φιλοσοφία

Η έννοια της κουλτούρας

Στα ρωμαϊκά χρόνια ο ύπατος Κικέρων (Marcus Tullius Cicero, 106 π.Χ.-43 π.Χ.) εισήγαγε για πρώτη φορά στο λατινικό λεξιλόγιο τη λέξη cultura, από το ρήμα colere, που σημαίνει καλλιεργώ. Σημαίνει δηλαδή στην κυριολεξία καλλιέργεια και είναι το αντίστοιχο της ελληνικής λέξης παιδεία. Μετά την Αναγέννηση η έννοια της κουλτούρας παραφράστηκε ως πολιτισμός, ενώ στην ουσία η κουλτούρα είναι υποσύνολο του πολιτισμού. [...]

Αν είσαι καθαρός μέσα σου, δεν σε πειράζει ότι και να λένε για σένα

Ένας Βούδας ήρθε με τους μαθητές του σε ένα χωριό. Σε μερικούς έδινε αγωγή άλλους τους θεράπευε… σε κάποιον κάτι δεν άρεσε στη συμπεριφορά του Βούδα εκεί στο χωριό. Στο χωριό δεν άρεσε η συμπεριφορά του Βούδα. [...]

Χ.Μπουκάι: Το πάθος να κατασκοπεύεις και να δικάζεις

Όσο οι άνθρωποι κατοικούν στην άγνοια, νοιάζονται πολύ να βρουν τις ατέλειες και τα μειονεκτήματα των άλλων. Κατασκοπεύουν από το παράθυρο ή κοιτάζουν από την κλειδαρότρυπα τους γείτονες για να νιώσουν λίγο καλύτερα με τον εαυτό τους. Το κάνουν γιατί ξέρουν ότι οι ελλείψεις των άλλων τους βοηθούν να καλύψουν τις δικές τους. [...]

Οι δέκα πιο περίεργες φιλοσοφικές θεωρίες

Παρακάτω παραθέτουμε ορισμένες από τις πιο περίεργες φιλοσοφικές θεωρίες. Ορισμένες από αυτές βγάζουν κάποιο νόημα, ενώ κάποιες άλλες μοιάζουν τελείως παράλογες. Φυσικά όλες βγάζουν κάποιο νόημα αν κοιτάξει κανείς το κοινωνικό υπόβαθρο κατά την περίοδο που αυτές διατυπώθηκαν. Όπως είπε κάποτε ο μεγάλος Κικέρωνας, «Δεν υπάρχει καμία διατύπωση τόσο παράλογη, που να μην την κάνει ποτέ κανένας φιλόσοφος». [...]

Η στωική ηθική

Σε γενικές γραμμές στον τομέα της ηθικής οι στωικοί απέρριπταν τον ηδονισμό, εκτιμούσαν την κοινωνική ζωή και συνιστούσαν ανάμειξη στην πολιτική. Σύμφωνα με την Αρχαία Στοά η ευτυχία βρίσκεται μέσα στην αρετή, όπου φτάνει όποιος ζει σύμφωνα με τη φύση. Ο Χρύσιππος δίδασκε ότι το οικειότερο πράγμα για κάθε ζώο είναι η σύστασή του και η επίγνωσή της. Οι τέλειες αρετές, δηλαδή η φρόνηση, η δικαιοσύνη, η ανδρεία, η σωφροσύνη, και όσες άλλες υπάγονται σε αυτές αποτελούν μορφές γνώσης. Ο ευδαίμων βίος είναι μία σειρά πράξεων ενάρετα επιτελεσμένων και σύμφωνα με τη φύση. Κάθε τι το ωφέλιμο είναι αγαθό μόνον όταν χρησιμοποιείται σωστά, και σύμφωνα με αυτή την έννοια η αρετή αποτελεί το μοναδικό αγαθό. [...]

Η επιρροή της στωικής φιλοσοφίας

Η στωική θεωρία για τον κόσμο, τη ζωή και την ανθρωπινή προσωπικότητα, ιδιαίτερα όμως η στωική ηθική με τη διδασκαλία της περί των καθηκόντων βρήκε τεράστια απήχηση στη ρωμαϊκή κοινωνία, ορισμένα από τα πλέον εξέχοντα μέλη της οποίας, όπως ο Οράτιος, ο Κακέρωνας, ο Μάρκος Αυρήλιος και ο Σενεκας, όχι μόνο ασπάστηκαν τη στωική θεωρία αλλά και φρόντισαν για την ευρεία διάδοσή της στον’ τότε γνωστό κόσμο. [...]

Διδάγματα ζωής από τον Κομφούκιο

Ο Κομφούκιος (551 π.Χ. – 479 π.Χ.), ήταν ένας φιλόσοφος της Ανατολής του οποίου τα πιστεύω στηρίζονταν στην προσωπική και ελεγχόμενη ηθική. Ο Κομφούκιος δίδαξε στους ανθρώπους τους κοινωνικούς κανόνες,την δικαιοσύνη και την ειλικρίνεια. [...]

Βιοκεντρισμός και παράλληλα σύμπαντα

Σύμφωνα με ένα από τα θεμελιώδη αξιώματα της επιστήμης, την Αρχή του Λαβουαζιέ, καμίας μορφής ενέργεια δεν χάνεται. Δεν δημιουργείται και δεν καταστρέφεται απλά υπάρχει. Ξεκινώντας από αυτό, και με δεδομένο ότι ο εγκέφαλος, είναι μια τεράστια γεννήτρια ενέργειας, οι επιστήμονες καλούνται να απαντήσουν στο τι γίνεται αυτή η ποσότητα ενέργειας, όταν ο εγκέφαλος σταματήσει λόγω θανάτου να λειτουργεί. Είναι πιθανόν να μεταβιβάζεται σε ένα παράλληλο σύμπαν; [...]

Έξι συλλογισμοί του Μάρκου Αυρηλίου

1. Από νωρίς το πρωί να λες μέσα σου: σήμερα θα συναντηθώ με τον πολυπράγμονα, με τον αχάριστο, με τον αλαζόνα, τον δολερό, τον φθονερό, τον ακοινώνητο. Τους συμβαίνει να είναι έτσι επειδή αγνοούν το αγαθό και το κακό. [...]

Σενέκας: Η Φιλοσοφία ως μονόδρομος προς την ευτυχία

Από όλους τους ανθρώπους, μόνο όσοι βρίσκουν χρόνο να τον αφιερώσουν στη φιλοσοφία σχολάζουν μόνο αυτοί ζουν πραγματικά. Και τούτο γιατί τέτοιοι άνθρωποι δεν αρκούνται στην περιφρούρηση της δικής τους ζωής, προσαρτούν και όλους τους προηγούμενους αιώνες στον δικό τους όλα τα χρόνια που έχουν προηγηθεί προστίθενται στην παρακαταθήκη τους. [...]