακαλύψει ένα άγνωστο βιβλίο κάποιου αγαπημένου του συγγραφέα. Και θα κάνει σαν μικρό παιδί (δε λέω «με την καλή έννοια», γιατί για μένα μόνο αυτή υπάρχει).
10. Γιατί δεν θα αγκιστρωθεί πάνω σου
Του αρέσει να έχει χρόνο για τον εαυτό του, αγαπάει τη μοναξιά. Δε θα αγκιστρωθεί πάνω σου, δε θα σε κάνει να νιώσεις πως πνίγεσαι, θα σου αφήσει το χώρο που χρειάζεσαι για να αναπνεύσεις. Μπορεί να μην είσαι το κέντρο του σύμπαντός του αλλά- πίστεψέ με- θα είναι για καλό.
11. Γιατί δεν είναι του φαίνεσθαι
Όταν διαβάζεις, δεν ερωτεύεσαι τον ήρωα για την εξωτερική του εμφάνιση αλλά για τις σκέψεις του και τα λόγια του. Ο βιβλιόφιλος έχει συνηθίσει έτσι και δεν κοιτάει τους ανθρώπους επιφανειακά.
Ερωτεύσου έναν άνθρωπο που διαβάζει. Ή, ακόμα καλύτερα, ερωτεύσου έναν άνθρωπο που γράφει. Πήγαινε κοντά σε εκείνον που ξέρει να εξερευνά αυτό που φοβάται περισσότερο.
Πώς συμβαίνει στα μπαρ που πλησιάζεις έναν άνθρωπο για να μιλήσετε και να γνωριστείτε και τον κερνάς ένα ποτό; Γιατί δεν μπορεί να συμβεί αυτό και στα βιβλιοπωλεία; Πλησίασε κάποιον, μίλα του και κέρνα τον ένα βιβλίο που αγαπάς. Αν είναι αυτός/αυτή που ψάχνεις, θα το εκτιμήσει πολύ περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Εγώ θα τρελαινόμουν απ’ τη χαρά μου.
Όχι, το να διαβάζει κάποιος δεν τον κάνει απαραίτητα καλύτερο άνθρωπο για σχέση. Και κανείς δεν έχει πει ποτέ «Μου αρέσεις πολύ αλλά δεν έχεις διαβάσει το Πόλεμος και Ειρήνη, γι’αυτό δεν νομίζω πως θα τα βρούμε».
Δεν έχω σκοπό να εξιδανικεύσω κανέναν τύπο ανθρώπου, μόνο και μόνο γιατί δεν πιστεύω σε «τύπους». Είναι, όμως, και μερικά χαρακτηριστικά στα οποία δεν μπορείς να αντισταθείς. Σε άλλους αρέσουν τα γυμνασμένα μπράτσα, σε άλλους αρέσουν τα γυμνασμένα πόδια. Εμένα μου αρέσουν τα διαβασμένα αγόρια. Α! Ναι! Και τα μούσια. Αλλά αυτό δεν ταιριάζει στο θέμα μας.
