ψυχολογία

Πρόσωπα υπαρξισμού

Ο υπαρξισμός εμφανίστηκε στα τέλη του δεκάτου ενάτου αιώνα, όταν σημειώθηκε μια γενική πνευματική κατάρρευση. Πολλοί πίστευαν – μεταξύ των οποίων πολλοί φυσικοί – ότι οι άνθρωποι ήταν έτοιμοι να αποκτήσουν όλη τη γνώση που υπάρχει. Η γραμμή της αιτιολόγησης ήταν πως υπήρχαν ένα δυο προβλήματα στη φυσική και τα μαθηματικά που όταν επιλύονταν, η γνώση για τον θεωρητικό και τον φυσικό κόσμο θα ήταν πλήρης. Αυτό το επίτευγμα θα μεταδιδόταν στον κοινωνικό κόσμο και θα βρισκόμαστε ξανά στον παράδεισο. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν μια λέξη για (χυτού του είδους την υπερβολική αυτοπεποίθηση: ύβρις. Και συνήθως ήταν προάγγελος μιας πτώσης πιο σημαντικής από την ταπείνωση. [...]

Τι εννοούμε ως πραγματικότητα;

Τι εννοούμε ως «πραγματικότητα»; Για όσους από εμάς θεωρούν εαυτούς πραγματιστές, ρεαλιστές, υπάρχει μια λογική απάντηση: «Η πραγματικότητα αποτελείται από τα πράγματα – τραπέζια, καρέκλες, σπίτια, πλανήτες, ζώα, ανθρώπους κ.ο.κ. – τα οποία είναι φτιαγμένα από ύλη». Θα συμπεριλαμβάναμε ίσως σε αυτά και μερικές πιο αφηρημένες έννοιες όπως ο χώρος και ο χρόνος, και θα αναφερόμασταν στο σύνολο όλων αυτών των «πραγματικών» πραγμάτων με τον όρο «το Σύμπαν». [...]

Μαθησιακές Δυσκολίες

Πολύ συχνά οι γονείς ζητούν βοήθεια για θέματα που σχετίζονται με κάποιες δυσκολίες, τις οποίες αντιμετωπίζουν τα παιδιά τους κατά τη σχολική φοίτηση. Αρκετοί από αυτούς νομίζουν ότι τα παιδιά τους είναι τεμπέλικα ή αδιάφορα και τα αποκαλούν με ευκολία «κακούς μαθητές», ενώ στην πραγματικότητα αυτά παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες στην ανάγνωση, την αριθμητική ή τη γραφή [...]

Πόσο ελεύθερη είναι η ελεύθερη βούληση;

Όπως έγραψε ο Ουίλιαμ Τζέιμς το 1890, «το γεγονός ότι η ζωή μας φαίνεται συναρπαστική, οφείλεται στην αίσθησή μας ότι αποφασίζουμε για τα πράγματα κάθε στιγμή και ότι τίποτε δεν είναι προαποφασισμένο αναρίθμητα χρόνια πριν». Φυσικοί, νευρολόγοι και μηχανικοί ηλεκτρονικών υπολογιστών συμμετέχουν πλέον στη συζήτηση των επιγόνων του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη περί της ουσίας της ελεύθερης βούλησης, εάν διαθέτουμε ή όχι κι αν όχι γιατί μέχρι πρότινος πιστεύαμε ότι είχαμε. «Πρόκειται για αυταπάτη; Ιδού η απορία», τόνισε ο φιλόσοφος των επιστημών, Μάικλ Σέλμπερσταϊν του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, προσθέτοντας ότι το δεύτερο ερώτημα είναι εάν η δημόσια συζήτηση του θέματος θα υποδαυλίσει τον πόλεμο των πολιτισμών. [...]

H κοινωνία της δυστυχίας

«Τα έχετε όλα σήμερα, τι άλλο θέλετε;», λένε συχνά οι μεγαλύτεροι, επιρρίπτοντας εμμέσως ευθύνες σε όποιον παραπονείται ότι δεν αισθάνεται χαρά καίτοι ζει στην κοινωνία της υπερκατανάλωσης. Πράγματι, έχουμε πολλά, πολύ περισσότερα από τις προηγούμενες γενιές, ακόμα και τις μεταπολεμικές. Ζούμε στην κοινωνία της αφθονίας και ταυτόχρονα της «δυστυχίας». [...]

Σε ένα ιδανικό κόσμο, θα ξυπνάγαμε κατευθείαν στη δεύτερη σχέση

Η πρώτη αγάπη μένει βαθιά χαραγμένη μέσα μας αλλά το φάντασμά της μας ακολουθεί μία ζωή στοιχειώνοντας τις επόμενες σχέσεις μας. Μετά από σειρά μελετών, οι επιστήμονες έρχονται να επιβεβαιώσουν αυτό που πολλοί άνθρωποι εμπειρικά ήδη ξέρουν: αν θέλει κανείς να ευτυχήσει στη ζωή του, καλύτερα ίσως να μην είχε υπάρξει η πρώτη αγάπη. “Σε ένα ιδανικό κόσμο, θα ξυπνάγαμε κατευθείαν στη δεύτερη σχέση”, δηλώνει χαρακτηριστικά ο δρ Μάλκολμ Μπρίνιν, επικεφαλής ερευνητής στο Ινστιτούτο Κοινωνικών και Οικονομικών Ερευνών του πανεπιστημίου του Έσεξ. [...]

Η κληρονομικότητα το περιβάλλον και η νοημοσύνη

Το παιδί, όταν έρχεται στον κόσμο, φέρνει μαζί του διάφορες καταβολές που κληρονομεί από τους γονείς του. Αυτές όλες οι καταβολές ή εσωτερικές δυνάμεις, αποτελούν την κληρονομικότητα του οργανισμού. Αυτή η κληρονομικότητα δέχεται τις επιδράσεις του περιβάλλοντος ή των εξωτερικών δυνάμεων. Η νοημοσύνη είναι δείγμα της κληρονομικότητας (στα αγγλικά χρησιμοποιείται ο όρος capacity) και των επιδράσεων του περιβάλλοντος. [...]

Τα κοινωνικά δίκτυα δεν «γεννούν» φίλους

Μπορεί να ζούμε στην εποχή του Διαδικτύου στην οποία ο βομβαρδισμός κοινωνικών επαφών είναι καταιγιστικός, ωστόσο σύμφωνα με νέα μελέτη βρετανών επιστημόνων η αλήθεια είναι ότι ο στενός μας κοινωνικός κύκλος παραμένει σταθερός. [...]

Η οξυτοκίνη το μυστικό για έναν πετυχημένο γάμο

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το μυστικό ενός ευτυχισμένου και μακρύ στη διάρκεια γάμου, μπορεί να «κρύβεται» σε μια ορμόνη που παράγει ο εγκέφαλος. Η νέα έρευνα υποστηρίζει ότι η οξυτοκίνη παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ενδυνάμωση των συναισθημάτων που έχει ο ένας για τον άλλον. [...]

Τα μυστικά του ευτυχισμένου γάμου

Στην εποχή μας, που σχεδόν οι μισοί γάμοι καταλήγουν σε διαζύγιο, είναι φυσιολογικό να διερωτόμαστε τι είναι αυτό που κάνει κάποια ζευγάρια να ζουν ευτυχισμένα για δεκαετίες, ενώ άλλα χωρίζουν. Μήπως στα ευτυχισμένα ζευγάρια, δεν υπάρχουν καβγάδες ή λογομαχίες; Δεν δημιουργούνται δύσκολες καταστάσεις που προκαλούν αισθήματα εχθρότητας και πικρίας μεταξύ των δύο; [...]